The object of research, development or design (in Russian) : Картофель, овощи и бахчевые культуры.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Картоп, көкөніс және бақша дақылдары

Aim of work (in Russian) : Научное обеспечение устойчивого развития картофелеводства, овощеводства и бахчевод-ства на основе интродукции новых видов и форм, создания и внедрения конкурентоспо-собных сортов и гибридов с лучшими хозяйственно-ценными признаками, совершен-ствования системы семеноводства на основе биотехнологии и использования инноваци-онных агротехнологий в условиях модернизации АПК Казахстана.

Aim of work (in Kazakh) : Жаңа түрлер мен формаларды жерсіндіру, жақсы шаруашылық құнды белгілері бар бәсекеге қабілетті сорттар мен будандарды шығару және өндіріске енгізу, биотехнология көмегімен тұқым шаруашылығы жүйесін жетілдіру және Қазақстанның АӨК жаңғырту жағдайында инновациялық агротехнологияларды пайдалану негізінде картоп, көкөніс және бақша шаруашылығының тұрақты дамуын ғылыми қамтамасыз ету.

Методы исследования (на русском) : Классические методы, методы клеточной селекции и молекулярно-генетические методы, применяемые в селекции и семеноводстве, хранении, переработке и совершенствовании технологий картофеля, овощных и бахчевых культур.

Методы исследования (на казахском) : Картоп, көкөніс және бақша дақылдарының селекциясын жүргізу, тұқымын өндіру, сақтау, өңдеу және технологияларын жетілдіруде қолданылатын классикалық, жасушалық селекция, және молекулалық-генетикалық әдістер.

Obtained results and novelty (in Russian) : Впервые проведен скрининг сортообразцов картофеля на устойчивость к сухой фузариозной гнили молекулярно-генетическими маркерами, что позволяет повысить урожайность и уменьшить потери при хранении, тем самым способствуя развитию картофелеводства в Казахстане. Впервые получены сомаклоны картофеля, устойчивые к альтернариозу для селекции; Впервые созданы удвоенные гаплоиды (DH) из ранее отселектированных и протестированных на адаптивность отечественных образцов, с анализом полиплоидии методами проточной цитометрии, что позволяет сократить селекционный процесс до рамок данной программы, т.е. до 3 лет; Впервые выявлены устойчивые к основным болезням образцы понаиболее востребованным культурам (лук, огурец и томат) для вовлечения в селекционный процесс,с применением ДНК-маркеров, что упрощает дальнейший отбор и сокращает периоды традиционной селекции.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алғаш рет картоптың сортүлгілерін молекулярлық-генетикалық маркерлермен фузариоз құрғақ шірігіне төзімділікке скрининг жүргізілді, бұл өнімділікті арттыруға және сақтау кезіндегі шығындарды азайтуға мүмкіндік береді, осылайша Қазақстанда картоп шаруашылығының дамуына ықпал етеді. Алғаш рет селекция үшін альтернариоз ауруына төзімді картоп сомаклондары алынды; Алғаш рет полиплоидияны ағынды цитометрия әдістерімен талдай отырып, бұрын тазартылған және бейімделуге сыналған отандық үлгілерден екі еселенген гаплоидтар (DH) алынды, бұл селекциялық процесті осы бағдарламаның орындалу шеңберіне дейін, яғни 3 жылға дейін қысқартуға мүмкіндік береді; ДНҚ маркерлерін қолдана отырып, селекциялық процеске тарту үшін аса сұранысқа ие дақылдар (пияз, қияр және қызанақ) бойынша негізгі ауруларға төзімді үлгілер алғаш рет анықталды, бұл одан әрі іріктеуді жеңілдетеді және дәстүрлі селекция кезеңдерін қысқартады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В результате реализации настоящей Программы должны создан 1 высокопродуктивные сорт перца сладкого отечественной селекции, устойчивый к биотическим и абиотическим факторам среды, усовершенствована существующие системы семеноводства в Казахстане для обеспечения семеноводческих хозяйств, разработан сортовые технологии, что даст возможность повысить конкурентоспособность местных сортов и произвести частичное импортозамещение товаров агропромышленного комплекса для защиты продовольственного сектора. Опубликована 4 научная статья в журнале, рекомендуемого ККСОН и 1 статья на базе Scopus. 1 рекомендации

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Осы бағдарламаны іске асыру нәтижесінде ортаның биотикалық және абиотикалық факторларына төзімді, тәтті отандық селекциялы бұрыштың 1 жоғары өнімді сорты құрылып, тұқым шаруашылығы шаруашылықтарын қамтамасыз ету үшін Қазақстанда тұқым шаруашылығының қолданыстағы жүйелері жетілдіріліп, сорттық технологиялар әзірленуге тиіс, бұл жергілікті сорттардың бәсекеге қабілеттілігін арттыруға және азық-түлік секторын қорғау үшін агроөнеркәсіптік кешен тауарларын ішінара импортты алмастыруға мүмкіндік береді. ККСОН ұсынған журналда 4 ғылыми мақала және Scopus негізінде 1 мақала және 1 ұсыныс жарияланды.

Level of implementation (in Russian) : В отчетном году сорта картофеля и овощебахчевых культур открытого и защищенного грунта и технологии их возделывания внедрены в Алматинской, Жамбылской, Кызылординской, Туркестанской и Восточно-Казахстанской областях на площади 70,3 га

Level of implementation (in Kazakh) : Есеп жылы ашық және қорғалған топырақтағы картоп және көкөніс-бақша дақылдарының сорттары және оларды өсіру технологиялары Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Түркістан облыстарында, Шығыс Қазақстан облыстарында 70,3 гектарға енгізілді

Efficiency (in Russian) : В стадии разработки

Efficiency (in Kazakh) : Әзірлену сатысында

Field of application (in Russian) : Сельское хозяйство, овощеводство

Field of application (in Kazakh) : Ауыл шаруашылығы, көкөніс шаруашылығы