The object of research, development or design (in Russian) : Общественные отношения по правовому регулированию применения технологий блокчейн, в том числе смарт-контракта, по развитию цифровизации в Казахстане.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Блокчейн технологиясын, соның ішінде смарт келісім-шартты құқықтық реттеу бойынша,Қазақстанда цифрландыруды дамыту бойынша қоғамдық қатынастар.

Aim of work (in Russian) : Изучение положительного международного опыта правового регулирования отношений, возникающих при применении технологии блокчейн, изучение правовой природы смарт-контракта, которое заключается с использованием инновационной технологии—технологии блокчейна, проведение анализа концепции смарт-контракта в теории гражданского права и анализа практики внедрения смарт-контракта в сфере государственной закупки, рекомендация положений по правовому регулированию технологии блокчейн в Республике Казахстан; с помощью создания контента массовых открытых онлайн-курсов распространение среди заинтересованных лиц необходимую информацию по экономическим и правовым аспектам технологии блокчейн, также разъяснение возможностей внедрения и применения технологии блокчейн в некоторых сферах экономики и оказания государственных услуг.

Aim of work (in Kazakh) : Блокчейн технологиясын қолдану барысында туындайтын қатынастарды құқықтық реттеу боынша халықаралық оңды тәжірибені зерттеу, инновациялық технология – блокчейн технологиясын пайдалану арқылы жасалатын смарт келісім-шарттың құқықтық табиғатын зерттеу, азаматтық құқық теориясындағы смарт келісім-шарт тұжырымдамасына және мемлекеттік сатып алу саласында смарт келісім-шартты енгізу тәжірибесіне талдау жүргізу, соның негізінде Қазақстан Республикасында блокчейн технологиясын құқықтық реттеу бойынша тұжырымдарды ұсыну; жаппай ашық онлайн-курстар контентін құру арқылы барлық қызығушылық танытқан тұлғалар арасында блокчейн технологиясының экономикалық және құқықтық аспектілері жөнінде қажетті ақпараттарды тарату, сондай-ақ блокчейн технологиясын экономиканың кейбір салаларында және мемлекеттік қызмет көрсетуде енгізу және қолданудың мүмкіндіктері жөнінде түсіндіру жұмыстарын жүргізу.

Методы исследования (на русском) : сравнительный-правовой анализ национального и зарубежного законодательства; общие и общенаучные методы (индукция, дедукция, метод системного анализа), частные научные методы (статистические и описательно-аналитические методы, анализа).

Методы исследования (на казахском) : Ұлттық және шетел заңнамаларына салыстырмалы-құқықтық талдау; жалпы және жалпы ғылыми әдістер (индукция, дедукция, жүйелі талдау әдісі ), жеке ғылыми әдістер (статистикалық және сипаттамалық-аналитикалық әдістер,талдау жүргізу әдісі).

