The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования – производные природных соединений и органометаллические комплексы на их основе, обладающие выраженной биологической активностью.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны -табиғи қосылыстардың туындылары және олардың негізіндегі биологиялық белсенді органометалдық кешендер.

Aim of work (in Russian) : Цель проекта - синтезировать ряд новых N-гетероциклических карбеновых комплексов золота и исследовать их in vitro антипролиферативную активность на раковых клеточных линиях человека.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты - адамның қатерлі ісік жасушаларына in vitro антипролиферативтік белсенділігін зерттей отырып, жаңа N-гетероциклдік карбенді алтын кешендерінің қатарын синтездеу.

Методы исследования (на русском) : Проект использует методы химии природных соединений, органического синтеза, спектрального анализа и биоскрининга.

Методы исследования (на казахском) : Жоба табиғи қосылыстар химиясы, органикалық синтез, спектрлік талдау және биоскрининг әдістерін қолданады.

Obtained results and novelty (in Russian) : - Проведен подробный обзор литературы по теме исследования. - Синтезированы стевиол и изостевиол, проведена их очистка и идентификация методами спектрального анализа. - Получены 7 производных стевиола и 5 производных изостевиола, их структуры подтверждены спектральными данными. - Проведены попытки синтеза имидазольных гетероциклов на основе производных стевиола и изостевиола с аминогруппами и альдегидными функциональными группами. Однако реакции оказались неэффективными из-за стерических затруднений. - В качестве альтернативы использованы коммерчески доступные монотерпеноиды (миртеналь и перилальдегид), на основе которых синтезировано 12 новых имидазольных производных. Их антипролиферативная активность исследована на различных раковых клеточных линиях. Работы по функционализации имидазольного гетероцикла на основе монотерпеноидов и получения органометаллических комплексов продолжаются.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : - Зерттеу тақырыбы бойынша әдебиетке толық шолу жасалды. - Стевиол мен изостевиол синтезделіп, олардың тазартылуы және спектрлік әдістермен сәйкестендірілуі жүзеге асырылды. - 7 стевиол туындысы және 5 изостевиол туындысы алынып, олардың құрылымдары спектрлік деректермен расталды. - Стевиол мен изостевиолдың аминтоптары мен альдегидтік функционалдық топтары бар туындылары негізінде имидазол гетероциклдерін синтездеу әрекеттері жасалды. Алайда реакциялар стерикалық кедергілерге байланысты нәтижесіз болды. - Балама ретінде коммерциялық қолжетімді монотерпеноидтар (миртеналь және периллальдегид) қолданылып, олардың негізінде 12 жаңа имидазол туындысы синтезделді. Бұл қосылыстардың антипролиферативтік белсенділігі әртүрлі қатерлі ісік жасушаларының желілерінде зерттелді. Монотерпеноидтар негізіндегі имидазол гетероциклін функционалдау және органометалдық кешендер алу бойынша жұмыстар жалғасуда.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Конструктивные особенности: 1) Использование доступных монотерпеноидов (миртеналь и перилальдегид) для синтеза имидазольных структур. 2) Применение методов органического синтеза, включая реакцию Ван Лойзена. 3) Разработка эффективного процесса очистки и идентификации соединений. Экономическая эффективность: Использование доступного сырья и относительно недорогих методов синтеза.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Коструктивті ерекшеліктері: 1) Имидазол құрылымдарын синтездеу үшін қолда бар монотерпеноидтарды (миртенал және перилальдегид) пайдалану. 2) Ван Лейзен реакциясын қоса алғанда, органикалық синтез әдістерін қолдану. 3) Қосылыстарды тазарту және идентификациялаудың тиімді процесін жасау. Экономикалық тиімділік: Қолда бар шикізатты және салыстырмалы түрде арзан синтез әдістерін пайдалану.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Практическая значимость проекта заключается в поиске и разработке новых биологически активных соединений для использования в медико-химических исследованиях и потенциальной разработки противораковых препаратов.

Field of application (in Kazakh) : Жобаның практикалық маңыздылығы: жоба медико-химиялық зерттеулерде және болашақта қатерлі ісікке қарсы препараттарды әзірлеуде қолдануға болатын жаңа биологиялық белсенді қосылыстарды іздеуге және жасауға бағытталған.