The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является биоразнообразие в районе завода «КаспийЦемент»

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны «КаспийЦемент» зауытының маңындағы биоалуантүрлілік болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Разработка методики и программного обеспечения геоинформационного мониторинга исследуемого района для выбора мероприятий по сохранению биоразнообразия с оценкой воздействия деятельности цементного завода на окружающую среду.

Aim of work (in Kazakh) : Цемент зауыты қызметінің қоршаған ортаға әсерін бағалай отырып, биоалуантүрлілікті сақтау жөніндегі іс шараларды таңдау үшін зерттелетін ауданның геоақпараттық мониторингінің әдістемесін әзірлеу және бағдарламалық қамтамасыз ету.

Методы исследования (на русском) : На этом этапе проекта проводятся экспериментальные исследования для достижения запланированных целей. Для всестороннего анализа комплексной пространственной информации использовался единый программный комплекс «Призма-зона " версии 3.0. На основе единой программы расчета загрязнения атмосферы (единой программы расчета загрязнения атмосферы) с программными модулями расчета размеров санитарно-защитных зон "САНЗОНА". Кроме того, для выполнения используется коррекция картографического материала. Схематические карты исследуемой территории были созданы с помощью спутниковых изображений и программ ГИС (Google Maps, Mapinfo Professional V.12. обработка карт и диаграмм осуществлялась с помощью графических программ Corel Draw 11). Исследование тяжелых металлов в образцах растений было определено методом атомного поглощения в испытательном центре. При статистической обработке данных в MS Excel использовался пакет анализа. Наряду с классическими методами экологической оценки и мониторинга была реализована новая методика изучения биологического разнообразия в зоне горных работ. Метод основан на данных геоинформационного анализа и картографирования. Все данные о биоразнообразии были получены с помощью карты, разделенной на квадраты сетки (500×500 м), и собраны качественно (количество видов животных на квадрат сетки).

Методы исследования (на казахском) : Жобаның бұл кезеңінде жоспарланған мақсаттарға қол жеткізу үшін эксперименттік зерттеулер жүргізіледі. Кешенді кеңістіктік ақпаратты жан-жақты талдау үшін «Призма-аймақ» бірыңғай бағдарламалық кешені 3.0 нұсқасы пайдаланылды. «САНЗОНА» санитариялық-қорғау аймақтарының мөлшерін есептеудің бағдарламалық модульдері бар атмосфераның ластануын есептеудің бірыңғай бағдарламасы (атмосфераның ластануын есептеудің бірыңғай бағдарламасы) негізінде. Сонымен қатар, орындау үшін картографиялық материалды түзету қолданылды. Зерттелетін аумақтың схемалық карталары спутниктік суреттер мен ГАЖ бағдарламалары арқылы жасалды (Google Maps, Mapinfo Professional v. 12. карталар мен диаграммаларды өңдеу Corel Draw 11) графикалық бағдарламалары арқылы жүзеге асырылды. Өсімдік үлгілеріндегі ауыр металдарды ғылыми-зерттеу сынақ орталығында атомдық сіңіру әдісімен анықталды. Деректерді статистикалық өңдеу кезінде MS Excel бағдарламасында талдау пакеті қолданылды. Экологиялық бағалау мен мониторингтің классикалық әдістерімен қатар тау-кен жұмыстары аймағында биологиялық алуантүрлілікті зерттеудің жаңа әдістемесімен жүзеге асырылды. Әдіс геоақпараттық талдау және картаға түсіру деректеріне негізделген. Барлық биоалуантүрлілік деректері тор квадраттарына (500×500 м) бөлінген карта арқылы алынды және сапалы түрде жиналды (тор квадратына жануарлар түрлерінің саны).

