The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследований проекта являются: аквакультура, корма, кормовые добавки, пробиотики, синбиотики, природные минералы, цеолит, вермикулит

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жобаның зерттеу нысандары: аквакультура, жем, жем қоспалары, пробиотиктер, синбиотиктер, табиғи минералдар, цеолит, вермикулит.

Aim of work (in Russian) : Разработка технологии и обоснование безопасности синбиотиков для аквакультуры на основе казахстанских минералов (цеолит, вермикулит) и пробиотического штамма (E. coli 39-SN). Получение инновационных форм препаратов нового поколения для аквакультуры на основе пробиотических штаммов, сорбированных и иммобилизованных на частицах твердого субстрата из природных минералов повышают безопасность и качество продуктов рыбоводства и снижают импортозависимость страны по кормам для аквакультуры.

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстандық минералдар (цеолит, вермикулит) және пробиотикалық штамм (E. coli 39-SN) негізінде акваөсіру үшін синбиотиктердің технологиясын жасау және қауіпсіздігін негіздеу. Табиғи минералдардан алынған қатты субстрат бөлшектерінде сорбцияланған және иммобилизацияланған пробиотикалық штаммдар негізінде акваөсіруге арналған жаңа ұрпақ препараттарының инновациялық нысандарын алу балық өнімдерінің қауіпсіздігі мен сапасын арттырады және еліміздің аквкультура азығына импортқа тәуелділігін төмендетеді.

Методы исследования (на русском) : Для изучения микробиома кишечника здоровой рыбы и рыбы с признаками инфекционных болезней используются классические бактериологические и молекулярно-генетические методы (идентификация штаммов методом секвенирования 16S rRNA гена по Сенгеру). Биологические свойства пробиотического штамма E. coli 39-SN изучали классическими микробиологическими методами.Выживаемость штамма в агрессивных условиях определяли по действию различных концентраций желчи, NaCl и показателях рН. Антагонистическую активность штамма E. coli 39-SN определяли методом отсроченного антагонизма. В качестве тест-штаммов были использованы музейные и выделенные от рыб культуры. Для кормовых добавок на основе природных минералов (цеолит, вермикулит) использовались физико-механические, химические и технологические методы исследования. Определение крупности помола по ГОСТ 134496.8-72. Определение содержания металломагнитной примеси по ГОСТ 13496.9.-96.

Методы исследования (на казахском) : Дені сау және жұқпалы аурулардың белгілері бар балықтардың ішек микробиомасын зерттеу үшін классикалық бактериологиялық және молекулалық-генетикалық әдістер қолданылады (штаммдарды Сенгер бойынша геннің 16s rRNA реттілігі арқылы анықтау). E. coli 39-SN пробиотикалық штаммының биологиялық қасиеттері классикалық микробиологиялық әдістермен зерттелді. Агрессивті жағдайларда штаммның өмір сүруі әр түрлі өт концентрациясының, NaCl және рН көрсеткіштерінің әсерінен анықталды. E. coli 39-SN штаммының антагонистік белсенділігі кешіктірілген антагонизм әдісімен анықталды. Сынақ штамдары ретінде мұражай және балықтан бөлінген өсінділер қолданылды. Табиғи минералдарға (цеолит, вермикулит) негізделген жемшөп қоспалары үшін физика-механикалық, химиялық және технологиялық зерттеу әдістері қолданылды. МЕМСТ 134496.8-72 бойынша ұнтақтау көлемін анықтау. МЕМСТ 13496.9-96 бойынша металломагниттік қоспаның құрамын анықтау.

