The object of research, development or design (in Russian) : Демографическое, социальное и культурное развитие городского населения Казахстана в 20-30 гг. XX в.

The object of research, development or design (in Kazakh) : ХХ ғ. 20-30 жж. Қазақстан қалалары халқының демографиялық, әлеуметтік және мәдени дамуы

Aim of work (in Russian) : Комплексное и всестороннее исследование этно-демографического и социокультурного развития городов Казахстана, специфики источников пополнения рядов городского населения (миграция, отходничество и особенности естественного воспроизводства) и формирования социокультурного облика городов в 20-30 гг. XX века

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстан қалаларының этно-демографиялық және әлеуметтік-мәдени дамуын, қала тұрғындарының қатарын толықтыру көздерінің ерекшеліктерін (көші-қон, ауылдан қалаға барып маусымды жұмыс жасау (отходничество) және табиғи жолмен өсіп--өну ерекшеліктері) кешенді және жан-жақты зерттеу және ХХ ғасырдың 20-30 жылдарындағы қалалардың әлеуметтік-мәдени келбетін қалыптастыру

Методы исследования (на русском) : В рамках исследования выявляются и анализируются различные виды источников (архивные, статистические, письменные), в том числе материалы переписей населения, а также устные источники: мемуары о городах и воспоминания жителей и их потомков, с целью определения, анализа и оценки основных тенденций и направлений этно-демографических и социокультурных сторон жизни населения городов. При проведении исследования используется комбинация описательной оценки и анализа, включая количественный и качественный методы для получения этно-демографических (этническая принадлежность. половозрастной состав. семейное положение и др.), этносоциальных (образовательный уровень, специальность и др.) данных, раскрытию особенностей внутренних миграций в голодные годы, в том числе вынужденные откочевки голодобеженцев в города Казахстана; изучению политики местных и центральных органов власти в отношении переселения в республику извне, оценка её результатов (организованные и стихийные миграционные потоки, организованные наборы, отходничество и др.).

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу шеңберінде әр түрлі деректер (мұрағаттық, статистикалық, жазбаша), оның ішінде халық санағы материалдары, сондай-ақ ауызша: қалалар туралы, қала тұрғындары мен олардың ұрпақтарының естеліктерін талдау мақсатында қала тұрғындары өмірінің этнодемографиялық және әлеуметтік-мәдени аспектілерінің негізгі тенденциялары мен бағыттары анықталып, талданады. Зерттеу барысында этнодемографиялық (этникалық, жыныстық жастық құрамы. отбасы жағдайы және т.б.), этноәлеуметтік (білім деңгейі, мамандығы және т.б.) мәліметтерді алу үшін сандық және сапалық әдістерді қоса алғанда, сипаттау, бағалау мен талдаудың комбинациясы қолданылады, бұл деректер аштық жылдарындағы ішкі көші-қон ерекшеліктерін ашу, оның ішінде аштықтан босқындардың Қазақстан қалаларына мәжбүрлі көшуі; республикаға сырттан қоныс аударуға қатысты жергілікті және орталық билік органдарының саясатын зерделеу (ұйымдастырылған және стихиялық көші-қонның, жинақтап ұйымдастырылуы және т.б.) оның нәтижелерін бағалау болып табылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : События 1920-1930-х годов повлекли за собой глубинные изменения в социальном и демографическом развитии населения: его численности, размещении, этническом составе, в структуре занятий, уровне грамотности и образования. Эти изменения имели долгосрочные последствия и определили особенности социальных и демографических процессов вплоть до настоящего времени. Поэтому исследователи основной акцент в этом году сделали на анализе количественных и качественных характеристик населения городов Казахстана: этно-демографических (этническая принадлежность, половозрастной состав, семейное положение и др.), этносоциальных (образовательный уровень, специальность и др.). Получены данные по процессам естественного воспроизводства населения в городах, причин и динамики естественного прироста (рождаемость, смертность), браки и разводы. Выявленные и систематизированные архивные материалы впервые вводятся в научный оборот. В ходе реализации проекта был продолжен сбор архивных материалов в городах Астана, Туркестан, Жезказган, Семей, Государственных архивах г. Москвы. В библиотеках собран и обработан широкий круг историографического материала. Опубликовано 2 (две) статьи в рецензируемых отечественных изданиях, рекомендованных КОКСНВО, 1 (одна) зарубежная, проведена международная научно-практическая конференция, работа которой освещена в СМИ