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведены исследования по оценке степени влияния процессов добычи бора и производства цемента на состояние почв и растительности Южного борного карьера Шетпе на территории завода «Каспийский цемент». Mapinfo professional V. 12 разработаны карты-схемы построенной области исследования. Вся область исследования характеризуется сильными порывами ветра. В результатах полевых исследований был составлен качественный список биоразнообразия в районе цементного завода. Статистическая обработка осуществлялась в интерфейсе аналитического программного обеспечения Statistica 10. Для проведения мониторинга загрязнения атмосферного воздуха в районе цементного завода «Каспий-Цемент» использована методика расчета концентрации вредных веществ в атмосферном воздухе в выбросах предприятий (ОНД-86). Для всестороннего анализа комплексной пространственной информации использовался единый программный комплекс «Призма-зона» версии 3.0. Новизна исследований: на основе разработки, обоснования экологических аспектов оценки и выбора природоохранных мероприятий по сохранению биоразнообразия и спутниковых изображений и ГИС-технологий были созданы контрольные точки биоразнообразия в зоне воздействия цементного завода в Шетпе-Южный в меловой карьере.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : «Каспий цемент» зауыты аймағындағы Шетпе Оңтүстік бор карьерінің топырақ пен өсімдіктердің жай-күйіне бор өндіру және цемент өндіру процестерінің әсер ету дәрежесін бағалау бойынша зерттеулер жүргізілді. Mapinfo professional v. 12 ортасында құрастырылған зерттеу аймағының карта-схемалары жасалды. Бүкіл зерттеу аймағы қатты екпінді желмен сипатталады. Далалық зерттеу нәтижелерінде цемент зауыты аймағындағы биоалуантүрліліктің сапалық тізімі жасалды. Статистикалық өңдеу Statistica 10 аналитикалық бағдарламалық интерфейсінде жүзеге асырылды. «Каспий-Цемент» цемент зауыты ауданында атмосфералық ауаның ластануына мониторинг жүргізу үшін кәсіпорындардың шығарындыларындағы (ОНД-86) зиянды заттардың атмосфералық ауадағы концентрациясын есептеу әдістемесі пайдаланылды. Кешенді кеңістіктік ақпаратты жан-жақты талдау үшін «Призма-аймақ» бірыңғай бағдарламалық кешені 3.0 нұсқасы қолданылды. Зерттеудің жаңалығы: биоқолжетімділікті сақтау бойынша табиғатты іс-шараларын бағалау мен таңдаудың экологиялық аспектілерін әзірлеу, негіздеу және спутниктік кескіндер мен ГАЖ технологиялары негізінде Шетпе-Оңтүстік бор карьеріндегі цемент зауытының әсер ету аймағында биоәртүрлілікті бақылау нүктелері құрылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Экономическая особенность определяется эффективностью использования ресурсов и применения полученных знаний в рамках региональной системы охраны биоразнообразия, а также внедрения разработанных в проекте природоохранных мероприятий.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Экономикалық ерекшелігі биоалуантүрлілікті қорғаудың өңірлік жүйесі шеңберінде ресурстарды пайдалану мен алған білімдерін қолданудың, сондай-ақ жобада әзірленген табиғатты қорғау іс-шараларын енгізудің тиімділігімен айқындалады.

Level of implementation (in Russian) : Проанализировано воздействие выбросов бора на флору и фауну, выделены факторы устойчивости геосистемы и влияние горнодобывающей деятельности на биоразнообразование. Методика геоинформационного обеспечения и программное обеспечение, которое будет представлено Диптихами.

Level of implementation (in Kazakh) : Бор шығарындыларының флора мен фаунаға әсері талданды, геожүйенің тұрақтылық факторлары және тау-кен қызметінің биоәртүрлілікке әсері анықталды. Диптихтермен ұсынылатын геоақпараттық жүйенің әдістемесі және бағдарламалық қамтамасыз етіледі.

Efficiency (in Russian) : Реализация проведенных мероприятий способствует снижению загрязнения на территории завода и улучшению экологической ситуации, что, в свою очередь, повысит эффективность сохранения биоразнообразия.

Efficiency (in Kazakh) : Өткізілген іс-шараларды іске асыру зауыт аумағында ластануды азайтуға және экологиялық жағдайды жақсартуға ықпал етеді, бұл өз кезегінде биоәртүрлілікті сақтаудың тиімділігін арттырады.

Field of application (in Russian) : Результаты, достигнутые в рамках проекта, будут использованы на предприятиях Ботанического сада с целью сохранения биоразнообразия в заповедниках.

Field of application (in Kazakh) : Жоба аясында қол жеткізілген нәтижелер қорықтарда биоәртүрлілікті сақтау мақсатында ботаникалық бақ кәсіпорындарда қолданылатын болады.