The object of research, development or design (in Russian) : Информационные операции в социальных сетях

The object of research, development or design (in Kazakh) : Әлеуметтік желілердегі ақпараттық операциялар

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является разработка интеллектуальной системы, основанной на обработке естественного языка (Natural Language Processing, NLP) и тезаурусе военной терминологии, с целью выявления, анализа и противодействия информационным операциям в социальных сетях.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты – әлеуметтік желілердегі ақпараттық операцияларды анықтау, талдау және оларға қарсы тұру үшін табиғи тілді өңдеуге (NLP) және әскери терминологияның тезаурусына негізделген интеллектуалды жүйені дамыту.

Методы исследования (на русском) : В рамках проекта будут применены инновационные методы. Важно постоянно оценивать характеристики в течение и после завершения проекта для адекватной оценки его влияния и эффективности. Методы исследования включают анализ литературных источников и систематизацию данных для определения актуальных подходов в NLP, использование методологии построения онтологий (MOBM) для структурирования военной терминологии, семантический анализ текста с помощью алгоритмов токенизации и трансформаторных моделей, автоматическое аннотирование и классификацию данных (MEGAnno+), сравнительный анализ моделей NLP (BERT, RoBERTa, GPT-4, LLaMA) и количественный анализ данных из социальных сетей для выявления информационных операций.

Методы исследования (на казахском) : Жобада инновациялық әдістер қолданылады. Оның әсері мен тиімділігін барабар бағалау үшін жобаны аяқтау кезінде және аяқталғаннан кейін өнімділікті үздіксіз бағалау маңызды. Зерттеу әдістері NLP саласындағы өзекті тәсілдерді анықтау үшін әдеби көздер мен мәліметтерді жүйелеуді, әскери терминологияны құрылымдау үшін онтология құру әдістемесін (MOBM) қолдануды, мәтінді токенизация және трансформаторлық модельдер арқылы семантикалық талдауды, мәліметтерді автоматты түрде аннотациялау және жіктеуді (MEGAnno+), NLP модельдерінің салыстырмалы талдауын (BERT, RoBERTa, GPT-4, LLaMA) және әлеуметтік желілердегі ақпараттық операцияларды анықтау үшін деректердің сандық талдауын қамтиды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Научная новизна работы заключается в интеграции современной методологии построения онтологий и специализированного тезауруса для военных данных, что обеспечивает уникальный уровень точности в анализе текстов и поддержке принятия решений в условиях информационной безопасности.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жұмыстың ғылыми жаңалығы — ақпараттық қауіпсіздік жағдайында мәтіндерді талдау және шешім қабылдау үдерісін қолдау үшін қазіргі онтология құру әдістемесін және әскери деректерге арналған арнайы тезаурусты біріктіру арқылы талдау дәлдігінің жаңа деңгейін қамтамасыз етуінде.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико-экономические показатели включают повышение точности распознавания и интерпретации военных терминов на 20–30% благодаря специализированному тезаурусу и онтологической модели, сокращение времени анализа текста на 15–25% за счет использования трансформаторных моделей, снижение потребности в вычислительных мощностях на 10–15% при сохранении точности, а также высокую адаптивность системы к новым условиям и терминам, что обеспечивает актуальность и устойчивость. Экономическая эффективность системы проявляется в снижении затрат на анализ информации и повышении качества принимаемых решений, что улучшает соотношение стоимости и эффективности.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Негізгі конструктивтік және техника-экономикалық көрсеткіштерге мамандандырылған тезаурус пен онтологиялық модельдің арқасында әскери терминдерді тану және интерпретациялау дәлдігін 20–30%-ға арттыру, трансформаторлық модельдерді қолдану арқылы мәтінді талдау уақытын 15–25%-ға қысқарту, дәлдікті сақтай отырып есептеу ресурстарына қажеттілікті 10–15%-ға азайту, сондай-ақ жүйенің жаңа жағдайлар мен терминдерге жоғары бейімделуін қамтамасыз ету, оның өзектілігі мен тұрақтылығын арттыру жатады. Жүйенің экономикалық тиімділігі ақпаратты талдау шығындарын төмендетіп, қабылданатын шешімдердің сапасын арттыру арқылы шығын мен тиімділік арасындағы арақатынасты жақсартады.

Level of implementation (in Russian) : Внедрение результатов проекта находится на стадии разработки, получено авторское свидетельство, что подтверждает эффективность системы и признание её в качестве объекта интеллектуальной собственности.

Level of implementation (in Kazakh) : Жоба нәтижелерін ендіруді іске асыру әзірлену үстінде, жобаның жүзеге асырылу дәрежесі жоғары, авторлық құқық сертификаты алынды, бұл жүйенің тиімділігін және интеллектуалдық меншік ретінде танылғандығын растайды.

Efficiency (in Russian) : Эффективность системы заключается в повышении точности семантического анализа и скорости обработки данных, что позволяет более быстро и точно идентифицировать и классифицировать военные термины и информационные операции. Оптимизация вычислительных ресурсов снижает затраты, а высокая адаптивность системы к новым условиям обеспечивает её устойчивость и актуальность в долгосрочной перспективе.

Efficiency (in Kazakh) : Жүйенің тиімділігі семантикалық талдау дәлдігін және деректерді өңдеу жылдамдығын арттыруда, бұл әскери терминдер мен ақпараттық операцияларды тез және дәл анықтауға және жіктеуге мүмкіндік береді. Есептеу ресурстарын оңтайландыру шығындарды төмендетеді, ал жүйенің жаңа жағдайларға жоғары бейімделуі оның ұзақ мерзімді тұрақтылығы мен өзектілігін қамтамасыз етеді.

Field of application (in Russian) : Область применения системы включает анализ военной терминологии, выявление информационных операций и семантическую обработку данных, полученных из социальных сетей. Кроме того, она эффективно используется в сфере кибербезопасности для обнаружения и противодействия информационным угрозам, а также для поддержки принятия решений в военных и правоохранительных структурах.

Field of application (in Kazakh) : Жүйенің қолдану аймағы әскери терминологияны талдау, ақпараттық операцияларды анықтау және әлеуметтік желілерден алынған деректерді семантикалық өңдеу болып табылады. Сонымен қатар, ол киберқауіпсіздік саласында ақпараттық қауіптерді анықтау және оларға қарсы әрекет ету, сондай-ақ әскери және құқық қорғау құрылымдарында шешім қабылдауды қолдау үшін тиімді қолданылады.