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу барысында 1920-1930 жылдардағы оқиғалар халықтың әлеуметтік-демографиялық дамуына: халықтың саны мен орналасуына, этникалық құрамына, кәсіптік құрылымына, сауаттылық, білім деңгейлеріне түбегейлі өзгерістер әкелгенін түсіндік. Бұл өзгерістердің салдарын бүгінгі күнге дейін әлеуметтік және демографиялық процестердің сипаттамаларынан көруге болады. Жеделдетілген индустрияландыру (көмір өндіруді, түсті және қара металлургияны, химия және мұнай-химия өнеркәсібін және т.б. дамыту) көзделген өңірлерде жаңғыртылды. Осылайша, биылғы жылы зерттеушілер Қазақстан қалаларының тұрғындарының сандық және сапалық сипаттамаларын талдауға басты назар аударды: этнодемографиялық (этникалық, жастық және жыныстық құрамы, отбасылық жағдайы және т.б.), этноәлеуметтік (білім деңгейі, мамандығы және т.б.). Қалалардағы халықтың табиғи өсу процестері мен оның себептері (туу, өлім-жітім), неке және ажырасу туралы мәліметтер алынды. Алынған және жүйеленген архив материалдары алғаш рет ғылыми айналымға енгізілуде. Жобаны жүзеге асыру барысында Астана, Түркістан, Жезқазған, Семей қалаларында және Мәскеу мемлекеттік архивінде материалдар жинақтау жұмыстары жалғасты. Кітапханалардан тарихнамаға қатысты кең ауқымды материалдар жинақталып, өңделді. ҒЖБССҚК ұсынған отандық басылымда 2 (екі) , 1 (бiр) шетелдік мақала жарияланды, халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция өткізілді, оның жұмысы БАҚ-та жарияланды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Работа по исследованию проекта позволит лучше осветить социально-демографическую историю Казахстана в первые десятилетия советской власти. Тема исследования связана с реализацией государственных программ исторических исследований. Результаты исследования имеют значимость в национальном и международном масштабе, поскольку внесут вклад в теорию и практику изучения урабанизационных процессов в Республике Казахстан.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жоба бойынша жүргізілген зерттеу жұмыстары Кеңес өкіметінің алғашқы онжылдығындағы Қазақстанның әлеуметтік-демографиялық тарихын жақсы көрсетуге мүмкіндік береді. Зерттеу тақырыбы мемлекеттік тарихи зерттеу бағдарламаларын жүзеге асырумен байланысты. Зерттеу нәтижелері ұлттық және халықаралық ауқымда маңызды, өйткені олар Қазақстан Республикасындағы урбанизация процестерін зерттеудің теориясы мен тәжірибесіне ықпал етеді.

Level of implementation (in Russian) : Исследование социокультурного облика городов Казахстана в 20-30-е годы XX века, возникшего в результате социально-экономических и политических реформ в Республике, будет внедрено и использовано в дальнейших исследованиях сотрудников научных Институтов, а также в системе среднего и высшего образования.

Level of implementation (in Kazakh) : Республикадағы әлеуметтік-экономикалық және саяси реформалар нәтижесінде пайда болған ХХ ғасырдың 20-30 жылдарындағы Қазақстан қалаларының әлеуметтік-мәдени келбетін зерттеу ғылыми институттар қызметкерлерінің, сондай-ақ орта және жоғары білім беру жүйесінің одан әрі зерттеулерінде енгізілетін және пайдаланылатын болады.

Efficiency (in Russian) : Эффективность работы заключается в переосмыслении роли городов Казахстана как индустриальных, промышленных, социокультурных центров, повлекших собой этно-демографический рост, и социокультурное развитие населения в 20-30е годы XX века.

Efficiency (in Kazakh) : Жұмыстың тиімділігі Қазақстан қалаларының этно-демографиялық өсуге әкеп соққан индустриялық, өнеркәсіптік, әлеуметтік-мәдени орталықтар ретіндегі рөлін және ХХ ғасырдың 20-30 жылдарындағы халықтың әлеуметтік-мәдени дамуын қайта қараудан тұрады

Field of application (in Russian) : Результаты исследования могут быть включены в учебный процесс при разработке курсов для высших учебных заведений, что расширит содержание учебников и учебных пособий не только школ, но и высших учебных заведений. Научные результаты могут быть внедрены при подготовке учебных образовательных программ для магистрантов по исторической демографии, урбанизации, истории межнациональных отношений, политических и этнополитических процессов, а также в сфере подготовки высококвалифицированных специалистов

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу жұмысының нәтижелерін жоғары оқу орындарына арналған курстарын әзірлеу кезінде, оқу процесіне енгізуге болады. Бұл мектеп және жоғары оқу орындарының оқулықтары мен оқу құралдарының мазмұнын кеңейтуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар студенттер мен магистранттар үшін тарихи демография, этносаралық қатынастар тарихы, саяси және этносаяси процестер бойынша оқу курстарын дайындауда, жоғары білікті мамандарды даярлау бағытында пайдалануға болады.