The object of research, development or design (in Russian) : Субъекты местного управления - областного, районного и округа.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жергілікті мемлекеттік басқару субъектілері – облыстық, аудандық және аудандық.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является проведение комплексной сравнительной оценки проводимых реформ государственной бюджетной системы, направленных на фискальную и административную децентрализацию регионального и местного управления в Казахстане, и ее влияния на региональное развитие в измеримых социально-экономических показателях.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты – Қазақстандағы аймақтық және жергілікті басқаруды фискалдық және әкімшілік орталықсыздандыруға бағытталған мемлекеттік бюджет жүйесінде жүргізіліп жатқан реформаларды және оның өлшенетін әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштер бойынша өңірлік дамуға әсерін кешенді салыстырмалы бағалау.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования проекта включают качественные и количественные подходы для оценки фискальной децентрализации в Казахстане и её влияния на региональное развитие. Сначала проведён описательный анализ бюджетной системы на всех уровнях власти с анализом данных по доходам, расходам, трансфертам и заимствованиям, чтобы понять распределение и уровень автономии местных органов. Для качественного анализа организованы полуструктурированные интервью с представителями местных органов управления в Алматинской и Жетысуской областях, что позволяет оценить их осведомленность и готовность к реформам, а также выявить существующие барьеры и возможности для повышения эффективности децентрализации. Для анализа влияния реформ на социально-экономическое развитие применяются квазиэкспериментальные методы, такие как регрессионный разрыв и подход «разница в различиях», что позволяет оценить влияние децентрализации на доходы, расходы, занятость и социальное благополучие, учитывая пороговые изменения, введённые реформой 2018 года. Эти методы и привлечение экспертов и современных аналитических инструментов обеспечивают объективность выводов, что позволит выработать рекомендации для дальнейших реформ в сфере фискальной децентрализации.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері Қазақстандағы фискалдық орталықсыздандыруды және оның аймақтық дамуға әсерін кешенді бағалау үшін сапалық және сандық тәсілдерді қамтиды. Алдымен барлық басқару деңгейлеріндегі бюджет жүйесіне сипаттамалық талдау жүргізіліп, кірістер, шығыстар, трансферттер және қарыз алу деректері жинақталды, бұл жергілікті органдардың дербестік деңгейін түсінуге мүмкіндік береді. Сапалық деректер жинау үшін Алматы және Жетісу облыстарындағы жергілікті басқару органдары өкілдерімен жартылай құрылымдалған сұхбаттар жүргізілді, бұл олардың реформаларға дайындығын және түсінігін бағалауға, сондай-ақ орталықсыздандыру тиімділігін арттыруға кедергілер мен мүмкіндіктерді анықтауға мүмкіндік береді. Әлеуметтік-экономикалық дамуға реформалардың әсерін талдау үшін регрессиялық үзіліс және «айырмашылықтардың айырмашылығы» әдістері сияқты квазиэксперименттік әдістер қолданылады. Бұл әдістер 2018 жылғы реформа енгізген шекті өзгерістерді ескере отырып, фискалдық орталықсыздандырудың кіріс, шығыс, жұмыспен қамту және әлеуметтік әл-ауқат көрсеткіштеріне әсерін бағалауға мүмкіндік береді. Осы әдістерді, сарапшыларды және заманауи талдау құралдарын қолдану объективті қорытындыларға қол жеткізуге және фискалдық орталықсыздандыру бойынша болашақ реформаларға ұсыныстар әзірлеуге мүмкіндік береді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проект достиг важных результатов для оценки реформ фискальной децентрализации в Казахстане. На веб-сайте размещены наборы данных по бюджетам всех уровней, что обеспечивает прозрачность и доступность информации для анализа и обсуждения. Это способствует лучшему пониманию формирования и использования местных бюджетов и создаёт основу для дальнейшего изучения фискальной автономии. Также был разработан проект рукописи с международным сравнительным анализом реформ децентрализации, что позволило выделить сильные и слабые стороны казахстанского подхода и предложить направления для его улучшения. Проект продвинулся в разработке инструментов для качественного исследования: пилотное тестирование анкеты в Северо-Казахстанской области позволило внести корректировки и адаптировать опрос к местным условиям, улучшая качество собираемых данных. Первая волна качественных данных, собранных в Алматы и Жетысу, выявила ключевые проблемы и перспективы местных органов в условиях децентрализации, что помогло лучше понять их возможности и ограничения. Новизна проекта состоит в том, что такие данные ранее не были доступны в открытом виде, и прямые интервью с местными органами в Казахстане не проводились. Ожидается также применение квазиэкспериментальных методов, включая регрессионный разрыв, для оценки влияния децентрализации на региональное развитие.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жобаның нәтижелері Қазақстандағы фискалдық орталықсыздандыру реформаларын бағалау мен түсінуді жақсартуға бағытталған маңызды жетістіктерге қол жеткізді. Барлық деңгейдегі бюджеттерді қамтитын деректер жинақтары веб-сайтта орналастырылды, бұл ақпараттың ашықтығын қамтамасыз етіп, талдау мен қоғамдық пікірталасқа қолжетімді етті. Бұл жергілікті бюджеттердің қалай қалыптасып, пайдаланылатынын тереңірек түсінуге мүмкіндік беріп, фискалдық автономияны одан әрі зерттеуге негіз қалады. Сондай-ақ, халықаралық салыстырмалы талдау жүргізілген алғашқы ғылыми жоба әзірленді, бұл Қазақстанның тәсілінің күшті және әлсіз жақтарын анықтап, оны жетілдіру бағыттарын ұсынуға мүмкіндік берді. Жоба сапалық зерттеу құралдарын әзірлеу бойынша да ілгеріледі: Солтүстік Қазақстан облысында жүргізілген сауалнама пилоттық сынағы сұрақтарға түзетулер енгізіп, сауалнаманы жергілікті жағдайларға бейімдеуге мүмкіндік берді, бұл деректердің сапасын арттырады. Алматы мен Жетісуда жиналған сапалық деректердің алғашқы толқыны децентрализация жағдайындағы жергілікті органдардың негізгі мәселелері мен перспективаларын айқындап, олардың мүмкіндіктері мен шектеулерін жақсырақ түсінуге көмектесті. Жобаның жаңалығы — мұндай деректер бұрын ашық қолжетімді болмаған, ал Қазақстандағы жергілікті органдармен тікелей сұхбат жүргізілмеген. Сондай-ақ, децентрализацияның аймақтық дамуға әсерін бағалау үшін регрессиялық үзіліс сияқты квазиэксперименттік әдістерді қолдану жоспарлануда.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : На основе полученных результатов разрабатываются рекомендации для государственных органов и местных органов управления, а также для организаций, участвующих в реализации реформ децентрализации в Казахстане. Эти рекомендации направлены на повышение фискальной автономии местных органов власти, улучшение системы межбюджетных трансфертов и более эффективное распределение бюджетных ресурсов, чтобы максимально соответствовать потребностям на местах. В частности, будут предложены меры для расширения источников собственных доходов местных бюджетов, внедрения механизмов поддержки кадрового и ресурсного потенциала акиматов, а также создания прозрачной и предсказуемой системы трансфертов. Эти предложения направлены на то, чтобы способствовать более успешной реализации децентрализации и, как следствие, улучшить социально-экономические условия на региональном уровне.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Алынған нәтижелер бойынша мемлекеттік органдар мен жергілікті өзін-өзі басқару органдарына, сондай-ақ Қазақстанда орталықсыздандыру реформаларын жүзеге асыруға қатысатын ұйымдарға ұсынымдар әзірленді. Бұл ұсынымдар жергілікті өзін-өзі басқару органдарының фискалдық дербестігін арттыруға, үкіметаралық трансферттер жүйесін жетілдіруге және жергілікті қажеттіліктерді барынша қанағаттандыру үшін бюджет ресурстарын тиімдірек бөлуге бағытталған. Атап айтқанда, жергілікті бюджеттердің меншікті кіріс көздерін кеңейту, әкімдіктердің кадрлық және ресурстық әлеуетін қолдау тетіктерін енгізу, сондай-ақ транспаренттердің транспарентті және болжамды жүйесін құру бойынша шаралар ұсынылатын болады. Бұл ұсыныстар орталықсыздандыруды анағұрлым табысты жүзеге асыруға жәрдемдесуге және соның нәтижесінде өңірлік деңгейде әлеуметтік-экономикалық жағдайларды жақсартуға бағытталған.

