The object of research, development or design (in Russian) : нарративы, историческая память, историческая субъектность, творческая интеллигенция, культурная травма, история Казахстана

The object of research, development or design (in Kazakh) : Нарративтер, тарихи жады, тарихи субъективтілік, шығармашылық интеллигенция, мәдени жарақат, Қазақстан тарихы

Aim of work (in Russian) : Исследование процесса преодоления культурных иерархий, исторических разломов и травм творческой интеллигенцией Казахстана через поиск и создание ей исторических нарративов в 1951 - 1991 гг., определивших обретение казахстанским обществом исторической субъектности, воплотившейся в независимом Казахстане.

Aim of work (in Kazakh) : 1951 - 1991 жылдардағы тарихи әңгімелерді іздестіру және жасау арқылы Қазақстанның шығармашылық зиялыларының мәдени иерархияларды, тарихи ақаулар мен күйзелістерді еңсеру үдерісін зерттеу, бұл тәуелсіз Қазақстанда қалыптасқан қазақ қоғамының тарихи субъективтілікке ие болуын анықтады.

Методы исследования (на русском) : В рамках проекта были использованы такие методы как: структурно-функциональный (исследование социальных представлений об истории и ее символического ресурса легитимности), структуралистский (механизмы общественного сознания, влияющие на историческую память), пост-структуралистский (места памяти), культурно-семиотический (семиозис означающих и означаемых нарративов исторической памяти) и феноменологический (формирование интерпретаций в т.ч. в автобиографической памяти); Исследование источников осуществлено на основе фундаментального принципа исторического познания - принципа историзма, направленного на понимание исторических явлений и событий в их развитии. В исследовании использован историко-системный метод при работе с источниками и анализе их смысловых характеристик, а также ретроспективный метод для изучения исторических условий и ситуаций, повлиявших в ХХ веке на формирование некоторых образов и сюжетов исторической памяти современного казахстанского общества.

Методы исследования (на казахском) : Жоба аясында келесі әдістер қолданылды: құрылымдық-функционалдық (тарих туралы әлеуметтік идеяларды және оның заңдылықтың символдық ресурсын зерттеу), құрылымдық (қоғамдық сананың тарихи жадқа әсер ету тетіктері), постструктуралистік (орындары). жады), мәдени-семиотикалық (тарихи жадтың таңбалауыштары мен таңбаланған баяндауыштарының семиозы) және феноменологиялық (түсіндірмелерді қалыптастыру, оның ішінде автобиографиялық жадта); Дереккөздерді зерттеу тарихи танымның іргелі принципі – тарихи құбылыстар мен олардың дамуындағы оқиғаларды түсінуге бағытталған тарихилық принципі негізінде жүзеге асырылды. Зерттеуде дереккөздермен жұмыс істеу және олардың мағыналық сипаттамаларын талдау кезінде тарихи-жүйелік әдіс, сондай-ақ қазіргі қазақстандық қоғамның тарихи жадының кейбір бейнелері мен сюжеттерінің қалыптасуына әсер еткен ХХ ғасырдағы тарихи жағдайларды зерттеуде ретроспективті әдіс қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Осуществлен сбор материалов в архивах и библиотеках г.Алматы, г.Астана, г. Москва (РФ). Научная новизна проведенных исследовательских работ состоит в том, что с помощью новейших теоретико-концептуальных методов были определены исходные архетипы, исторические условия, интеллектуальные формы и идейное содержание нарративов творческой интеллигенции Казахстана 1950-1960-х гг. Были изучены визуальные свидетельства трансформаций традиционных знаний и этнометафизических нарративов в условиях модернизации и развития советского общества в Казахстане. В рамках прохождения членами исследовательской группы программ повышения квалификации освоены новейшие теоретико-концептуальные методы исследования, связанные с исследованием идейной платформы устойчивого развития казахстанского общества.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алматы қ., Астана қ., Мәскеу қ. (РФ) мұрағаттары мен кітапханаларында материалдар жиналды. Жүргізілген зерттеу жұмыстарының ғылыми жаңалығы мынада: жаңа теориялық-тұжырымдамалық әдістердің көмегімен Қазақстанның 1950-1960 жылдардағы шығармашылық зиялыларының бастапқы архетиптері, тарихи шарттары, зияткерлік нысандары мен идеялық мазмұны айқындалды. Зерттеу тобының мүшелерінің біліктілікті арттыру бағдарламаларын өтуі шеңберінде қазақстандық қоғамның тұрақты дамуының идеялық платформасын зерттеуге байланысты зерттеудің жаңа теориялық-тұжырымдамалық әдістері игерілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико-экономические показатели: полученные результаты позволили осуществить практическую популяризацию идейной платформы устойчивого развития казахстанского общества. Собранный материал позволил провести открытые лекции, размещенные онлайн для широкой аудитории. Проведенные открытые лекции, выступления в СМИ были посвящены распространению и раскрытию идей обретения исторической субъектности казахстанской интеллигенцией в ХХ веке и их влиянию на современное казахстанское общество.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Негізгі жобалық және техникалық-экономикалық көрсеткіштер: алынған нәтижелер қазақстандық қоғамның тұрақты дамуының идеологиялық тұғырнамасын іс жүзінде танымал етуге мүмкіндік берді. Жиналған материал кең аудиторияға онлайн режимінде ашық дәрістер өткізуге мүмкіндік берді. Бұқаралық ақпарат құралдарындағы ашық дәрістер мен баяндамалар ХХ ғасырдағы қазақ зиялыларының тарихи субъективтілікке ие болу идеяларын тарату мен ашуға және олардың қазіргі қазақ қоғамына ықпалына арналды.

