The object of research, development or design (in Russian) : Обработка вымя и сосков молочных коров, объекты ветеринарного надзора, молочно-товарные фермы, животноводческие помещения, коровье молоко

The object of research, development or design (in Kazakh) : Сүтті сиырлардың желіндері мен емізіктерін санитариялық өңдеу, ветеринариялық қадағалау объектілері, сүт фермалары, жеке шаруа қожалықтары

Aim of work (in Russian) : Цель проекта – разработка и усовершенствование способов профилактики воспаления молочной железы у коров и повышение качества молока, своевременное и эффективное лечение больных животных, восстановление физиологической функции вымени и сохранение высокой продуктивности коров в последующую лактацию.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты – сиыр желінінің қабынуының алдын алу және сүт сапасын жақсарту әдістерін әзірлеу және жетілдіру; сүт бездерінің ауруларын ерте диагностикалау және алдын алу, ауру жануарларды уақтылы және тиімді емдеу, жануарлардың физиологиялық қызметін қалпына келтіру.

Методы исследования (на русском) : Определение маститного молока проводили по существующим методикам. Для проведения исследований проб сборного молока и молока из четвертей вымени были использованы клинические, биохимические, цитологические, бактериологические методы исследования. Биохимические исследования проводили пробным сдаиванием, для этого в луночки молочно-контрольной пластинки помещали по 1 мл исследуемого молока, затем вносили БМТ («Промастит» и др.). Перемешивали и определяли консистенцию и цвет смеси. При мастите консистенция сгустка плотная, алого цвета, а при отрицательной – сгустка нет, цвет оранжевый. Учет реакции проводят согласно Методическим рекомендациям по диагностике, терапии и профилактике мастита у коров (М., 2002). Для цитологических исследований сборного молока использовали препарат «Мастоприм», разрешенный ГОСТом и вискозиметрические аппараты «Соматос-М» и «ИСКМ-1».

