The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являются акватории между портами Актау, Курык

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны Ақтау, Құрық порттары арасындағы су айдындары болып табылады

Aim of work (in Russian) : Исследование нефтяного загрязнения акватории Каспийского моря между портами Актау, Курык а также уровня моря по спутниковым данным

Aim of work (in Kazakh) : Ақтау, Құрық порттары арасындағы Каспий теңізі акваториясының мұнаймен ластануын, сондай-ақ жерсеріктік деректер бойынша теңіз деңгейін зерттеу

Методы исследования (на русском) : Собранный архив данных пополнен данными спутниковых изображений за 2023-2024 г.г. и проведен анализ сезонной и межгодовой изменчивости уровня Каспийского моря по альтиметрическим спутниковым данным с 1992 по 2024 г. В методах исследования преимущество отдано спутниковым методам.

Методы исследования (на казахском) : Жиналған деректер мұрағаты 2023-2024 жылдардағы спутниктік кескін деректерімен толықтырылды және 1992 жылдан 2024 жылға дейінгі алтиметриялық спутниктік деректер бойынша Каспий теңізі деңгейінің маусымдық және жылдық өзгергіштігіне талдау жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : За отчетный период архив спутниковых радиолокационных и оптических изображений района портов Актау, Курык и Ерсай был пополнен всеми информационными (безоблачными) изображениями за 2023-2024 года. Кроме того, для каждого года (2023-2024 гг.) построены графики временной изменчивости ежечасных значений скорости ветра по данным атмосферного реанализа MERRA-2. Согласно данным спутниковой альтиметрии, уровень Каспийского моря продолжал опускаться со скоростью 25-35 см в год.В районе портов Актау, Курык в системе STCS были проанализированы архивы временных рядов, состоящие из более чем 3700 радиолокационных изображений. Каждое изображение было проанализировано вручную, чтобы выявить темные участки с ослабленным радиолокационным сигналом, которые можно было бы идентифицировать как нефтяное загрязнение.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Есепті кезеңде Ақтау, Құрық және Ерсай порттары ауданының спутниктік радиолокациялық және оптикалық бейнелерінің мұрағаты 2023-2024 жылдардағы барлық ақпараттық (бұлтсыз) бейнелермен толықтырылды. Сонымен қатар, әр жыл үшін (2023-2024) merra-2 атмосфералық реализ деректері бойынша жел жылдамдығының сағаттық мәндерінің уақытша өзгергіштігінің графиктері салынған. Спутниктік алтиметрия деректеріне сәйкес, Каспий теңізінің деңгейі жылына 25-35 см жылдамдықпен төмендей берді.Ақтау, Құрық порттары ауданында STCS жүйесінде 3700-ден астам радиолокациялық суреттерден тұратын уақыт қатарларының мұрағаттары талданды. Әрбір сурет мұнайдың ластануы ретінде анықталуы мүмкін радиолокациялық сигналдың әлсіреген қараңғы жерлерін анықтау үшін қолмен талданған.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Проект нацелен на решение приоритетных задач социально-экономического и научно-технического развития Республики Казахстан. Его основная цель – мониторинг нефтяного загрязнения в акваториях портов Актау и Курык, что имеет особое значение для экологической безопасности побережья и устойчивого развития активно развивающегося города Актау.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жоба Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық және ғылыми-техникалық дамуының басым міндеттерін шешуге бағытталған. Оның негізгі мақсаты-Ақтау және Құрық порттарының су айдындарындағы мұнайдың ластануын мониторингілеу, бұл жағалаудың экологиялық қауіпсіздігі мен белсенді дамып келе жатқан Ақтау қаласының тұрақты дамуы үшін ерекше маңызға ие.

Level of implementation (in Russian) : Впервые осуществляется сбор и анализ информативных оптических изображений среднего пространственного разрешения (250 м) со спутника MODIS-Terra. . Данные об уровне моря за 1992-2025 гг. получены со спутниковых альтиметров из международных источников (LEGOS, Франция).

Level of implementation (in Kazakh) : Алғаш рет MODIS-Terra спутнигінен орташа кеңістіктік ажыратымдылықтағы (250 м) ақпараттық оптикалық кескіндерді жинау және талдау жүргізілуде. . 1992-2025 жылдардағы теңіз деңгейі туралы деректер Халықаралық көздерден (Legos, Франция) спутниктік биіктіктерден алынды.

Efficiency (in Russian) : Эффективность реализации пилотного проекта по организации и проведению спутникового мониторинга акваторий портов Актау и Курык проявляется в повышении точности и оперативности выявления нефтяного загрязнения, что способствует улучшению экологического контроля и принятию своевременных мер по защите окружающей среды в регионе.

Efficiency (in Kazakh) : Ақтау және Құрық порттарының акваторияларына спутниктік мониторингті ұйымдастыру және жүргізу жөніндегі пилоттық жобаны іске асырудың тиімділігі мұнай ластануын анықтаудың дәлдігі мен жеделдігін арттырудан көрінеді, бұл экологиялық бақылауды жақсартуға және өңірде қоршаған ортаны қорғау жөнінде уақтылы шаралар қабылдауға ықпал етеді.

Field of application (in Russian) : Ожидаемые результаты будут соответствовать мировому уровню, поскольку аналогичные спутниковые системы мониторинга разрабатывались в разных странах, например, на Балтике или в странах Средиземноморья. Уникальность создаваемой системы будет заключаться в том, что на Каспии, в отличие от других морей, происходит значительное падение уровня моря и этот фактор является одним из важнейших для всех прикаспийских государств.

Field of application (in Kazakh) : Күтілетін нәтижелер әлемдік деңгейге сәйкес келеді, өйткені ұқсас спутниктік бақылау жүйелері Балтық жағалауы немесе Жерорта теңізі елдері сияқты әртүрлі елдерде жасалған. Құрылатын жүйенің бірегейлігі Каспийде, басқа теңіздерден айырмашылығы, теңіз деңгейінің айтарлықтай төмендеуі болады және бұл фактор барлық Каспий маңы мемлекеттері үшін ең маңыздыларының бірі болып табылады.