Inventory number IRN Number of state registration
0324РК01560 AP23489750-KC-24 0124РК01019
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 33390502 AP23489750
Name of work
Изучение распространения видов клещей и молекулярная идентификация важных новых клещевых возбудителей в регионах Республики Казахстан
Type of work Source of funding Report authors
Applied Сансызбай Абылай Рысбайұлы
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МСХ РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный аграрный исследовательский университет"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНАИУ"
Abstract

клещи, бактерии, вирусы

кенелер, бактериялар, вирустар

Проведение фоновых исследований клещей, молекулярная идентификация доминантных видов клещей, анализ генетических, эволюционных связей между видами клещей в Казахстане и странах ближнего зарубежья с использованием традиционных биоинформатических технологий. Создание морфологической, информационной базы нуклеиновых кислот клещей.

Кенелерге фондық зерттеулер жүргізу, кенелердің басым түрлерін молекулалық анықтау, Қазақстан мен көрші елдердегі кене түрлері арасындағы генетикалық, эволюциялық байланыстарын дәстүрлі биоақпараттық технологияларды пайдалана отырып талдау жасау. Кенелерде НҚ морфологиялық және ақпараттық мәліметтер базасын құру.

Сбор образцов клещей: Проведение полевых исследований в различных регионах (степь, лесостепь, горные районы) для сбора клещей. Идентификация видов: Использование морфологических и молекулярных методов (ПЦР, секвенирование) для определения видов клещей. Изучение возбудителей: Анализ собранных образцов на наличие патогенных микроорганизмов с использованием молекулярных методов. Экологический анализ: Оценка факторов, влияющих на распространение клещей (климатические условия, наличие хозяев и другое).

Кенелердің үлгілерін жинау: Кенелерді жинау үшін әртүрлі өңірлерде (дала, орманды дала, таулы аудандар) далалық зерттеулер жүргізу. Түрлерді сәйкестендіру: Кенелердің түрлерін анықтау үшін морфологиялық және молекулярлық әдістерді (ПТР, секвенирлеу) пайдалану. Қоздырғыштарды зерттеу: Жиналған үлгілерді молекулярлық әдістерді пайдалана отырып, патогенді микроорганизмдердің болуына талдау. Экологиялық талдау: Кенелердің таралуына әсер ететін факторларды бағалау (климаттық жағдайлар, иелерінің болуы және басқа).

Составлены карты распространения видов клещей по регионам Казахстана. Выявлены новые и опасные возбудители клещевых инфекций. Проведено масштабное молекулярное выявление преимущественно и уникально важных для региона возбудителей клещей (вирусных + протозойных + бактериальных). В результате научно-исследовательской работы собраны информационные данные о морфологических и нуклеотидных типах клещей в восточных и южных областях Казахстана, выявлены региональные доминантные и уникальные виды клещей. В Международной классификации патогенов проведен анализ генетической эволюционной структуры на основе международных эталонных последовательностей для выявления важнейших патогенов клещей в Восточных и Южных областях Казахстана.

Кене түрлерінің Қазақстан өңірлері бойынша таралу карталары жасалды. Кене инфекциясының жаңа және қауіпті қоздырғыштары анықталды. Аймақ үшін басым және бірегей маңызды кене қоздырғыштарын (вирустық + протозойлық + бактериялық) ауқымды молекулалық анықтау жүргізілді. Ғылыми-зерттеу жұмыс нәтижесінде Қазақстанның шығыс және оңтүстік облыстарындағы кенелердің морфологиялық және нуклеотидтік түрлері туралы ақпараттық деректер жинақталды, кенелердің аймақтық доминантты және бірегей түрлері анықталды. Патогендердің халықаралық жіктемесінде Қазақстанның Шығыс және Оңтүстік облыстарындағы маңызды кене патогендерін анықтау үшін халықаралық эталондық реттіліктер негізінде генетикалық эволюциялық құрылымға талдау жүргізілді.

Разработка методики борьбы с заболеваниями, переносимыми клещами, разрабатывается в РК впервые. Применение данной методической рекомендации позволит выявлять редких и частых клещей на территории Казахстана и проводить меры борьбы с ними. Поэтому разрабатываемое методическое предложение не ставит под сомнение планирование и производство мероприятий по выявлению и борьбе с бактериальными, вирусными и протозойными заболеваниями, переносимыми клещами.

Кенелер тасымалдайтын аурулармен күрес әдістемесін әзірлеу ҚР алғаш рет әзірленеді. Осы әдістемелік ұсынысты қолдана отырып, Қазақстан аумағында сирек және жиі кездесетін кенелердің анықтауға және оларға қарсы күрес шараларын жүргізуге мүмкіндік береді. Сондықтан әзірленетін әдістемелік ұсыныс кенелер тасымалдайтын бактериялық, вирустық және протозойлық ауруларды анықтау мен күрес шараларын жоспарлауға және өндіріске шығаруға күман келтірмейді.

Данный проект имеет ключевое значение для здоровья населения Казахстана и позволит разработать эффективные стратегии по предотвращению распространения клещевых инфекций.

Бұл жоба Қазақстан халқының денсаулығы үшін маңызды мәнге ие және кене инфекциясының таралуын болдырмау жөніндегі тиімді стратегияларды әзірлеуге мүмкіндік береді.

Ветеринария, отдельные области медицины

Ветеринария, медицинаның белгілі бір саласы

UDC indices
579.61:616-092:576.895.42
International classifier codes
68.41.05; 68.41.35; 68.41.63; 68.41.55;
Key words in Russian
Крупный рогатый скот; клещ; возбудитель; профилактика; бактерия; протозойный; вирус;
Key words in Kazakh
Ірі қара малы; кене; қоздырушы; алдын алу; бактерия; протозойлы; вирус;
Head of the organization Ибрагимов Примкул Шолпанкулович Доктор ветеринарных наук / профессор
Head of work Сансызбай Абылай Рысбайұлы Доктор ветеринарных наук / профессор