Методы исследования (на казахском) : Мастит сүтін анықтау қолданыстағы әдістерге сәйкес жүргізілді. Жиналған сүт пен сүттің сынамаларын зерттеу үшін желіннің төрттен бір бөлігінен клиникалық, биохимиялық, цитологиялық, бактериологиялық зерттеу әдістері қолданылды. Биохимиялық зерттеулер тестілеу арқылы жүргізілді, ол үшін 1 мл зерттелетін сүт сүтті-бақылау пластинкаларының түбіне құйылып, содан кейін препараттар («Промастит» және т.б.) енгізілді. Араластырып, қоспаның консистенциясы мен түсі анықталды. Мастит кезінде қоспаның консистенциясы тығыз, қызыл түсті қою іріткілер пайда болса, ал теріс болған жағдайда қою іріткілер болмайды, қоспаның түсі қызғылт сары болады. Реакцияны есепке алу сиырлардағы маститтің диагностикасы, терапиясы және алдын-алу бойынша әдістемелік ұсыныстарға сәйкес жүзеге асырылады (М., 2002). Құрама сүтті цитологиялық зерттеу үшін МЕМСТ рұқсат еткен «Мастоприм» препараты және «Соматос-М» және «ИСКМ-1» вискозиметриялық аппараттары қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : В ходе определения уровня распространенности мастита, степень загрязнения вымени и сосков в хозяйствах 2 категории распространенность мастита составляла: 15,4-18,0%, в хозяйствах 3 категории этот показатель составлял: 22,5-28,3%. Таким образом, устновлено, что в обследованных хозяйствах маститы коров носят инфекционный характер, чаще всего из проб молока от больных маститом коров выделяются патогенные стрептококки (32,1 % случаев), на втором месте по выделяемости находится Escherichia coli – 27,9 % случаев, далее – патогенные стафилококки – 16,2 % случаев. Научная новизна проекта: Проблема снижения молочной продуктивности коров и ухудшения качества молока при маститах становится все более актуальной, так как повышение безопасности молока как продукта питания является наиболее приоритетным. Эта проблема представляет практический интерес провести комплексную оценку качества молока, молозива и стародойного молока и выяснить, позволяют ли сроки браковки молока, предусмотренные Техническим регламентом Таможенного союза, не допустить на переработку молоко низкого качества, полученное в начале лактации и перед запуском от коров, переболевших той или иной формой мастита. Также требует уточнения вопрос о наиболее эффективных способах выявления мастита на ранних стадиях и схема лечения.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Мастит ауруының таралу деңгейін анықтау барысында, желін және үрпілердің ластану дәрежесі 2-ші категориялы шаруашылықтарда маститтің таралуы: 15,4-18,0% аралығында болса, 3-ші категориялы шаруашылықтарда бұл көрсеткіш: 22,5-28,3% аралығында болды. Осылайша, зерттелген шаруашылықтарда сиыр маститі жұқпалы сипатқа ие екені анықталды, көбінесе маститпен ауыратын сиырлардың сүт үлгілерінен патогенді стрептококктар - 32,1% жағдайда, ішек таяқшасы оқшаулау бойынша екінші орында – 27,9 жағдайлардың %, одан әрі – патогенді стафилококктар – 16,2% жағдайлар. Жобаның ғылыми жаңалығы: сиырлардың сүт өнімділігінің төмендеуі және маститтің салдарынан сүт сапасының нашарлауы мәселесі барған сайын өзекті бола түсуде, өйткені сүттің азық-түлік өнімі ретінде қауіпсіздігін арттыру ең басым бағыт болып табылады. Бұл проблема сүт, уыз сүті және ескі сүт сапасына кешенді бағалау жүргізуге және Кеден одағының техникалық регламентінде көзделген сүтті жарамсыз ету мерзімдері лактацияның басында және маститтің қандай да бір түрімен ауырған сиырлардан суалғанға дейін алынған сапасыз сүтті өңдеуге жол бермеуге мүмкіндік беретіндігін анықтауға практикалық қызығушылық тудырады. Сондай-ақ, маститті ерте сатысында анықтаудың ең тиімді әдістері және емдеу режимі туралы мәселені нақтылау қажет.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : При определении распространенности субклинического мастита среди дойных были выбраны препараты и инструменты, которые использовались в диагностических целях. При определении качества исследуемого молока определяли его жирность, плотность, кислотность, общий белок и количество соматических клеток. Это также определялось по микробиологическим показателям. В результате исследований приняты меры по внедрению препарата, используемого в индикаторном методе, пригодного для производства, и используемого в методе инструмента с высокой эффективностью.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Субклиникалық маститтің сүтті сиырлардың арасында таралу деңгейін анықтау кезінде, диагностикалық зерттеулерді жүргізу үшін, балау әдістерінде қолданылатын препараттар мен құралдар таңдалып алынды. Зерттелетін сүттің сапасын анықтауда, сүттің майлылығы, тығыздығы, қышқылдығы, жалпы белогы және сомотикалық торшалар саны анықталды. Сондай-ақ, құрамындағы микробиологиялық көрсеткіштеріде анықталды. Зерттеулер нәтижесінде, өндіріске қолайлы индикаторлық әдісте қолданатын препарат пен аспапты әдісте қолданатын тиімділігі жоғары құралды енгізу шаралары жүргізілді.

Level of implementation (in Russian) : В результате использования препарата, представленного в индикаторном способе диагностики мастита, своевременное выявление субклинического мастита позволяет проводить работу по профилактическим мероприятиям. При выявлении мастита с помощью прибора, используемого в приборном методе, позволяет с точностью 99% обнаружить субклинический мастит, вовремя провести лечебные мероприятия и предотвратить дальнейшее распространение.

Level of implementation (in Kazakh) : Маститті диагностикалау үшін индикаторлық әдісте ұсынылған препаратты қолдану нәтижесінде, субклиникалық маститі дер кезінде анықтап алдын алу шараларына жасалатын жұмыстарға мүмкіндік береді. Маститі анықтауда құралды әдісте қолданылатын аппараттың көмегін субклиникалық маститті 99 % дәлділікпен анықтап, емдік шараларын дер кезінде жүргізіп, одан әрі таралмауына септігін тигізеді.

Efficiency (in Russian) : Санация вымени и ранняя диагностика мастита дают возможность не только предотвратить мастит, но и предотвратить факторы, влияющие на здоровье животных и качество продукции, повысить экономическую эффективность.

Efficiency (in Kazakh) : Желінді санитариялық тазарту және маститті ерте диагностикалау жұмыстары маститтің алдын алуға ғана емес, жануарлардың денсаулығы мен алынатын өнімдердің сапасына әсер ететін факторлардың алдын алуға дер кезінде мүмкіндік беріп, экономикалық тиімділігін арттырады.

Field of application (in Russian) : Результаты исследования будут применяться успешно во всех сельхозформированиях, занимающихся производствам молока, а также в личных хозяйствах населения республики

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері сүт өндірумен айналысатын барлық ауыл шаруашылығы құрылымдарында, сондай-ақ жеке шаруашылықтарында табысты қолданылатын болады