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : На данный момент результаты проекта показали высокую эффективность, так как собранные данные и проведенные интервью позволили глубже понять текущее состояние фискальной децентрализации в Казахстане и ее влияние на местные органы управления. Размещение информации о бюджетах всех уровней на веб-сайте значительно повысило прозрачность и доступность данных, что способствует улучшению общественного контроля и участию в обсуждениях. Проведенные пилотные тестирования и адаптация инструментов для качественного анализа также улучшили точность собираемых данных, делая их более релевантными и адаптированными к местным условиям. Промежуточные выводы и выявленные проблемы стали основой для формулирования практических рекомендаций, что помогает проекту нацелиться на долгосрочные улучшения в управлении на региональном уровне.

Efficiency (in Kazakh) : Бүгінгі таңда жобаның нәтижелері жоғары тиімділікті көрсетті, өйткені жиналған деректер мен жүргізілген сұхбаттар Қазақстандағы фискалды орталықсыздандырудың қазіргі жағдайын және оның жергілікті өзін-өзі басқару органдарына әсерін тереңірек түсінуге мүмкіндік берді. Веб-сайтта барлық деңгейдегі бюджеттер туралы ақпаратты орналастыру деректердің ашықтығы мен қолжетімділігін айтарлықтай арттырды, бұл қоғамдық бақылау мен талқылауларға қатысуды жақсартады. Пилоттық тестілеу және сапалы құралдарды бейімдеу де жиналған деректердің дәлдігін арттырып, оны өзекті және жергілікті жағдайларға бейімдеді. Аралық қорытындылар мен анықталған проблемалар жобаның аймақтық деңгейде басқаруды ұзақ мерзімді жақсартуға бағытталған мақсатына көмектесетін практикалық ұсыныстарды тұжырымдау үшін негіз болды.

Field of application (in Russian) : Области применения проекта включают государственное управление и бюджетное планирование, особенно на региональном и локальном уровне вроде областных, районных и окружных акиматов во всех регионах Казахстана. Так же применимо в области регионального развития, в частности роли государственных средств в развитии малого и среднего бизнеса, образования и социальной помощи.

Field of application (in Kazakh) : Жобаның қолдану салаларына мемлекеттік басқару және бюджеттік жоспарлау кіреді, әсіресе Қазақстанның барлық өңірлеріндегі облыстық, аудандық және округтік әкімдіктер деңгейінде. Сондай-ақ, аймақтық даму саласында, атап айтқанда, шағын және орта бизнесті, білім беруді және әлеуметтік көмекті дамытуда мемлекеттік қаражаттың рөлін зерттеуде қолдануға болады.