The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования являются ингибиторы на основе суперфосфата и силикатов натрия с целью создания на внутренней поверхности трубопроводов эффективных пленок с высокими защитными свойствами в системах теплоснабжения

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандары жылумен жабдықтау жүйелерінде құбырлардың ішкі бетінде қорғаныш қасиеттері жоғары тиімді қабықшалар жасау мақсатында суперфосфат пен натрий силикаттары негізіндегі ингибиторлар болып табылады

Aim of work (in Russian) : Проведение подбора состава ингибиторов на основе фосфатов – триполифосфата как отдельно, так и в смеси с силикатом натрия c различным модулем (m=1,2,3), сульфатом цинка в широком интервале их концентрации и времени воздействия на металлическую поверхность с различной скоростью движения жидкости для установления возможности создания защитной пленки на металлической поверхности трубы в системах теплоснабжения и не препятствующих прохождению теплоносителя потребителю.

Aim of work (in Kazakh) : Фосфаттар – триполифосфат негізіндегі ингибиторлардың құрамын бөлек және модулі әртүрлі (m=1,2,3) натрий силикатымен, мырыш сульфатымен олардың концентрациясы мен әсер ету уақытының кең диапазонында қоспада таңдауды жүргізу, сұйықтық қозғалысының әртүрлі жылдамдығы бар металл бетіне жылумен жабдықтау жүйелеріндегі құбырдың металл бетіне қорғаныс қабықшасын жасау және салқындатқыштың тұтынушыға өтуіне кедергі жасамау мүмкіндігін белгілеу.

Методы исследования (на русском) : Наращивание пленок на металлической поверхности стальных образцов производили в специальном устройстве-капсуле, куда помещали испытуемый стальной образец. С помощью шлангов капсулу подключали в систему с объемом раствора десять литров и насосом, работающим в циркуляционном режиме. Показатели качества полученных пленок на поверхности металлических образцов из растворов, содержащих комбинации ингибиторов устанавливали растровым электронным микроскопом марки JSM-6490LV с системами энергодисперсионного микроанализа INSAEnergu и структурного анализа HKL – Basicc полезным увеличением 300 000 в сочетании с высокоэффективным жидкостным хроматографом VarianProStar/.

Методы исследования (на казахском) : Болат үлгілердің металл бетіндегі қабықшаларды ұзарту сыналатын болат үлгіні орналастырған арнайы құрылғы-капсулада жүргізілді. Шлангілердің көмегімен капсуланы ерітіндінің көлемі он литр болатын жүйеге және циркуляциялық режимде жұмыс істейтін сорғымен біріктірді. Ингибиторлардың комбинациялары бар ерітінділерден металл үлгілердің бетінде алынған қабықшалардың сапа көрсеткіштері INSAEnergu энергодисперсиялық микроанализ және HKL - Basicc құрылымдық талдау жүйелерімен JSM-6490LV маркалы растрлық электронды микроскоппен VarianProStar/ жоғары тиімді сұйық хроматографпен біріктірілген 300 000 пайдалы ұлғаюымен анықталды.

Obtained results and novelty (in Russian) : При установлении состава и свойств исследуемых нами фосфатных, силикатных отдельных и смешанныхингибиторов и ПАВ учитывались и исследовались следующие показатели: -их нетоксичность; -хорошая растворимость в воде; -способность предупреждения образования накипи на металлической поверхности трубы; -их доступность и дешевизна; -создание защитной пленки на поверхности защищаемого изделия (металлической трубы) в системах теплоснабжения; -эффективность смеси ингибиторов. Результаты исследований показали высокую эффективность смеси ингибиторов при создании защитной пленки на металлической поверхности.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Біз зерттеген фосфаттың, силикаттың жеке және аралас ингибиторлары мен беттік белсенді заттардың құрамы мен қасиеттерін белгілеу кезінде келесі көрсеткіштер ескерілді және зерттелді: -олардың уытты еместігі; - суда жақсы ерігіштік; - құбырдың металл бетінде қақ пайда болуына жол бермеу мүмкіндігі; - олардың қолжетімділігі және төмен құны; -жылумен жабдықтау жүйелерінде қорғалатын бұйымның (металл құбырдың) бетінде қорғаныс қабықшасын жасау; - ингибиторлар қоспасының тиімділігі. Зерттеу нәтижелері ингибиторлық қоспаның металл бетінде қорғаныс қабықшасын жасаудағы жоғары тиімділігін көрсетті.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Наращивание пленок на металлической поверхности стальных образцов производили в специальном устройстве-капсуле, куда помещали испытуемый стальной образец. С помощью шлангов устройство подключали в систему с емкостью10 литров и насосом, работающую в циркуляционном режиме. Для осуществления процесса циркуляции в емкость заливали воду, с растворенным в ней ингибитором заданного состава и заданной концентрации. Скорость движенияводы в системе регулировали насосом. Процесс осаждения пленки на металлических образцах проводили строго определенное заданное время.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Болат үлгілерінің металл бетіндегі пленкалардың өсуі арнайы капсула құрылғысында жүргізілді, онда сынақ болат үлгісі орналастырылды. Шлангтардың көмегімен құрылғы 10 литрлік сыйымдылығы бар жүйеге және айналым режимінде жұмыс істейтін сорғыға қосылды. Айналым процесін жүзеге асыру үшін су құрамында ерітілген берілген құрамы мен концентрациясының ингибиторы бар ыдысқа құйылды. Жүйедегі су қозғалысының жылдамдығы сорғы арқылы реттелді. Металл үлгілеріне қабықшаны тұндыру процесі қатаң белгіленген уақыт ішінде жүргізілді.

Level of implementation (in Russian) : -

Level of implementation (in Kazakh) : -

Efficiency (in Russian) : Экономический эффект проекта –подбор и использование эффективных ингибиторов для защиты металлической поверхности теплоснабжающего оборудования от коррозии, заключающимся в снижении энергозатрат и повышении энергоэффективности тепловых электростанций.

Efficiency (in Kazakh) : Жобаның экономикалық тиімділігі жылу электр станцияларының энергия шығындарын төмендетуге және энергия тиімділігін арттыруға ықпал ететін жылумен жабдықтаушы жабдықтың металл бетін тоттанудан қорғау үшін тиімді ингибиторлар мен олардың қоспаларын іріктеуден тұрады.

Field of application (in Russian) : Работа имеет фундаментальный характер и направлена на положительное решение задач по снижению энергозатрат в системах теплоснабжения - отопительные котлы, ЖКК, магистральные трубопроводы Республики Казахстан

Field of application (in Kazakh) : Жұмыс іргелі сипатқа ие және жылумен жабдықтау жүйелерінде - жылыту қазандықтарында, ТҚК, Қазақстан Республикасының магистральдық құбырларында энергия шығындарын азайту жөніндегі міндеттерді оң шешуге бағытталған.