The object of research, development or design (in Russian) : Семенной материал и вегетативный материал нута (Cicer arietinum)

The object of research, development or design (in Kazakh) : Ноқаттың тұқымдық және вегетативті материалы (Cicer arietinum)

Aim of work (in Russian) : Сбор биологического материала семенного и вегетативного материала для выявления различных видов возбудителей грибов.

Aim of work (in Kazakh) : Саңырауқұлақ қоздырғыштарының түрлерін анықтау үшін тұқымдық және вегетативті биологиялық материалын жинау.

Методы исследования (на русском) : Микробиологические, микологические, морфологические.

Методы исследования (на казахском) : Микробиологиялық, микологиялық, морфологиялық.

Obtained results and novelty (in Russian) : В результате проведенного исследования были выделены и идентифицированы патогенные грибы, поражающие семенной и вегетативный материал нута (Cicer arietinum), в том числе виды Ascochyta spp., Fusarium spp., Alternaria spp. и Aspergillus spp., распространенные на территории пяти областей Казахстана. Осуществлена культурально-морфологическая характеристика выделенных изолятов, что позволило подтвердить их видовую принадлежность и выявить ключевые морфологические особенности каждого патогена. Полученные данные создают основу для разработки более точных методов диагностики и контроля грибных заболеваний, обеспечивая возможность более рациональной защиты нута от патогенов в условиях Казахстана. Исследование вносит вклад в развитие региональных знаний о патогенах сельскохозяйственных культур и помогает предотвратить потери урожая.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде, Қазақстанның бес облысындағы ноқаттың (Cicer arietinum) тұқымдық және вегетативті материалдарын зақымдайтын патогенді саңырауқұлақтар, оның ішінде Ascochyta spp., Fusarium spp., Alternaria spp. және Aspergillus spp. түрлері анықталып, идентификацияланды. Алынған изоляттардың культуралық-морфологиялық сипаттамасы жүргізіліп, әрбір патогеннің негізгі морфологиялық ерекшеліктері анықталды. Алынған мәліметтер бойынша, Қазақстанда ноқат тұқымын қоздырғыштардан қорғау, саңырауқұлақ ауруларын диагностикалау мен күресудің әдістерін жасауға мүмкіндік береді. Бұл зерттеу ауылшаруашылық дақылдарының патогендері туралы өңірлік білімдерді дамытуға және егіннің жоғалуын болдырмауға көмектеседі.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Изоляты различных видов грибных патогенов. Разработаны методы для идентификации и культурально-морфологического анализа грибов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Саңырауқұлақтарды идентификациялау және культуралық-морфологиялық талдау әдістері жасалынды. Әртүрлі саңырауқұлақ патогендерінің изоляттары алынды.

Level of implementation (in Russian) : Отобран семенной материал нута с пяти регионов Казахстана, выделены изоляты возбудителей грибных патогенов нута.

Level of implementation (in Kazakh) : Қазақстанның бес өңірінен ноқаттың тұқымдық материалы іріктеліп, саңырауқұлақ патогендерінің қоздырғыштарының изоляттары бөлінді.

Efficiency (in Russian) : Коллекция изолятов обладает высокой эффективностью для диагностики и исследований, позволяя получать данные для разработки стратегий борьбы с болезнями нута.

Efficiency (in Kazakh) : Изоляттар жинағы диагностикалау мен зерттеу жұмыстары үшін жоғары тиімділікке ие, бұл ноқат ауруларымен күресу стратегияларын дайындауға мәліметтер береді.

Field of application (in Russian) : Результаты могут быть использованы в молекулярно-генетических и агрономических лабораториях, а также в исследовательских центрах для диагностики и разработки мер защиты растений.

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелерді өсімдіктерді қорғау шараларын диагностикалау және әзірлеу үшін молекулалық-генетикалық және агрономиялық зертханаларда, сондай-ақ зерттеу орталықтарында пайдалануға болады.