The object of research, development or design (in Russian) : Бентонит/монтмориллонит и (или) органоглины природного происхождения

The object of research, development or design (in Kazakh) : Бентонит / монтмориллонит және (немесе) табиғи органо- саздар

Aim of work (in Russian) : Создание нового органоминерального композиционного материала с улучшeнными конструкционными и эксплуатационными свойствами, на основе природного бентонита Восточного Казахстана.

Aim of work (in Kazakh) : Шығыс Қазақстанның табиғи бентониті негізінде құрылымдық және пайдалану қасиеттері жақсартылған жаңа органо-минералды композициялық материал жасау.

Методы исследования (на русском) : Для достижения целей и задач проекта применялись сoврeмeнныe физикo-химичecкиe мeтoды исследований, в частности: фото-электрокалориметр (определения оптической плотности и светпропускаемости суспензии); адсорбер (определение удельной поверхности), ИК-спектроскопия (строение и состав); гониометр (определения значений краевого угла); рентгенодифрактометр (определение адсорбции молекул поверхностно активных веществ на поверхности глинистых частиц); атомно-адсорбционный спектрофотометр (количественный и элементный состав).

Методы исследования (на казахском) : Жобаның мақсаттары мен міндеттеріне қол жеткізу үшін зерттеудің заманауи физика-химиялық әдістері қолданылды, атап айтқанда: фото-электрокалориметр (суспензияның оптикалық тығыздығы мен жарық өткізгіштігін анықтау); адсорбер (меншікті бетті анықтау), ИҚ-спектроскопия( құрылымы мен құрамы); гониометр( шеткі бұрыштың мәндерін анықтау); рентгенодифрактометр (саз бөлшектерінің бетіндегі беттік белсенді заттардың молекулаларының адсорбциясын анықтау); атомдық-адсорбциялық спектрофотометр (сандық және элементтік құрамы).

Obtained results and novelty (in Russian) : Разработана методика выделения тонкой фракции монтмориллонита из бентонита Таганского месторождения и технология получения органоглин монтмориллонита с помощью октадециламина (ОДА) и теракис(децил) аммоний бромида (ТКАБ). Изучено влияние катионных поверхностно активных веществ на краевой угол смачивания при различных концентрациях. Показано, что величина угла смачивания глин повышается с увеличением количества модификатора 270 до 1700, а в случае ОДА – до 1570. Впервые получены органофильные глины с краевым углом значения 170 градусов, что показывает супергидрофобность органоглины, полученной модификацией ТКАБ монтмориллонита Таганского месторождения.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Таган кен орнының бентонитінен монтмориллониттің жұқа фракциясын оқшаулау әдістемесі және октадециламин (ОДА) және теракис(децил) аммоний бромиді (ТКАБ) көмегімен монтмориллонит органо органо- саздарын алу технологиясы әзірленді. Катионды беттік белсенді заттардың әр түрлі концентрациядағы ылғалданудың шеткі бұрышына әсері зерттелді. Сазды сулау бұрышының шамасы модификатор санының 27° – ден 170°-ке дейін, ал ОДА жағдайында 157°-ке дейін өсетіндігі көрсетілген. Алғаш рет 170 градус шекті бұрышы бар органофильді саздар алынды, бұл Таган кен орнының монтмориллонитын ТКАБ модификациясымен алынған органо- саздың супергидрофобтылығын көрсетеді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Создание образцов супергидрофобных глин решит технико-экономические вопросы страны в связи с тем, что данная разработка может повлиять на импорт аналогов супергидрофобных глин из других стран и удешевит процесс применения супергидрофобных глин в различных областях науки и техники в стране.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Супергидрофобты саздардың үлгілерін жасау ел экономикасының техникалық-экономикалық аспектілеріне әсер етеді, өйткені бұл әзірлеу басқа елдерден супергидрофобты саздардың аналогтарының импортына әсер етуі мүмкін және ғылым мен техниканың әртүрлі салаларында супергидрофобты саздарды қолдану процесін арзандатады.

Level of implementation (in Russian) : Результаты исследований за отчетный период были опубликованы и доложены на Международной конференции «13 th International Colloids Conference 9-12.06.2024 | Sitges, Barcelona, Spain» и опубликованы в 2 статьях в журналах входящих в базу Scopus, в 2 статьях в журналах, рекомендованных Комитетом по обеспечению качества в сфере образования и науки МНиВО РК.

Level of implementation (in Kazakh) : Осы кезеңдегі зерттеулердің нәтижелері "13 th International Colloids Conference 9-12.06.2024 | Sitges, Barcelona, Spain" халықаралық конференциясында жарияланды және баяндалды және Scopus базасына кіретін журналдарда 2 мақалада, ҚР ҒжәнеЖБМ білім және ғылым саласындағы сапаны қамтамасыз ету Комитеті ұсынған журналдарда 2 мақалада жарияланды.

Efficiency (in Russian) : Разработка тeхнoлoгичecких прoцeccoв изготовления органофильных нано- и микроглин, иcпoльзyющихся в качестве компонента для получения композиционных мaтeриaлов на основе супергидрофобных глин с краевым углом смачивания больше 170 градусов поспособствует, получению новых композитных материалов с полимерами (полиэтилена и полипропилена), эффективно отразится в производстве масляных красок с нано- и микрочастицами; адсорбции некоторых компонентов из масляных жидкостей и прочих технологиях.

Efficiency (in Kazakh) : Шеткі сулану бұрышы 170 градустан асатын супергидрофобты саздар негізінде композициялық материалдар алу үшін компонент ретінде пайдаланылатын органофильді нано - және микро - саздарды өндірудің технологиялық процестерін әзірлеу полимерлермен (полиэтилен және полипропилен) жаңа композиттік материалдар алуға ықпал етеді, нано-және микробөлшектері бар майлы бояулар өндірісінде тиімді көрініс табады; май сұйықтықтарынан кейбір компоненттердің адсорбциясында және басқа технологияларда.

Field of application (in Russian) : Применение нового композиционного материала на основе природного бентонита и (или) органоглин природного происхождения возможно в качестве гидроизолирyющего экрана на картах хранения илового шлама; в системе очистки воды от оргaничeских зaгрязнителей в качестве коагyлянта/флокyлянта и дрyгих облaстях производственного и хозяйственного сектора РК, с обеспечением безопасности окрyжающей среды и значительной минимизации возможных загрязнений почвы и грyнтовых вод и др.

Field of application (in Kazakh) : Табиғи бентонит және (немесе) табиғи тектес органикалық саздар негізінде жаңа композициялық материалды қолдану тұнба шламын сақтау карталарында гидрооқшаулағыш экран ретінде; суды органикалық ластағыштардан коагулянт/флокулянт ретінде және ҚР өндірістік және шаруашылық секторының басқа да салаларында, қоршаған ортаның қауіпсіздігін қамтамасыз ете отырып топырақтың және жер асты суларды ықтимал ластануын едәуір азайта отырып, гидрооқшаулағыш экран ретінде мүмкіндік болады.