Inventory number IRN Number of state registration
0224РК01217 BR24993111-OT-24 0124РК01213
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Промежуточный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Number of books Appendicies Sources
1 2 11
Total number of pages Patents Illustrations
46 0 1
Amount of funding Code of the program Table
145000000 О.1386 9
Code of the program's task under which the job is done
01
Name of work
Разработка системы синтеза речи на основе орфоэпической нормы казахского языка
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Applied Другая (укажите)
Report authors
Базарбаева Зейнеп Муслимовна , Аманбаева Айсауле Жантемировна , Жумабаева Жанара Толендиевна , Пашан Дана Мұсабекқызы , Тургинбаева Жазира Досымбековна , Оспангазиева Назгуль Бакытовна , Бесиров Еркин Бекжанович , Бейсенхан Самал , Кемелхан Ұлбану Ахатқызы ,
0
0
1
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного пользования "Институт языкознания имени А.Байтурсынова"
Abbreviated name of the service recipient РГП на ПХВ "ИЯ им. А.Байтурсынова" КН МОН РК
Abstract

Орфоэпия казахского языка; синтез казахской речи; акустические, артикуляционные, перцепционные описания гласных и согласных звуков; вариантные и вариационные изменения фонемы. Звуковой фонд казахского языка в сегментной фонетике для синтеза речи.

Қазақ тілінің орфоэпиясы; қазақ тілінің сөз синтезі; дауысты және дауыссыз дыбыстардың акустикалық, артикуляциялық, перцепциялық сипаттамасы; фонеманың вариант және вариациялық өзгерісі; сөз синтезін құрастыру үшін сегментті фонетикадағы қазақ тілінің дыбыс қоры.

Разработка системы синтеза слов в соответствии с орфоэпическими нормами казахского языка для образовательных платформ.

Білім беру платформаларына арналған қазақ тілінің орфоэпиялық нормаларына сай сөз синтезі жүйесін әзірлеу.

используются методы фонетико-фонологического анализа, просодического анализа, статистический метод, методы искусственного интеллекта и машинного обучения, алгоритмирования, моделирования, сравнительного анализа, параметрного синтеза, формантного синтеза, компилятивного синтеза, ономасиологического анализа, экспериментального анализа.

фонетика-фонологиялық талдау, просодикалық талдау, статистикалық әдіс, жасанды интеллект және мәшинелік оқыту әдістері, алгоритмдеу, модельдеу, компаративтік талдау, параметрлік синтездеу әдісі, форманттық синтездеу әдісі, компилятивтік синтездеу әдісі, ономасиологиялық талдау, эксперименттік талдау әдісі қолданылады.

По исследовательской работе получены следующие результаты: - для моделирования фонетико-фонологической базы данных синтеза слов на основе экспериментально-фонетического анализа были рассмотрены позиционные и комбинационные варианты сегментных и суперсегментных единиц казахского языка в педагогическом дискурсе, характерном для образовательных платформ; - определено и смоделировано произношение звуковых единиц в различных оттенках и вариациях, их фонетические изменения, а также изменения фонемы; - представлены и смоделированы артикуляционные, акустические и перцептивные характеристики фонетического звукового фонда, свойственные речевым образцам образовательных платформ; - проведен 1 научно-производственный семинар.

Зерттеу жұмысы бойынша төмендегідей нәтижелер алынды: - Сөз синтезінің фонетикалық-фонологиялық дерекқорын модельдеу үшін эксперименттік-фонетикалық талдау негізінде білім беру платформаларына тән педагогикалық дискурстағы қазақ тілінің сегменттік және суперсегменттік бірліктерінің позициялық және комбинаторлық варианттары қарастырылды; - Дыбыстық бірліктердің әртүрлі реңкте, вариацияда айтылуы, дыбыстардың фонетикалық өзгерістері, фонеманың түрленімі анықталды және моделі жасалды. - Білім беру платформаларындағы сөз үлгілеріне тән фонетикалық дыбыс қорының артикуляциялық, акустикалық және перцепциялық сипаттамасы берілді және моделі жасалды. - 1 ғылыми-өндірістік семинар өткізілді.

не предусмотрено

қарастырылмаған

не внедрено

енгізілмеген

Результаты программы послужат получению современных IT-разработок по речевым технологиям и компьютерной лингвистике, повышению языковой культуры общества, а также увеличат объем качественного оцифрованного контента на государственном языке; полученные в результате реализации программы разработки позволят сократить энергоемкость и временную емкость процессов, связанных с использованием государственного языка в различных видах коммуникации; создание первого IT-приложения для образовательных платформ, в первые создание научно-познавательного сайта «fonetika.kz» и т.д. будут способствовать развитию области науки, такой как нейролингвистика, интонология, компьютерная лингвистика, экспериментальная фонетика и др.

Бағдарлама нәтижелері сөйлеу технологиялары мен компьютерлік лингвистика бойынша қазіргі заманғы it-әзірлемелерді алуға, қоғамның тіл мәдениетін арттыруға қызмет етеді, сондай-ақ мемлекеттік тілде цифрланған сапалы контент көлемін ұлғайтады; бағдарламаны іске асыру нәтижесінде алынған әзірлемелер коммуникацияның әртүрлі түрлерінде мемлекеттік тілді пайдалануға байланысты процестердің энергия сыйымдылығын және уақыт сыйымдылығын қысқартуға мүмкіндік береді; білім беру платформаларына арналған тұңғыш рет IT-қосымшаның жасалуы, «fonetika.kz» ғылыми-танымдық сайттың алғаш рет құрылуы және т.с.с зерттеу нәтижелері нейролингвистика, интонология, компьютерлік лингвистика, эксперименталды фонетика және т.б. ғылым саласының дамуына ықпал етеді.

Результаты проекта применяются в различных областях лингвистики и компьютерной лингвистики, разработке программных приложений, написании и методике учебников, среднем и высшем образовании, преподавании казахского языка на разных уровнях.

Жоба нәтижелері тіл білімі мен компьютерлік лингвистиканың түрлі салаларында, бағдарламалық қосымшаларды әзірлеуде, оқулық жазу мен әдістемеде; орта және жоғары білім беру, қазақ тілін түрлі деңгейде оқыту салаларында қолданылады.

UDC indices
8`81
International classifier codes
16.00.00;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
синтез; орфоэпия; просодика; гласные; согласные; нейронная сеть;
Key words in Kazakh
синтез; орфоэпия; просодика; дауысты; дауыссыз; нейрондық желі;
Head of the organization Фазылжанова Анар Муратовна Кандидат филологических наук /
Head of work Базарбаева Зейнеп Муслимовна Доктор филологических наук / профессор
Native executive in charge