Obtained results and novelty (in Russian) : Получены окончательные результаты по исследованию токсикологического влияния различных доз цеолитов, вермикулитов на организм лабораторных животных и тест-организмов аквакультур, по изучению морфологических, культуральных, физиолого-биохимических и пробиотических свойств штамма E. coli 39-SN. Проведена селекция штамма E. coli 39-SN по популяции S-форм колоний, обладающих характерными морфологическими, физиолого-биохимическими и антигенными свойствами. Установлено, что штамм E. coli 39-SN выживает при инкубировании в питательных средах с содержанием 20% желчи, 4% NaCl и 2,5% соляной кислоты. Титр жизнеспособности штамма E. coli 39-SN составлял в пределах 105-106 КОЕ/мл - 107-108 КОЕ/мл. Изучены антагонистические свойства по отношению к штаммам Aeromonas hydrophila, Aeromonas salmonicida, Aeromonas veronii, Aeromonas sobria, Aeromonas media, Pseudomonas protegens. При культивировании штамма E. coli 39-SN в питательных средах с различным содержанием цеолита и вермикулита, установлено, что 5%-ная концентрация вермикулита дает возможность получения максимальной концентрации бакмассы. Для изучения микробиома кишечника здоровой рыбы и рыбы с признаками инфекции желудочно-кишечного тракта получены 39 проб биоматериала, выделено 42 бактериальных культур, проводится идентификация выделенных культур методом секвенирования 16S rRNA гена по Сенгеру.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Цеолиттер мен вермикулиттердің әртүрлі дозаларының зертханалық жануарлар мен аквакультуралық тест- организмдеріне токсикологиялық әсерін, E. coli 39-SN штаммының морфологиялық, культуралық, физиологиялық, биохимиялық және пробиотикалық қасиеттерін зерттеу бойынша соңғы нәтижелер алынды. E. coli 39-SN штаммының S-формалы популяциясы шоғырдың морфологиялық, физиологиялық-биохимиялық және антигендік қасиеттеріне тән сипаты бойынша сұрыптау жүргізілді. E. coli 39-SN штаммы 20% өт, 4% NaCl және 2,5% тұз қышқылы бар қоректік ортада инкубациядан тірі қалатыны анықталды. E. coli 39-SN штаммының өміршеңдік титрі 105-106 КТБ/мл - 107-108 КТБ/мл аралығында болды. Aeromonas hydrophila, Aeromonas salmonicida, Aeromonas veronii, Aeromonas sobria, Aeromonas media, Pseudomonas prostutedi штамдарына қарсы антагонистік қасиеттері анықталды. E. coli 39-SN штаммын әр түрлі құрамында цеолит пен вермикулит бар қоректік орталарда өсіру кезінде вермикулиттің 5% концентрациясы бакмассаның максималды концентрациясын алуға мүмкіндік береді. Асқазан-ішек жолдарының инфекциясының белгілері бар сау балықтардың және балықтардың ішек микробиомасын зерттеу үшін биоматериалдың 39 үлгісі алынып, 42 бактерия өсінділері бөлініп алынды, ал оқшауланған дақылдар 16S рРНҚ генінің Сэнгер секвенирлеуімен сәйкестендірілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В структуре себестоимости рыбопродуктов корма занимают до 70% общих затрат. Основной проблемой рыбоводства РК является отсутствие кормовых добавок на основе местного минерального сырья, тогда как оно вывозится из Казахстана за очень низкую цену. Переработанное сырье из цеолита и вермикулита в виде кормовой добавки, ветеринарных препаратов завозится в Казахстан из КНР, Японии, Республики Корея и ЕС уже с высокой прибавочной стоимостью. В этой связи создание синбиотиков на основе природных минералов и пробиотического штамма E. coli 39-SN позволит получить экономический эффект от прибавочной стоимости синбиотиков, обеспечить сохранность аквакультуры и население республики безопасной рыбной продукцией.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Балық өнімдерінің өзіндік құны құрылымында жемшөп жалпы шығындардың 70%-ға дейінін құрайды. Қазақстан Республикасындағы балық шаруашылығының негізгі проблемасы Қазақстаннан өте төмен бағамен экспортталатын жергілікті минералды шикізат негізіндегі жемдік қоспалардың жетіспеушілігі болып табылады. Цеолит пен вермикулиттен өңделген шикізат азықтық қоспалар және ветеринариялық препараттар түріндегі Қазақстанға Қытайдан, Жапониядан, Корея Республикасынан және ЕО-дан жоғары қосылған құнмен әкелінеді. Осыған байланысты табиғи минералдар мен E. coli 39-SN пробиотикалық штаммы негізінде синбиотиктерді әзірлеу синбиотиктердің қосылған құнынан экономикалық тиімділік алуға, аквакультураны сақтау мен республика халқының қауіпсіз балық өнімдерімен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) : В рамках проекта будут разработаны научно-технические документы на синбиотики для аквакультуры на основе казахстанских минералов (цеолит, вермикулит) и пробиотического штамма (E. coli 39-SN) и акт внедрения с указанием достигнутого экономического эффекта, механизма внедрения с расшифровкой проведенной работы.

Level of implementation (in Kazakh) : Жоба шеңберінде қазақстандық минералдар (цеолит, вермикулит) және пробиотикалық штамм (E. coli 39-SN) негізіндегі аквакультура үшін синбиотиктерге арналған ғылыми-техникалық құжаттар және қол жеткізілген экономикалық тиімділікті, өндіріске енгізу механизмі және жүргізілген жұмыстар көрсетілген енгізу актілері әзірленеді.

Efficiency (in Russian) : Создание синбиотиков для аквакультуры на основе казахстанских минералов (цеолит, вермикулит) и пробиотического штамма (E. coli 39-SN) позволит получить экономический эффект от сохранности аквакультуры в рыбных хозяйствах и прибавочной стоимости нового продукта.

Efficiency (in Kazakh) : Қазақстандық минералдар (цеолит, вермикулит) және пробиотикалық штамм (E. coli 39-SN) негізінде акваөсіру үшін синбиотиктерді алу балық шаруашылықтарындағы аквакультура қауіпсіздігінен және жаңа өнімнен, балық шаруашылығының қосымша құнынан экономикалық нәтиже алуға мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Область сельского хозяйства (рыбоводство, аквакультура), ветеринария и комплексное использование минеральных сырьевых ресурсов РК для получения синбиотиков.

Field of application (in Kazakh) : Ауыл шаруашылығы (балық шаруашылығы, аквакультура) саласы, ветеринария және ҚР Минералдық шикізат ресурстарын синбиотик дайындау үшін кешенді пайдалану.