The object of research, development or design (in Russian) : Твердые радиоактивные отходы (ТРО) реакторной установки (РУ) БН-350

The object of research, development or design (in Kazakh) : БН-350 реакторлық қондырғысының (РҚ) қатты радиоактивті қалдықтары (ҚРҚ)

Aim of work (in Russian) : Обоснование выбора и реализации технологии переработки твердых радиоактивных отходов (ТРО) реакторной установки (РУ) БН-350.

Aim of work (in Kazakh) : БН-350 реакторлық қондырғысының (РҚ) қатты радиоактивті қалдықтарын (ҚРҚ) қайта өңдеу технологияларын таңдауды және іске асыруды негіздеу.

Методы исследования (на русском) : Анализ научной литературы, компьютерные расчеты, механические испытания материалов, масс-спектрометрия, элементный анализ, рентгеноструктурный анализ, рентгенофазовый анализ, оптическая металлография, электронная микроскопия и пр.

Методы исследования (на казахском) : Ғылыми әдебиеттерді талдау, компьютерлік есептеулер, материалдарды механикалық сынау, масс-спектрометрия, элементтік талдау, рентгенқұрылымдық талдау, рентгенфазалық талдау, оптикалық металлография, электрондық микроскопия және т. б.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведена классификация твердых отходов, наработанных на реакторной установке БН-350 по видам, активности и объему. Получена информация об отходах, которые могут быть переработаны и включены в матрицу (осадки, шламы, ионно-обменные смолы или просыпи облученного материала). Проведен сбор актуальной информации о твердых радиоактивных отходах, наработанных на реакторной установке БН-350 с указанием количества и видов материалов. Разработаны методики исследования физико-химических свойств твердых отходов, согласно их классификации. Проведен обзор методик переработки твердых радиоактивных отходов, которые могут быть применимы к отходам, наработанным на реакторной установке БН-350. Разработаны методики исследования физико-химических свойств твердых отходов, согласно их классификации и имеющимся материально-техническим обеспечением. Получены результаты исследования физико-химических свойств разных видов твердых отходов. Исследованы образцы из разных видов твердых отходов с территории «Мангистауского атомного-энергетического комбината». Получены данные по физико-химическим свойствам разных видов твердых отходов. Составлены технические справки по характеризации каждого вида отходов, реакторной установке БН-350.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : БН-350 реакторлық қондырғысында жинақталған қатты қалдықтар түрлері, белсенділігі мен көлемі бойынша жіктелді. Қайта өңдеуге және матрицаға енгізуге болатын қалдықтар туралы ақпарат алынды (тұнбалар, шламдар, ионды алмастырылатын шайырлар немесе сәулеленген материалдың шашындылары). Материалдардың саны мен түрлерін көрсете отырып, БН-350 реакторлық қондырғысында жинақталған қатты радиоактивті қалдықтар туралы өзекті ақпарат жиналды. Қатты қалдықтардың физикалық-химиялық қасиеттерін олардың жіктелуіне сәйкес зерттеу әдістемелері әзірленді. БН-350 реакторлық қондырғысында жинақталған қалдықтарға қолданылуы мүмкін қатты радиоактивті қалдықтарды қайта өңдеу әдістемелеріне шолу жүргізілді. Қатты қалдықтардың физикалық-химиялық қасиеттерін олардың жіктелуіне және қолда бар материалдық-техникалық қамтамасыз етілуіне сәйкес зерттеу әдістемелері әзірленді. Қатты қалдықтардың әртүрлі түрлерінің физикалық-химиялық қасиеттерін зерттеу нәтижелері алынды. «Маңғыстау атом-энергетикалық комбинаты»" аумағынан алынған қатты қалдықтардың әртүрлі түрлерінің үлгілері зерттелді. Қатты қалдықтардың әртүрлі түрлерінің физикалық-химиялық қасиеттері туралы деректер алынды. Қалдықтардың әрбір түрін сипаттау, БН-350 реакторлық қондырғысы бойынша техникалық анықтамалар жасалды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Проведена основная закупочная кампания по приобретению необходимых материалов, которые требовались для начала работ по классификации твердых отходов наработанных на реакторной установке БН-350, методик и результатов исследования физико-химических свойств твердых отходов, согласно их классификации.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : БН-350 реакторлық қондырғысында жинақталған қатты қалдықтарды жіктеу бойынша жұмыстарды бастау үшін талап етілетін қажет материалдарды, қатты қалдықтардың физикалық-химиялық қасиеттерін зерттеу әдістемелері мен нәтижелерін олардың жіктелуіне сәйкес сатып алу бойынша негізгі сатып алу науқаны жүргізілді.

Level of implementation (in Russian) : Мероприятия по пилотному внедрению результатов программы и (или) распространению знаний и результатов, полученных при реализации программы, среди потенциальных пользователей, сообщества ученых и широкой общественности не предусматривается.

Level of implementation (in Kazakh) : Бағдарламаның нәтижелерін пилоттық енгізу және (немесе) бағдарламаны іске асыру кезінде алынған білім мен нәтижелерді әлеуетті пайдаланушылар, ғалымдар қауымдастығы мен жалпы жұртшылық арасында тарату бойынша іс-шаралар қарастырылмаған.

Efficiency (in Russian) : Выполнение работ по Программе позволит повысить компетенции РГП НЯЦ РК в области обращения с ТРО, расширить нормативно-правовую базу по обращению с ТРО, в частности, для приведения их в условно-безопасное состояние.

Efficiency (in Kazakh) : Бағдарлама бойынша жұмыстарды орындау ҚР ҰЯО РМК-нің ҚРҚ-мен жұмыс істеу саласындағы әлеуетін арттыруға, ҚРҚ-мен жұмыс істеу бойынша нормативтік-құқықтық базасын кеңейтуге, атап айтқанда шартты-қауіпсіз күйге келтіруге мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Область применения результатов – обращение РАО, обеспечение радиационной безопасности населения и окружающей среды, подготовка специалистов для атомной отрасли.

Field of application (in Kazakh) : Нәтижелерді қолдану аясы радиоактивті қалдықтармен жұмыс істеу, халықтың және қоршаған ортаның радиациялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету, атом өнеркәсібі үшін мамандарды даярлау болып табылады.