The object of research, development or design (in Russian) : Нормативно-правовые акты Республики Казахстан и международное законодательство, регулирующие процесс переработки и утилизации твердых бытовых отходов.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қатты тұрмыстық қалдықтарды қайта өңдеу және кәдеге жарату процесін реттейтін Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілері және халықаралық заңнамалар.

Aim of work (in Russian) : Заключается в разработке теоретико-концептуальных и практических предложений, а также рекомендаций для оптимизации современной законодательной базы управления бытовыми отходами в Казахстане на основе изучения международного опыта и комплексного анализа существующего законодательства в данной области.

Aim of work (in Kazakh) : Халықаралық тәжірибені зерделеу және осы саладағы қолданыстағы заңнаманы кешенді талдау негізінде Қазақстандағы тұрмыстық қалдықтарды басқарудың қазіргі заманғы заңнамалық базасын оңтайландыру үшін теориялық-тұжырымдамалық және практикалық ұсыныстарды, сондай-ақ ұсынымдарды әзірлеу болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Применен комплекс общенаучных методов, включая метод политико-правового анализа, сравнительно-правовой метод, историко-правовой метод, системный подход, а также использование эмпирического метода.

Методы исследования (на казахском) : Саяси-құқықтық талдау әдісін, салыстырмалы-құқықтық әдісті, тарихи-құқықтық әдісті, жүйелік тәсілді, сондай-ақ эмпирикалық әдісті қолдануды қоса алғанда, жалпы ғылыми әдістер кешені қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : В ходе исследования были выявлены ключевые проблемы правового регулирования переработки и утилизации твердых бытовых отходов в Республике Казахстан, такие как недостаточная координация между государственными органами, неэффективность законодательства и низкая степень ответственности переработчиков. Также были проанализированы практические проблемы реализации экологического законодательства. Новизна работы заключается в предложении адаптированных рекомендаций для совершенствования правовой базы, включая улучшение механизма расширенной ответственности производителей отходов, создание дополнительных стимулов для переработки, а также адаптацию международного опыта в контексте Казахстана.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу барысында қатты тұрмыстық қалдықтарды қайта өңдеу және кәдеге жарату саласындағы ҚР қолданыстағы нормативтік-құқықтық актілеріне талдау жасалды. Сондай-ақ қазақстандық заңнаманың халықаралық стандарттарға сәйкестігі зерттелді. Мемлекеттік органдар арасындағы үйлестірудің жеткіліксіздігі, сондай-ақ заңнамалық актілердегі қалдықтарды тиімді өңдеуді қиындататын олқылықтар мен құқықтық реттеудегі негізгі проблемалар анықталды. Жүргізілген талдау негізінде заңнаманы жетілдіру бойынша шаралар ұсынылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В рамках исследования были рассмотрены экономические показатели, связанные с затратами на управление твердыми бытовыми отходами в г. Караганде и г. Алматы. Было определено, что значительная часть бюджета, выделяемого на управление отходами, уходит на сбор, сортировку и отправку отходов в полигоны, что увеличивает финансовую нагрузку на местные бюджеты. В результате проведенного социологического опроса выявлена потребность населения в улучшении системы переработки и сортировки отходов, что, в свою очередь, может привести к снижению затрат на захоронение и перераспределению ресурсов на более эффективные способы утилизации отходов. Полученные данные также позволяют прогнозировать экономическую выгоду от внедрения более эффективных правовых и организационных механизмов, что будет способствовать как сокращению затрат, так и улучшению экологической ситуации.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеу аясында Қарағанды және Алматы қалаларында тұрмыстық қатты қалдықтарды басқару шығындарына байланысты экономикалық көрсеткіштер қарастырылды. Қалдықтарды басқаруға бөлінген бюджеттің едәуір бөлігі қалдықтарды жинауға, сұрыптауға және полигондарға жіберуге кететіні анықталды, бұл жергілікті бюджеттерге қаржылық жүктемені арттырады. Жүргізілген әлеуметтік сауалнама нәтижесінде халықтың қалдықтарды қайта өңдеу және сұрыптау жүйесін жақсарту қажеттілігі анықталды, бұл өз кезегінде көму шығындарының төмендеуіне және ресурстарды қалдықтарды кәдеге жаратудың тиімді әдістеріне қайта бөлуге әкелуі мүмкін. Нәтижелер сонымен қатар шығындарды азайтуға да, экологиялық жағдайды жақсартуға да ықпал ететін неғұрлым тиімді құқықтық және ұйымдастырушылық тетіктерді енгізудің экономикалық пайдасын болжауға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Результаты проведенного научного исследования могут быть использованы для совершенствования правовой базы в сфере обращения с твердыми бытовыми отходами (ТБО) в Республике Казахстан, в том числе для разработки рекомендаций по адаптации национального законодательства к международным стандартам в области переработки и утилизации отходов. Созданная база данных нормативных актов является ценным инструментом для исследований и дальнейшего анализа правового регулирования ТБО, а также может быть использована научными учреждениями и исследовательскими центрами для сравнительных анализов и разработки новых научных проектов. Полученные результаты могут стать основой для разработки комплексных стратегий и политик, направленных на улучшение взаимодействия между государственными органами, предприятиями и населением, а также для создания эффективных правовых механизмов управления отходами, что обеспечит повышение экологической устойчивости и эффективности системы переработки отходов в Казахстане.

Field of application (in Kazakh) : Жүргізілген ғылыми зерттеудің нәтижелері Қазақстан Республикасында қатты тұрмыстық қалдықтармен (ҚТҚ) жұмыс істеу саласындағы құқықтық базаны жетілдіру үшін, оның ішінде қалдықтарды қайта өңдеу және кәдеге жарату саласындағы ұлттық заңнаманы халықаралық стандарттарға бейімдеу жөніндегі ұсынымдарды әзірлеу үшін пайдаланылуы мүмкін. Нормативтік актілердің құрылған дерекқоры ҚТҚ-ны құқықтық реттеуді зерттеу және одан әрі талдау үшін құнды құрал болып табылады және оны ғылыми мекемелер мен зерттеу орталықтары салыстырмалы талдаулар мен жаңа ғылыми жобаларды әзірлеу үшін пайдалана алады. Алынған нәтижелер мемлекеттік органдар, кәсіпорындар мен халық арасындағы өзара іс-қимылды жақсартуға, сондай-ақ қалдықтарды басқарудың тиімді құқықтық тетіктерін құруға бағытталған кешенді стратегиялар мен саясаттарды әзірлеу үшін негіз бола алады, бұл Қазақстанда қалдықтарды қайта өңдеу жүйесінің экологиялық тұрақтылығы мен тиімділігін арттыруды қамтамасыз етеді.