The object of research, development or design (in Russian) : процессы осаждения солей в поровом пространстве при секвестрации CO2

The object of research, development or design (in Kazakh) : СО2 секвестрлеу кезінде кеуекті кеңістікте тұздың тұну процестері

Aim of work (in Russian) : Целью данного проекта является разработка фундаментальных представлений о динамике солевых отложений во время секвестрации CO2 в соленых водоносных горизонтах, основываясь на существующих исследованиях процессов высыхания рассола и поведения соли в гетерогенных пористых структурах, с упором на изучение сложностей реальных резервуаров, предназначенных для эффективного улавливания углерода.

Aim of work (in Kazakh) : Бұл жобаның мақсаты тұзды сулы горизонттардағы СО2 секвестрленуі кезінде тұзды тұндыру динамикасы туралы іргелі түсінікті дамыту, тұзды кептіру процестері және гетерогенді кеуекті құрылымдардағы тұздың әрекеті бойынша бар зерттеулерге сүйене отырып, көміртекті тиімді секвестрлеуге арналған нақты резервуарлар күрделілігін түсінуге баса назар аудару болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования включают обзор научной литературы и анализ данных для создания теоретической базы, экспериментальные исследования по закачке CO2 в керновые образцы для изучения перераспределения соленого раствора, а также µ-КТ-сканирование для визуализации кристаллических структур солей в пористой среде. Численное моделирование используется для интерпретации экспериментальных данных, включая влияние скорости потока, смачиваемости и солености раствора на процессы высыхания и осаждения соли.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері теориялық негізді құру үшін ғылыми әдебиеттерді шолу мен деректерді талдауды, тұз ерітіндісінің қайта бөлінуін зерттеу мақсатында CO2-ті керн үлгілеріне айдау бойынша эксперименттік зерттеулерді, сондай-ақ кеуекті ортада тұздың кристалды құрылымдарын визуализациялау үшін µ-КТ-сканерлеуді қамтиды. Эксперименттік деректерді интерпретациялау үшін сандық модельдеу қолданылады, соның ішінде ағу жылдамдығы, суланғыштық және ерітіндінің тұздығының кептіру және тұндыру процестеріне әсері.

Obtained results and novelty (in Russian) : Исследование показало, что неоднородность пород значительно влияет на распределение солей и снижение проницаемости при закачке CO₂. В неоднородных структурах перед осаждением средняя насыщенность водой составила 45% против 28% в однородных, а финальное насыщение солью достигло 9,5% против 5,3% в однородных. Были выявлены закономерности осаждения солей в зависимости от неоднородности пористой среды, условий смачиваемости и направления потока CO₂, что способствует лучшему пониманию механизмов кристаллизации и накопления солей.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері көрсеткендей, тау жыныстарының біртектi еместiгi CO₂ айдау кезінде тұздардың таралуына және өткізгіштіктің төмендеуіне елеулі әсер етеді. Біртекті емес құрылымдарда тұнба түзiлмес бұрын судың орташа қанығуы 45%-ды, ал біртекті құрылымдарда 28%-ды құрады, ал соңғы тұз қанығуы біртекті емес құрылымдарда 9,5%-ға, ал біртекті құрылымдарда 5,3%-ға жетті. Тұз тұнбасын кеуекті ортаның біртектi еместiгiне, суланғыштық жағдайларына және CO₂ ағынының бағытына байланысты заңдылықтар анықталды, бұл тұздың кристалдану және жинақталу механизмдерін тереңірек түсінуге ықпал етеді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико-экономические показатели проекта включают использование экспериментальных установок для моделирования закачки CO2 в образцы керна (включая µ-КТ-сканеры и датчики давления и температуры) и программного обеспечения для численного моделирования, позволяющего точно оценить процессы солеобразования и его влияние на проницаемость пористых сред. Разработанная модель осаждения солей, основанная на экспериментальных данных, будет адаптирована к условиям соленых водоносных горизонтов. Экономическая эффективность достигается за счёт повышения точности прогнозирования проницаемости и приемистости скважин, что снижает операционные риски и затраты, а также снижает расходы на предотвращение закупорки пор. Улучшенные модели смогут быть использованы в промышленных проектах для безопасного улавливания и хранения CO2, что способствует долгосрочной устойчивости и экономической выгоде.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның негізгі конструктивтік және техникалық-экономикалық көрсеткіштеріне CO2-ні керн үлгілеріне айдауды модельдеу үшін эксперименттік қондырғыларды (µ-КТ-сканерлер, қысым мен температура датчиктері) және сандық модельдеуге арналған бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалану кіреді, бұл тұздың түзілу процестерін және оның кеуекті ортаға әсерін нақты бағалауға мүмкіндік береді. Эксперименттік деректерге негізделген тұздың шөгу моделі тұзды сулы горизонттар жағдайына бейімделеді. Экономикалық тиімділік өткізгіштік пен скважинаның қабылдағыштығын болжау дәлдігін арттыру арқылы қол жеткізіледі, бұл операциялық тәуекелдерді және шығындарды азайтады, сондай-ақ кеуекті кеңістіктің бітелуінің алдын алуға арналған шығындарды төмендетеді. Жетілдірілген модельдер CO2-ті қауіпсіз ұстау және сақтау бойынша өнеркәсіптік жобаларда қолданылып, ұзақ мерзімді тұрақтылық пен экономикалық пайдаға ықпал етеді.

Level of implementation (in Russian) : не предусмотрено

Level of implementation (in Kazakh) : қарастырылмаған

Efficiency (in Russian) : Эффективность проекта заключается в получении новых фундаментальных знаний о процессах солеобразования при закачке CO2 в соленые водоносные горизонты, что способствует решению экологических проблем и снижению углеродного следа. Проект ориентирован на улучшение моделей осаждения солей в пористых средах, что позволит повысить точность прогнозов снижения проницаемости и приемистости скважин. Ожидается, что результаты исследования будут применимы к реальным условиям, предоставляя ценные данные для разработки эффективных методов хранения CO2 и улучшения процессов геологической секвестрации углерода.

Efficiency (in Kazakh) : Жобаның тиімділігі CO2-ті тұзды сулы горизонттарға айдау кезінде тұздың түзілу процестері туралы жаңа іргелі білім алуда, бұл экологиялық мәселелерді шешуге және көміртек ізін азайтуға ықпал етеді. Жоба кеуекті орталарда тұздың шөгу модельдерін жетілдіруге бағытталған, бұл скважиналардың өткізгіштігі мен қабылдау қабілетінің төмендеуін болжау дәлдігін арттыруға мүмкіндік береді. Зерттеу нәтижелері нақты жағдайларда қолдануға жарамды болады деп күтілуде, CO2-ті тиімді сақтаудың әдістерін әзірлеу және көміртекті геологиялық сақтауды жақсарту үшін құнды деректер ұсынады.

Field of application (in Russian) : Оптимизация геологического хранения углекислого газа (CO2) в соленых водоносных горизонтах.

Field of application (in Kazakh) : Тұзды сулы қабаттардағы көмірқышқыл газын (СО2) геологиялық сақтауды оңтайландыру.