The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования в данной работе является обширный пласт данных, теории, литература посвещенная теории механизмов возникновения износа. Так же большое внимание уделялось расчетным формулам благодаря которым можно оценить износостойкость, долговечность деталей после получения газотермических покрытий, а так же методами модификации поверхности.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны ретінде осы жұмыста тозу механизмдерінің пайда болу теориясына арналған кең көлемді деректер, теориялар мен әдебиеттер қарастырылды. Сонымен қатар, газотермиялық жабындар қолданылғаннан кейінгі бөлшектердің тозуға төзімділігі мен қызмет ету мерзімін бағалауға мүмкіндік беретін есептеу формулаларына ерекше назар аударылды, сондай-ақ беткі қабатты модификациялау әдістері де зерттелді.

Aim of work (in Russian) : Цель проекта заключается в разработке метода идентификации трибохарактеристик защитных покрытий и модифицированных слоев на деталях технологического оборудования машиностроения, а также изучение особенности условия развития абразивного, адгезионного и окислительного износов на узлах трения с учетом системы «подложка-покрытие» и «матрица-модифицированный слой»

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты: машина жасаудың технологиялық жабдықтарының бөлшектерінде қорғаныш жабындары мен модификацияланған қабаттардың трибо-сипаттамаларын сәйкестендіру әдісін әзірлеу, сондай-ақ "субстрат-жабын" және "матрица-модификацияланған қабат"жүйесін ескере отырып, үйкеліс түйіндеріндегі абразивті, адгезиялық және тотығу тозуының даму жағдайының ерекшеліктерін зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Предлагаемый метод по сравнению с существующими отличается тем, что процесс идентификации трибохарактеристик защитных покрытий и модифицированных слоев, полученных новыми разработанными упрочняющими технологиями, на образцах из детали технологического оборудования машиностроения, осуществляется на современных аналитических оборудованиях с большим объемом экспериментальных исследований с учетом варьирования технологических параметров обработки. На основе полученных результатов исследований будет подготовлен регламентированный документ по созданию информационной базы данных по триботехническим характеристикам материалов при разных условиях упрочнения для сбора и аккумуляции научных разработок в области машиностроения РК.