Obtained results and novelty (in Russian) : В результате проведенного исследования зарубежной практики правового регулирования технологии блокчейн выдвинуты концептуальные предложения по совершенствованию национального законодательства. В ходе исследования проанализированы механизмы использования технологии блокчейн зарубежом в сферах здравоохранения, электронного правительства, криптовалюты, биржевой торговли, нотариата, определены особенности правового регулирования данных отношений и современные потребности использования технологии блокчейн в Казахстане, с учетом современного состояния применения технологии блокчейн в Республике Казахстан и внесены соответствующие предложения. Впервые в Казахстане правовая природа смарт-контрактов подвергнута научному исследованию, выявлены преимущества и недостатки применения смарт-контрактов, которые играют важную роль при внедрении технологии блокчейн, и определены возможности применения технологии блокчейн в смарт-контрактах. В результате исследования определена правовая основа внедрения данной инновационной технологии в Казахстане. Выявлены приоритеты и слабые стороны технологической системы формирования смарт-контрактов.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Блокчейн технологиясын құқықтық реттеудің шетелдік тәжірибесіне жүргізілген зерттеулердің нәтижесінде ұлттық заңнаманы жетілдіруге бағытталған тұжырымдамалық ұсыныстар берілді. Зерттеу жүргізу барысында денсаулық сақтау, электрондық үкімет, криптовалюта, биржалық сауда, нотариаттық қызмет көрсету салаларында блокчйен технологиясын енгізу тетіктеріне талдау жүргізілді, Қазақстан Республикасында блокчейн технологиясын қолданудың қазіргі жағдайын ескере отырып, аталмыш қатынастарды құқықтық реттеудің ерекшеліктері анықталды және тиісті ұсыныстар берілді. Қазақстанда алғаш рет смарт келісім-шарттың құқықтық табиғаты ғылыми зерттеуге алынды, блокчейн технологиясын енгізу енгізуде маңызды рөл атқаратын смарт келісім-шартты қолданудың артықшылықтары мен кемішілік тұстары айқындалды, смарт келісім-шартты жасасуда блокчейн технологиясын қолданудың мүмкіндіктері анықталған. Зерттеу нәтижесінде аталмыш инновациялық технологияны Қазақстанда енгізудің құқықтық негіздері анықталды. Смарт келісім-шарттарды қалыптастырудың технологиялық жүйесінің басымдықтары мен әлсіз жақтары айқындалды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : По результатам исследования разработан контент массовых открытых онлайн-курсов по повышению квалификации «О возможностях внедрения и применения технологии блокчейн» (МООК). Подготовлены 10 онлайн-лекции по курсу и для общей доступности размещены на YouTube канале (Ссылки на You Tube канале прилагается); Получено свидетельство о праве на авторское право: Свидетельство о внесении сведений в Государственный реестр прав на объекты, охраняемые авторским правом «Блокчейн технологиясын енгізу және қолданудың мүмкіндіктері жөнінде біліктілікті жоғарылату» бойынша жаппай ашық онлайн-курстар контенті». № 50115 от «2» октября 2024 г. Авторы: Ильясова Г.А., Сабыржан А., Токатов Р.А., Базаров М.М.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : 1) Зерттеу нәтижесінде «Блокчейн технологиясын енгізу және қолданудың мүмкіндіктері жөнінде біліктілікті жоғарылату» бойынша жаппай ашық онлайн-курстар контенті (МООК) әзірленді. Курс бойынша 10 онлайн-дәріс әзірленді және жалпыға қолжетімді болуы үшін YouTube каналына жүктелді (YouTube каналындағы дәрістер курсына сілтемелер қосымша ұсынылды). Дыбыс-бейне жазба туындыларына авторлық құқық туралы куәлік алынды: 2) Авторлық құқықпен қорғалатын объектілерге құқықтардың мемлекеттік тізілімге мәліметтерді енгізу туралы куәлік «Блокчейн технологиясын енгізу және қолданудың мүмкіндіктері жөнінде біліктілікті жоғарылату» бойынша жаппай ашық онлайн-курстар контенті» үшін берілді. №50115, 2 қазан 2024 жыл. Авторлары: Ильясова Г.А., Сабыржан А., Токатов Р.А., Базаров М.М.

Level of implementation (in Russian) : Коммерциализирован контент массовых открытых онлайн-курсов по повышению квалификации «О возможностях внедрения и применения технологии блокчейн» (МООК). 1) Заключен договор на использование служебных произведений между авторами Ильясовой Г.А., Сабыржан А., Токатова Р.А., Базаров М.М. и НАО «Карагандинский университет им. академика Е.А.Букетова». Предметом настоящего договора является передача авторами исключительного права Университету на аудиовизуальное произведение «Блокчейн технологиясын енгізу және қолданудың мүмкіндіктері жөнінде біліктілікті жоғарылату»: Договор на использование служебных произведений № 136 от 7 октября 2024 года. 2) Онлайн-курсы «Блокчейн технологиясын енгізу және қолданудың мүмкіндіктері жөнінде біліктілікті жоғарылату» размещены на платформе массовых online курсов Карагандинского университета имени академика Е.А.Букетова https://mook.buketov.edu.kz/ На платформе массовых online курсов можно пройти обучение и повысить свою квалификацию. Продолжительность курса составляет 36 часов. При успешном завершении курса выдаётся сертификат.

