The object of research, development or design (in Russian) : Экструдированные обогащенные комбикорма, ценные породы рыб, мясо рыб

The object of research, development or design (in Kazakh) : Құнды балық тұқымдары, байытылған экструдирленген құрама азықтар, балық еттері

Aim of work (in Russian) : Разработка технологии экструдированных обогащенных комбикормов для ценных пород рыб (форели, клариевый сома), с оценкой качества и безопасности мяса рыбы.

Aim of work (in Kazakh) : Құнды балық тұқымдары (форельдер, кларий сомы) үшін байытылған экструдирленген құрама азықтар дайындау технологияларын құрастыру, балық еттерінің сапасы мен қауіпсіздігіне баға беру.

Методы исследования (на русском) : Подбор кормовых компонентов позволяющие удовлетворять потребности рыб в основных питательных веществах (протеине, жире, витаминах, макро- и микроэлементах и др.) проводили расчетным методом. Опытным путем установлены нормы внесения биодобавок. Разработку технологии получения экструдированного корма, обогащенного биодобавками провели в испытательном производственном цехе по производству кормов ТОО «NFT-KATU». Опытным путем отрабатывали степень измельчения вносимых компонентов корма, способы внесения, оптимальную температуру обработки, режим получения гранул, методику внесения масел. Определение кормовой ценности проводили в испытательной лаборатории «Зоотехнического анализа кормов и молока» на анализаторе FOSSNIRSDS25000. Изучение влияния полученного экструдированного комбикорма на продуктивность рыб проводили в условиях УЗВ (установка замкнутого водоснабжения) на базе НИЦ «Рыбного хозяйства» НАО «Казахского агротехнического исследовательского университета им. С. Сейфуллина».

Методы исследования (на казахском) : Балықтың негізгі қоректік заттарға (протеин, май, дәрумендер, макро - және микроэлементтер және т.б.) қажеттіліктерін қанағаттандыруға мүмкіндік беретін жем компоненттерін таңдау есептеу әдісімен жүргізілді. Тәжірибелік жолмен биологиялық қоспаларды енгізу нормалары белгіленді. "NFT-KATU"ЖШС азық өндіру жөніндегі сынақ өндірістік цехында биоқосымдармен байытылған экструдирленген құрама азықтың алу технологиясын әзірлеуді жүргізді. Азықтың енгізілген компоненттерін ұнтақтау дәрежесі, қолдану әдістері, өңдеудің оптималды температурасы, гранулалар алу режимі, майларды енгізу әдісімен айқындалды. Азық құндылығын анықтау FOSSNIRSDS25000 анализаторындағы "Азықтар мен сүтті зоотехникалық талдау" сынақ зертханасында жүргізілді. Алынған экструдирленген құрама азықтың әсер етуіне қатысты зерттеу жұмыстарын «С. Сейфуллин ат. Қазақ агротехникалық зерттеу университеті» КеАҚ «Балық шаруашылығы» ҒСЗ-ың ТСҚ (тұйықталған сумен қамтамасыз ету құрылғысы) жағдайында балықтардың өнімділігіне қатысты жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Подобраны основные кормовые компоненты по питательной ценности и биодобавки для получения экструдированного комбикорм для рыб. Отработана технология производства экструдированного обогащенного корма из подобранного сырья. Определена кормовая ценность (влага, протеин, жир, клетчатка, и др.), изучены физические и технологические свойства готового корма для рыб. В условиях УЗВ испытаны полученные экструдированные комбикорма на рыбах (клариевый сом). Изучены рыбоводно-биологические показатели (клинические признаки, абсолютные и относительные приросты) рыб при использовании разработанных комбикормов. Новизна настоящего проекта состоит в том, что экструдированные комбикорма для рыб будут обогащаться растительными компонентами, позволяющие повысить белковый, витаминный и минеральный состав. Что улучшит усвояемость корма, повысит иммунный статус и продуктивность рыб.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Балықтарға арналған экструдирленген құрама азықтар алу үшін қоректік құндылығы мен биоқоспасы бойынша негізгі азықтық қоспалардың құрамдас бөліктері іріктеліп таңдалып алынды. Іріктеліп алынған шикізаттардан байытылған экструдирленген азық өндіру технологиясы жүргізіліп, қолға алынды. Олардың азықтық құндылығы (ылғалдылығы, протеин, май, жасұнық т.б. көрсеткіштері) анықталды, балықтарға арналған дайын азықтың физикалық және технологиялық қасиеттері зерттелді. ТСҚҚ жағдайында алынған экструдирленген азықтарды балықтарға сынау жұмыстары өткізілді (кларий сомы). Құрастырылған құрама азықтарды пайдаланған кездегі олардың балық өсіру-биологиялық көрсеткіштері зерттелді (клиникалық белгілері, абсолютті және салыстырмалы өсім беру көрсеткіштері). Бұл ғылыми жобаның жаңалығы ретінде балықтарға арналған экструдирленген құрама азықтардың ақуыздық, витаминдік және минералдық құрамын жоғарылату мүмкіндігін беретін өсімдік текті құрамдас бөліктермен байытылуын атауға болады. Бұл азықтардың сіңірілуін жақсартады, балықтардың иммундық статусы мен өнімділігі жоғарылайтын болады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Предложенное исследование направлено на разработку конкурентоспособного продукта и соответственно повышение уровня развития сельского хозяйства в Казахстане, а именно аквакультуры

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Ұсынылып отырған зерттеу бәсекелестікке жарамды өнім дайындауға және сәйкесінше Қазақстанда ауыл шаруашылығы, атап айтқанда, аквакультура саласы деңгейін жоғарылатуға бағытталған.

Level of implementation (in Russian) : Проводяться испытания. Не внедрено. Планируется внедрение в рыбные хозяйства.

Level of implementation (in Kazakh) : Сынақ жұмыстары өткізілу үстінде. Ендірілмеген. Балық өсіру шаруашылықтарына ендіру жосапы бар.

Efficiency (in Russian) : Эффективность разработки заключается в том, что разработанные экструдированные комбикорма, обогащенные биодобавками найдут широкое применение в крупных рыбных хозяйствах Казахстана. Имеется перспектива реализации кормов и в странах Ближнего Зарубежья, а также будет велик спрос и в мелких рыбных хозяйствах, занимающихся разведением ценных пород рыб. Наряду с этим Проект позволит получить более дешевый аналог, при этом не содержащий кормовые антибиотики, химические и синтетические консерванты

Efficiency (in Kazakh) : Ғылыми құрастырылымның тиімділігі биоқоспалармен байытылған экструдирленген құрама азықтар Қазақстанның ірі балық өсіру ісімен айналысатын шаруашылықтарының практикасына кеңінен енгізілетін болады. Азықтарды балықтардың құнды тұқымдарын өсірумен айналысатын Жақын Шет елдердің нарығына сату келешегі бар, сонымен қатар, ұсақ балық шаруашылықтары тарапынан да сұраныстар жиілейді деген үміт бар. Мұнымен қатар, ғылыми Жоба құрамында антибиотиктері, химиялық және синтетикалық консерванттары жоқ әрі арзан азық түрін алу мүмкіндігін беретін болады.

Field of application (in Russian) : Кормопроизводство, рыбное хозяйство, ветеринарно-санитарная экспертиза

Field of application (in Kazakh) : Азық өндірісі саласы, балық шаруашылығы, ветеринариялық-санитарлық сараптама жүргізу саласы