The object of research, development or design (in Russian) : 10 фермерских хозяйств («Бердыбай», «Акылбай», «Сарыкобы», «Адилет-2», «Сивка-Бурка», «Ер-Дос», «КазНИИЖиК», «Байсерке-Агро», «Сыдыкбек», «Атамура–Табыс») занимающиеся разведением крупного рогатого скота мясного направления продуктивности, расположенные в различных регионах Казахстана (Алматинской, Жамбылской, Туркестанской, Карагандинской и Акмолинской областей).

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстанның әр түрлі аймақтарында орналасқан (Алматы, Жамбыл, Түркістан, Қарағанды және Ақмола облыстары) ет өнімділігі бағытында мал өсірумен айналысатын 10 ферма («Бердібай», «Ақылбай», «Сарыкобы», «Әділет-2», «Сивка-Бурка», «Ер-Дос», «КазНИИЖиК», «Байсерке-Агро», «Сыдықбек», «Атамұра - Табыс»).

Aim of work (in Russian) : В различных регионах республики создать модельные хозяйства на основе внедрения отечественных и зарубежных разработок, с изучением эффективности внедряемых технологий.

Aim of work (in Kazakh) : Енгізілетін технологиялардың тиімділігін зерттей отырып, отандық және шетелдік әзірлемелерді енгізу негізінде республиканың әртүрлі аймақтарында модельдік фермаларды құру.

Методы исследования (на русском) : Общепринятые зоотехнические методы и специальные методики изучения производственных процессов, кормления и содержания, создания пастбищеоборотов, обеспечения ветеринарного благополучия, зоотехнического и племенного учета, оценки экономической эффективности ведения мясного скотоводства в условиях «модельных» ферм.

Методы исследования (на казахском) : Жалпы қабылданған зоотехникалық әдістер және өндіріс процестерін, азықтандыру мен күтіп бағу, жайылымдарды алмастыруды, ветеринарлық әл-ауқатты қамтамасыз етуді, зоотехникалық және асыл тұқымды есепке алуды, «модельдік фермалардың жағдайында етті ірі қара өсірудің экономикалық тиімділігін бағалаудың арнайы әдістері.

Obtained results and novelty (in Russian) : Всего в рамках проекта работа проводилась с 4304 головами крупного рогатого скота, из которых 1268 голов являются представителями казахской белоголовой, 1245 ангусской, 510 аулиекольской, 510 герефордской и 105 калмыцкой пород. Также охвачено 530 помесного поголовья, полученных от племенных быков-производителей в основном казахской белоголовой и ангусской пород. Общая земельная площадь 10 хозяйств составила 56960 га, из которых 91,2 % удельного веса занимают пастбищные угодья. Анализ полученных данных показал, что обеспеченность пастбищ на 1 условную голову крупного рогатого сильно варьирует от 5,2 до 222,9 га. Определен тип пастбищ, изучен ботанический состав и урожайность пастбищ. Созданы технологии огораживание пастбищ электроизгородью. Внедрены и установлены станки – фиксаторы, предназначены для проведения различных ветеринарных и зоотехнических операций. Установлены солнечные панели (батареи). В ходе выполнения проекта проведены исследования по определению выхода телят на 100 коров, и выявления основных причин падежа телят. По сравнению с предыдущим годом выход телят в обозначенных хозяйствах был на порядок выше и составил от 75 до 83,7 %, а падеж телят снизился на 1-2%. Разработаны и внедрены сбалансированные рационы кормления для 8- ми месячных бычков. Разработан план противоэпизоотических мероприятий. Внедрено 3 программных продукта по управлению стадам мясного крупного рогатого скота.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жалпы, жоба аясында 4 304 бас ірі қара малмен жұмыс жүргізілді, оның 1226-сы - қазақтың ақбас, 1245 ангус, 510 әулиекөл, 510 герефорд және 105 қалмақ тұқымдары. Сонымен қатар, асыл тұқымды бұқалардан алынған, негізінен қазақтың ақбас және ангус тұқымдарынан алынған 530 бас асыл тұқымды будан малды қамтыды. 10 шаруа қожалығының жалпы жер көлемі 56960 га құрады, оның 91,2% жайылымдық жерлер. Деректерді талдау ірі мүйізді ірі қара малының 1 басына жайылымның болуы 5,2-ден 222,9 га-ға дейін айтарлықтай өзгеретіндігін көрсетті. Жайылым түрі анықталды, ботаникалық құрамы мен жайылымдардың өнімділігі зерттелді. Электр қоршауымен жайылымдарды қоршау технологиялары енгізілді. Әртүрлі ветеринарлық және зоотехникалық жұмыстарға арналған қысқыштар және машиналар орнатылды. Күн батареялары орнатылды. Жоба барысында 100 сиырға шаққанда бұзаудың алынуы және бұзаудың өлім-жітімінің негізгі себептерін анықтау бойынша зерттеулер жүргізілді. Өткен жылмен салыстырғанда, тағайындалған шаруашылықтарда бұзаудың алынуы 75-тен 83,7% -ға дейін жоғарылап, ал бұзаудың өлімі 1-2% -ға төмендеді. 8 айлық бұқашықтар үшін теңдестірілген азықтандыру рациондары жасалынды және енгізілді. Эпизоотологиялық іс-шараға қарсы жоспар жасалды. Ірі қара малының табындарын басқаруға арналған 3 бағдарламалық әдіс енгізілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Внедрение эффективных отечественных разработок и зарубежных технологий позволило увеличить экономическую эффективность производства мясного скотоводства и повысить производительность труда в 1,8-2,5 раза.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Отандық және шетелдік әзірлемелерді тиімді технологияларды енгізу арқылы етті ірі қара малының өндірісінің экономикалық тиімділігін арттыруға және еңбек өнімділігін 1,8-2,5 есе арттыруға мүмкіндік берді.

Level of implementation (in Russian) : За период выполнения исследований в 10 базовых хозяйствах уже разрабатываются сбалансированные рационы, внедряются эффективные технологии по управлению стадом и производством, современные оборудования, а также система экономической оценки ведения производства, маркетинга и менеджмента хозяйства.

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеу кезеңінде 10 негізгі шаруашылықта қазірдің өзінде теңдестірілген рациондар әзірленуде, табын мен өндірісті басқарудың тиімді технологияларын, заманауи қондырғыларды, сонымен қатар өндірісті басқару, маркетинг және фермерлік шаруашылықты экономикалық бағалау жүйесін енгізілуде.

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Животноводство, специализированное мясное скотоводство.

Field of application (in Kazakh) : Мал шаруашылығы, мамандандырылған етті мал шаруашылығы.