Inventory number IRN Number of state registration
0324РК01962 AP23490379-KC-24 0124РК00924
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 29455170 AP23490379
Name of work
Быт и культура населения Ишимско-Силетинского историко-географического региона: этноархеологическое исследование
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Жанисов Асет Темирханович
0
0
5
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество «Кокшетауский университет имени Ш.Уалиханова»
Abbreviated name of the service recipient Кокшетауский университет имени Ш.Уалиханова
Abstract

Истортко-культурное памятники Ишимско-Силетинского историко-географического региона

Есіл-Сілеті тарихи-географиялық аймағының тарихи-мәдени ескерткіштері

Получение и введение в научной оборот новых первичных данных, представляющих возможности для полеоэкономических реконструкций, через углубленное изучение быта и материальной культуры на основе материалов поселений раннего железного века и зимовок казахов путем изучения поселенческих памятников древнего населения Ишимского- Силетинского историко-географического региона.

Есіл-Сілеті тарихи-географиялық аумағын мекендеген байырғы тұрғындардының қоныс түріндегі ескерткішетірін зерттеу арқылы аймақтың ерте етмір дәуірі және қазақ қыстауларының материалдары негізінде осы өңір тұрғындарының тұрмысы мен мәдени өмір салтын терең ұғынып, палеоэкономикалық реконструкциялар жасауға мүмкіндіктер беретін материалдардың алғашқы тобын алу, оларды ғылыми айналымға енгізу.

Согласно археологическим данным, люди раннего железного века, населявшие территорию Есиль-сели или степной регион, охватывающий север Казахстана, жили в суровых, необычных природно-климатических условиях Центральной Евразии. В науке сложилось мнение о том, что экономика этого народа основана исключительно на кочевых браках. Теоретическая модель этого типа хозяйства может быть разработана с помощью этнографии местного населения, занимавшегося полевым животноводством. Но чтобы обосновать это с научной точки зрения, необходимо иметь сильный запас данных и глубокий экспертный анализ, основанный на конкретном археологическом материале. Этот материал представляет собой совокупность ценных артефактов, полученных в результате раскопок, скелетов человека, костей животных и фрагментов посуды, каменных орудий и т.д. и результаты их научного исследования. Поэтому применение междисциплинарных подходов в современной мировой археологии занимает очень важное место.

Археологиялық деректер бойынша Есіл-Сілеті аумағы немесе Қазақстанның соллтүстігін қамтитын далалық өңірді мекен еткен ерте темір дәуірінің халқы Орталық Еуразияның қатаң, ерекше табиғи-климаттық жағдайларда өмір сүрген. Ғылымда осы халықтың экономикасы көшпелі тұрмысқа ғана негізделгендігі туралы пікір қалыптасқан. Шаруашылықтың бұл түрінің теориялық моделін далалық мал шаруашылығымен айналысқан жергілікті халықтың этнографиясы арқылы жасауға болады. Бірақ оны ғылыми тұрғыда негіздеу үшін нақты археологиялық материалға негізделген күшті деректік қор және терең сараптамалық талдау керек. Бұл материал қазба жұмыстарынан алынған заттар, адам қаңқаларының, жануарлардың сүйектері мен ыдыс сынықтары, тас құралдарының т.б. құнды жәдігерлердің жиынтығы және оларды ғылыми зерттеу нәтижелері болып табылады. Сондықтан қазіргі әлемдік археологияда көпсалалы тәсілдерді қолдану өте маңызды орын алады. Шетелдік ғылыми басылымда 1 мақала жарияланды.

По теме исследования были сгруппированы научные данные, архивные данные. Были сделаны научные выводы по истории изучения, историко-этнографической преемственности темы. В ходе полевых исследований было построено не менее 48 квадратных метров стратиграфических раскопок в Сакском поселении и казахских зимовках. Также были изучены историко-топографические структуры курганов, могильников, поселений, зимовок, созданы цифровые карты рельефа территории, 3D-модели методом фотограмметрии.

Зерттеу тақырыбы бойынша ғылыми әдбитеттер, архивтік деректер топтастырылды. Тақырыптың зерттелу тарихы, тарихи-этнографиялық сабақтастығы жөнінде ғылыми қорытындылар жасалды. Далалық зерттеулер барысында сақ қонысы мен қазақ қыстауларында кемінде 48 шаршы метр стратиграфиялық қазба салынды. Сонымен қатар оба, қорым, қоныс, қыстаулардың тарихи-топографиялық құрылымдары зерттеліп, фотограмметрия әдісімен аумақтың жер бедерінің цифрлық картасы, 3D кескіндемелері жасалды.

На начальном этапе работы берутся новые материалы и пополняются фонды местных музеев.

Жұмыстың алғашқы кезеңінде жаңа материалдар алынып, жергілікті музей қорларын толықтырады.

Научные результаты, достигнутые в ходе исследования, статьи могут быть использованы в виде дополнительного материала в различных образовательных сферах, в качестве источника для научных исследований.

Зерттеу барысында қол жеткен ғылыми нәтижелерін, мақалаларды әртүрлі білім беру саласында қосымша материал түрінде, ғылыми зерттеулер үшін дерек көз ретінде пайдалануға болады.

Результаты работы по цифровизации с помощью современных геоинформационных устройств обеспечивают высокую степень готовности к применению результатов при решении актуальных задач научно-технического развития Республики Казахстан.

Заманауи геоақпараттық құрылғылар арқылы цифралндыру жұмысының нәтижелері Қазақстан Республикасының ғылыми-техникалық дамуының өзекті міндеттерін шешуде нәтижелерді қолдану үшін жоғары дайындық дәрежесін қамтамасыз етеді.

Целевым потребителем результатов, полученных в ходе выполнения проекта, является научная среда, а субпотребителями в области образования, культурологии, охраны памятников. Результаты работы будут традиционно распространяться среди потенциальных пользователей, ученых и широкой общественности через создание средств массовой информации, социальных сетей, статей и тематических выставок.

Жобаны орындау барысында алынған нәтижелердің мақсатты тұтынушысы – ғылыми орта, ал білім беру, мәдениеттану, ескерткіштерді қорғау саласы қосалқы тұтынушылары болып табылады. Жұмыстың нәтижелерін әлеуетті пайдаланушылар, ғалымдар ортасы және көпшілік қауым арасында бұқаралық ақпарат құралдары, әлеуметтік желі, мақалалар мен тақырыптық көрмелер жасақтау арқылы дәстүрлі жолмен таратылатын болады.

UDC indices
903 (574)
International classifier codes
03.41.91; 03.61.00; 03.20.00;
Key words in Russian
археология; этнология; саки; поселение; зимовки;
Key words in Kazakh
археология; этнология; сақтар; қоныс; қыстау;
Head of the organization Сырлыбаев Марат Кадирулы кандидат экономических наук / Кандидат экономических наук
Head of work Жанисов Асет Темирханович Кандидат исторических наук / нет