Level of implementation (in Kazakh) : «Блокчейн технологиясын енгізу және қолданудың мүмкіндіктері жөнінде» біліктілікті жоғарылату бойынша жаппай ашық онлайн-курстар контенті (МООК) коммерцияландырылды. 1) Авторлар Ильясова Г.А., Сабыржан А., Токатов Р.А., Базаров М.М. мен «Академик Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды университеті» КеАҚ арасында қызметтік туындыларды пайдалану жөнінде шартжасалды. Бұл шарттың пәні – авторлардың «Блокчейн технологиясын енгізу және қолданудың мүмкіндіктері жөнінде біліктілікті жоғарылату» атты дыбыс-бейне жазу туындысына айрықша құқықтарын Университетке пайдалануға, коммерцияландыруға беру: Договор на использование служебных произведений № 136 от 7 октября 2024 года. 2) «Блокчейн технологиясын енгізу және қолданудың мүмкіндіктері жөнінде біліктілікті жоғарылату» онлайн дәрістер курсы академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университетінің жаппай online курстар платформасына жүктелді (сілтеме https://mook.buketov.edu.kz/). Жаппай online курстар платформасында оқу-білім алуға және біліктілікті арттыруға болады. Курстың өту ұзақтығы 36 сағат. Курсты табысты аяқтаған жағдайда сертификат беріледі.

Efficiency (in Russian) : Обеспечение правового регулирования механизма применения технологии блокчейн в различных сферах экономики и в сфере оказания государственных услуг, также применение смарт-контракта с помощью технологии блокчейн в государственных закупках будет иметь социально-экономическую эффективность: позволит предотвратить коррупционные правонарушения, способствует развитию бизнеса, привлечению инвестиций в экономику; позволит развивать цифровую культуру в обществе. Выводы о смарт-контрактах, стремительно развивающихся блокчейн-технологиях важны как научное исследование, открывающее путь для проведения дальнейших правовых исследований в этом направлении. Практическая значимость исследования будет заключаться в повышении эффективности принимаемых мер при формировании смарт-контрактов, содействии развитию электронных договорных отношений, позволяющих формировать общественные отношения на качественном правовом уровне. Контент массовых открытых онлайн-курсов позволит повысить знания, квалификацию любого гражданина страны в области блокчейна и совершенствовать цифровую грамотность каждого казахстанца.

Efficiency (in Kazakh) : Блокчейн технологиясын экономиканың әртүрлі саласында және мемлекеттік қызмет көрсету саласында қолданудың тетігін құқықтық реттеуді қамтамасыз ету, сондай-ақ мемлекеттік сатып алуда блокчейн технологиясының көмегімен смарт келісім-шартты қолдану: сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың алдын алуға мүмкіндік береді, бизнестің дамуына, экономикаға инвестицияларды тартуға жол ашады; қоғамда цифрлық мәдениетті дамытады. Қазіргі заманда жедел дамып жатырған блокчейн технологиясы, смарт келісім-шарттар жөніндегі қорытындылар ғылыми зерттеу ретінде осы салада одан әрі құқықтық зерттеулер жүргізу үшін жол ашады. Зерттеудің тәжірибелік маңызы смарт келісім-шарттарды қалыстастыруда қолданылатын шаралардың тиімділігін жоғарылатуда, электрондық шарттық қатынастарды дамытуға мүмкіндік береді. Жаппай ашық онлайн-курстар контенті еліміздің кез-келген азаматының блокчейн саласындағы білімін, біліктілігін арттырып, әрбір қазақстандықтың цифрлық сауаттылығын жетілдіруге мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Результаты исследования могут быть использованы при формировании смарт-контрактов, в государственных и квазигосударственных закупках, оказании государственных услуг и во многих других сферах экономики. Контент массовых открытых онлайн-курсов позволит повысить знания, квалификацию любого гражданина страны в области применения технологии блокчейн и улучшить цифровую грамотность каждого казахстанца; совершенствовать государственные информационные системы и процесс предоставления государственных услуг. Потребители: сфера оказания государственных услуг, сфера государственных закупок, законотворческий процесс, сфера электронной коммерции, цифровизация, сфера высшего экономического и правового образования.

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері мемлекеттік және квазимемлекеттік сатып алуларда, мемлекеттік қызмет көрсетулерде және экономиканың басқа да салаларында смарт келісім-шарттарды құрастыру барысында пайдалануға жатады. Жаппай ашық онлайн-курстар контенті еліміздің кез-келген азаматының блокчейн саласындағы білімін, біліктілігін арттырып, әрбір қазақстандықтың цифрлық сауаттылығын жақсартуға мүмкіндік береді; мемлекеттік ақпараттық жүйені және мемлекеттік қызмет көрсету процесін жетілдіруге мүмкіндік береді. Тұтынушылар: мемлекеттік қызмет көрсету, мемлекеттік сатып алу саласы, заң шығару саласы, электрондық коммерция саласы, цифрландыру, жоғары экономикалық және құқықтық білім беру саласы.