Level of implementation (in Russian) : Исследование собранного на данном этапе материала позволило реконструировать важные для общественного сознания и исторической памяти казахстанского социума идеи и знания казахстанской интеллигенции второй половины ХХ века, сохранившиеся в визуальных и документальных источниках, сформулировать их современную актуальность и определить перспективы для дальнейшего внедрения результатов.

Level of implementation (in Kazakh) : Осы кезеңде жиналған материалды зерттеу ХХ ғасырдың екінші жартысындағы қазақстандық зиялы қауымның көрнекі және деректі көздерде сақталған қоғамдық сана мен тарихи жады үшін маңызды идеялары мен білімдерін қайта жаңғыртуға, олардың заманауи өзектілігін тұжырымдауға және нәтижелерді одан әрі енгізу перспективаларын айқындауға мүмкіндік берді.

Efficiency (in Russian) : Эффективность проделанной работы заключается в широком и диверсифицированном сборе источников для исследования процессов формирования научной исторической памяти и идейной платформы устойчивого развития казахстанского общества. Это позволяет исследовать интеллектуальную историю казахстанского общества в ХХ веке, ставшую основой обретения исторической субъектности и национальной независимости.

Efficiency (in Kazakh) : Атқарылған жұмыстардың тиімділігі қазақстандық қоғамның тұрақты дамуының ғылыми тарихи жады мен идеологиялық тұғырнамасының қалыптасу үдерістерін зерделеуге арналған дереккөздердің кең және әртараптандырылған жинағында жатыр. Бұл тарихи субъектілік пен ұлттық тәуелсіздікке қол жеткізуге негіз болған ХХ ғасырдағы қазақстандық қоғамның интеллектуалдық тарихын зерттеуге мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Областью применения результата является казахстанская гуманитаристика и образование, а целевыми потребителями научное сообщество и образовательная среда Казахстана и региона Центральной Азии с возможностью коммерциализации полученных научных результатов.

Field of application (in Kazakh) : Нәтижені қолдану саласы – қазақстандық гуманитарлық ғылымдар және білім беру, ал мақсатты тұтынушылар – алынған ғылыми нәтижелерді коммерцияландыру мүмкіндігі бар Қазақстан мен Орталық Азия өңірінің ғылыми қоғамдастығы мен білім беру ортасы.