Inventory number | IRN | Number of state registration | ||
---|---|---|---|---|
0324РК01687 | AP23489392-KC-24 | 0124РК01128 | ||
Document type | Terms of distribution | Availability of implementation | ||
Краткие сведения | Gratis | Number of implementation: 0 Not implemented |
||
Publications | ||||
Native publications: 0 | ||||
International publications: 0 | Publications Web of science: 0 | Publications Scopus: 0 | ||
Patents | Amount of funding | Code of the program | ||
0 | 29462000 | AP23489392 | ||
Name of work | ||||
It-программа, которая автоматически распознает звуковые фразы в казахских словах | ||||
Type of work | Source of funding | Report authors | ||
Applied | Рамазанова Шайгул Амиргалиевна | |||
0
0
0
0
|
||||
Customer | МНВО РК | |||
Information on the executing organization | ||||
Short name of the ministry (establishment) | Нет | |||
Full name of the service recipient | ||||
ТОО "Bilim Innovations Group" | ||||
Abbreviated name of the service recipient | Bilim Innovations Group | |||
Abstract | ||||
IT, который автоматически отслеживает и корректирует звуки с правильной фразой, упрощает действия дополнительного писателя и обеспечивает соответствие текста нормам казахского языка Дыбыстардың дұрыс тіркесімен автоматты түрде бақылап, түзеп отыратын IT қосымша жазарманның әрекетін жеңілдетіп, мәтіннің қазақ тілінің нормасына сай болуын қамтамасыз етіп тұрады Выявить давно сложившиеся закономерности связывания казахских звуков (гласных, согласных), указать причины нарушения закона созвучия с начала поступления в письмо с русской графикой, разработать IT программу, которая в процессе написания автоматически исправляет неправильные сочетания звуков в современном казахском тексте. Қазақ дыбыстарының (дауысты, дауыссыз) ежелден қалыптасқан бұлжымас тіркесу заңдылықтарын анықтау, орыс графикасымен хатқа түсе бастағанан бергі үндестік заңының бұзулу себептерін көрсету, жазу барысында жалпы бүгінгі қазақ мәтіндегі қате дыбыс тіркесімдерін автоматты түрде түзеп отыратын IT бағдарлама әзірлеу. Для достижения основной цели и результата проекта используются следующие методы: моделирование, обобщение, использование линейных, цепных, разветвленных, видов программирования, числа и символы, индекс перевода, способ расшифровки и восстановления значения корневых слов, использование мультимедийных и гипертекстовых технологий с использованием инновационных методов, разработана парадигма классификации звуков в казахском языке. По законам сочетания гласных-согласных, согласных-гласных образуется интерфейс и т.д. Жобаның негізгі мақсаты мен нәтижесіне қол жеткізу үшін мынандай әдіс-тәсілдер қолданылады: модельдеу, жинақтау, бағдарламалаудың сызықты, тізбекті, тармақты, түрлерін қолдану, сандар мен символдар, аударма индексі, түбір сөздердің мағынасын ашып, оны қалпына келтіру әдісі, инновациялық әдістерді пайдаланып мультимедиалық және гипермәтіндік технологияларды қолдану, қазақ тіліндегі дыбыстардың жіктелу парадигмасы жасалады. Дауысты-дауыссыз, дауыссыз-дауысты дыбыстардың тіркесім заңдылықтары бойынша интерфейс түзіледі және т.б. жұмыстар жасалады. В результате исследования полностью определена парадигма казахских звуков в языковой системе,составлена полная парадигматическая характеристика, отражающая структурные особенности звучания. Данная работа помогла глубже понять фонетические и фонологические особенности казахского языка и стала ценным материалом для исследований в области фонетики. В ходе определения парадигмы оригинальных звуков в казахском языке изучалась роль и функция каждого звука в языке. Например, в казахском языке родные гласные подразделяются на толстые-тонкие, губно-иезуальные. Особенно в соответствии с законом созвучия гласные в слове совпадают, как толстые, так и тонкие. Эта черта проявляется, например, в словах» человек «и» красивый«: в слове» человек «используются толстые гласные, а в слове» красивый " - тонкие гласные. Такой закон созвучия является своеобразием казахского языка и отражает его уникальность. Также была определена парадигма согласных и изучены особенности их классификации. Например, звуки «К» и «к», «Г» и «г» в казахском языке изменяют значение слов. По сравнению со словами» город «и» келе " первый из них меняется на более толстый и тонкий, расширяя смысловую сферу слов. Это также отражает морфонологические особенности казахского языка. Зерттеу нәтижесінде қазақ дыбыстарының тілдік жүйедегі парадигмасы толығымен анықталып, төл дыбыстардың құрылымдық ерекшеліктерін көрсететін толық парадигмалық сипаттама жасалды. Бұл жұмыс қазақ тілінің фонетикалық және фонологиялық ерекшеліктерін терең түсінуге көмектесті және фонетика саласындағы зерттеулер үшін құнды материалға айналды. Қазақ тіліндегі төл дыбыстардың парадигмасын анықтау барысында әрбір дыбыстың тілдегі рөлі мен қызметі зерттелді. Мысалы, қазақ тілінде төл дауысты дыбыстар жуан-жіңішке, еріндік-езулік деп бөлінеді. Әсіресе, үндестік заңына сәйкес, сөздегі дауысты дыбыстар жуан немесе жіңішке болып сәйкес келеді. Бұл қасиет, мысалы, «адам» және «әдемі» сөздерінде айқын көрінеді: «адам» сөзінде жуан дауыстылар қолданылады, ал «әдемі» сөзінде жіңішке дауыстылар қолданылады. Мұндай үндестік заңы қазақ тілінің төл ерекшелігі болып табылады және оның бірегейлігін көрсетеді. Дауыссыз дыбыстардың да парадигмасы анықталып, олардың жіктелу ерекшеліктері зерттелді. Мысалы, қазақ тіліндегі «қ» және «к», «ғ» және «г» дыбыстары сөздердің мағынасын өзгертеді. «Қала» және «келе» сөздерін салыстырғанда, олардың біріншідыбысы жуан және жіңішке болып өзгеріп, сөздердің мағыналық аясын кеңейтеді. Бұл да қазақ тілінің морфонологиялық ерекшеліктерін көрсетеді. ИТ редактор не только проверяет слова в тексте, но и выполняет дополнительные функции: - Он может найти неправильно написанную звуковую фразу, пропуская тексты, документы, написанные на бумаге, через сканер и вставляя их в программу редактора. -Можно использовать различные шрифты, алфавиты разных языков, а также графические символы. - Выявляет пунктуационные ошибки. - Рассматривает Ошибки стиля. IT редактор мәтіндегі сөздерді тексеріп қана қоймай, қосымша қызметтерді де атқарады: - Қағазға жазылған мәтіндерді, құжаттарды сканер арқылы өткізіп, редактор бағдарламасына салу арқылы қате жазылған дыбыс тіркесін таба алады. - Әр түрлі қаріптерді, түрлі тілдердің алфавиттерін, сондай-ақ графикалық символдарды пайдалануға болады. - Пунктуациялық қателерді анықтап береді. - Стильдік қателерді қарастырады. полный толық Данный проект включает в себя основные положения казахской орфографии, закон созвучия для соответствия нормам и законам национального языка, в первую очередь, опытно-критический, на основе которого современный, технически оптимальный, рациональный, понятийный, компактный. Бұл жоба қазақ орфографиясының негізгі ережелерін, үндестік заңын ұлттық тілдің нормалары мен заңдылықтарына сәйкес болуы үшін, ең алдымен тәжірибе сыннан өтіледі, соның негізінде қазіргі заманға сай, техникалық жағынан оңтайлы, ұтымды, ұғымды, жинақы болуын қамтиды. Область исследования согласно классификатору научных областей: гуманитарные и художественные науки. Язык и литература. Лингвистика. Ғылыми салалардың классификаторына сәйкес зерттеу саласы: Гуманитарлық және өнер ғылымдары. Тіл және әдебиет. Тіл білімі. |
||||
UDC indices | ||||
811 | ||||
International classifier codes | ||||
16.01.00; | ||||
Key words in Russian | ||||
IT редактор; звуковое сочетание; фонетика; символическая информация; гласные и согласные; | ||||
Key words in Kazakh | ||||
IT редактор; дыбыс тіркесі; фонетика; символдық ақпарат; дауысты және дауыссыз дыбыстар; | ||||
Head of the organization | Амангельдиев Асан Азимханович | Доктор философии (PhD) в области философии / нет | ||
Head of work | Рамазанова Шайгул Амиргалиевна | Кандидат филологических наук / доцент |