Методы исследования (на казахском) : Ұсынылып отырған әдіс қолданыстағылармен салыстырғанда ерекшеленеді, өйткені машина жасау саласындағы технологиялық жабдықтардың бөлшектерінен алынған үлгілерде жаңа әзірленген беріктендіру технологиялары арқылы алынған қорғаныс жабындары мен модификацияланған қабаттардың трибохарактеристикаларын анықтау процесі қазіргі заманғы аналитикалық құрал-жабдықтарда жүзеге асырылады. Бұл әдіс өңдеу технологиялық параметрлерінің өзгеруін ескере отырып, ауқымды эксперименттік зерттеулер негізінде жүргізіледі. Зерттеу нәтижелері бойынша Қазақстанның машина жасау саласындағы ғылыми әзірлемелерді жинақтау және сақтау үшін әртүрлі беріктендіру жағдайларында материалдардың триботехникалық сипаттамалары бойынша деректер базасын құруға арналған регламенттелген құжат дайындалады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Научная новизна проекта заключается в разработке и апробации метода идентификации трибохарактеристик и оценки срока службы образцов упрочненных деталей технологического оборудования машиностроения с целю повышения достоверности и корректной интерпретации экспериментальных данных путем корреляции полученных результатов исследований формирования структурно-фазового состояния и изменения механотрибологических характеристик при условиях абразивного, адгезионного и окислительного изнашивания от технологических параметров упрочняющей обработки.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жобаның ғылыми жаңалығы машина жасау саласындағы технологиялық жабдықтардың беріктендірілген бөлшектерінің трибохарактеристикаларын анықтау және олардың қызмет ету мерзімін бағалау әдісін әзірлеу мен сынақтан өткізу болып табылады. Бұл әдіс зерттеулерде алынған құрылымдық-фазалық күйдің қалыптасуы мен механотрибологиялық сипаттамалардың өзгерістерін абразивтік, адгезиялық және тотығу тозу жағдайларында беріктендіру өңдеуінің технологиялық параметрлеріне тәуелділігін корреляциялау арқылы эксперименттік деректердің шынайылығын арттырып, оларды дұрыс интерпретациялауды қамтамасыз етеді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Данные работы имеют большое фундаментальное значение, так как в результате проводимых работ будет разработан расчетный метод погнозирования износа поверхностей трения скольжения с применением аналитических уравнений энергетической теории изнашивания. Также на основе корреляции полученных результатов исследований по формированию структурно-фазового состояния и изменению механотрибологических характеристик защитных покрытий и модифицированных слоев в зависимости от варьирования технологических параметров обработки будут определены ряд аналитических выражений для функционального изменения параметров износа. В результате реализации проекта будет подготовлен регламентированный документ по созданию информационной базы данных (ИБД) по триботехническим характеристикам материалов при разных условиях упрочнения с целью сбора и аккумуляции научных разработок в области машиностроения РК. Социально-экономически эффект от использования предлагаемого метода идентификации трибохарактеристик и оценки срока службы образцов упрочненных деталей технологического оборудования машиностроения, заключается в повышении достоверности и корректной интерпретации экспериментальных данных по механизмам износа, а также аккумуляции научных разработок в области машиностроения РК, создание современной информационной базы данных (ИБД) по триботехническим характеристикам материалов при разных условиях упрочнения с возможностью обработки данных.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Ұсынылған жоба іргелі маңызы зор, себебі жүргізілетін жұмыстардың нәтижесінде сырғу үйкеліс беттерінің тозуын энергетикалық тозу теориясының аналитикалық теңдеулерін қолдану арқылы болжауға арналған есептеу әдісі әзірленеді. Сонымен қатар, өңдеу технологиялық параметрлерінің өзгеруіне байланысты қорғаныс жабындарының және модификацияланған қабаттардың құрылымдық-фазалық күйінің қалыптасуы мен олардың механотрибологиялық сипаттамаларына жүргізілген зерттеу нәтижелерін корреляциялау негізінде тозу параметрлерінің функционалды өзгеруін сипаттайтын бірқатар аналитикалық өрнектер анықталады. Жобаны іске асыру нәтижесінде Қазақстанның машина жасау саласындағы ғылыми әзірлемелерін жинақтау және сақтау мақсатында әртүрлі беріктендіру жағдайларында материалдардың триботехникалық сипаттамалары бойынша деректер базасын (ИБД) құруға арналған регламенттелген құжат дайындалады. Ұсынылған трибохарактеристикаларды анықтау әдісі мен машина жасау технологиялық жабдықтарының беріктендірілген бөлшектерінің қызмет ету мерзімін бағалаудың әлеуметтік-экономикалық әсері тозу механизмдері бойынша эксперименттік деректердің дәлдігі мен дұрыс интерпретациялануын арттыруда, сонымен қатар Қазақстанның машина жасау саласындағы ғылыми әзірлемелерді жинақтауға және өңдеу мүмкіндігі бар заманауи деректер базасын құруда жатыр.

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : Эффективностью данной работы является создание регламентированный документ по созданию информационной базы данных (ИБД) по триботехническим характеристикам материалов при разных условиях упрочнения. А так же возможность предварительного правильного выбора поверхностной упрочняющей обработки применяемой с целью повышения срока службы материала, который основан на анализе результатов оценки благоприятного сочетания физико-механических свойств и геометрических параметров изнашиваемых поверхностей.

Efficiency (in Kazakh) : Осы жұмыстың тиімділігі әртүрлі беріктендіру жағдайларында материалдардың триботехникалық сипаттамалары бойынша ақпараттық деректер базасын (АДБ) құруға арналған регламенттелген құжатты әзірлеу болып табылады. Сонымен қатар, материалдың қызмет ету мерзімін ұзартуға бағытталған беткі беріктендіру өңдеуін алдын ала дұрыс таңдаудың мүмкіндігі қамтамасыз етіледі. Бұл таңдау тозуға ұшырайтын беттердің физико-механикалық қасиеттері мен геометриялық параметрлерінің оңтайлы үйлесімін бағалау нәтижелеріне негізделеді.

Field of application (in Russian) : Область применения полученных в результате анализа данных весьма обширен. Так литературные данные могут быть использованы как в энергетическом машиностроении, так и в сельскохозяйственном секторе, а так же в биомедицинском направлении.

Field of application (in Kazakh) : Анализ нәтижесінде алынған деректердің қолдану аясы өте кең. Әдеби деректерді энергетикалық машина жасау саласында, ауыл шаруашылығы секторында, сондай-ақ биомедициналық бағытта пайдалануға болады.