Inventory number IRN Number of state registration
0324РК01246 AP23489500-KC-24 0124РК00532
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения At a negotiated price Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 1 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 29635590.25 AP23489500
Name of work
Разработка комплекса моделей цифровой трансформации агропромышленных предприятий с учетом адаптации бизнес-процессов к изменяющимся требованиям потребителей и мировой экономической конъюнктуры
Type of work Source of funding Report authors
Applied Рустенова Эльвира Амангельдыевна
0
2
0
1
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МСХ РК
Full name of the service recipient
НАО «Западно-Казахстанский Аграрно-технический университет имени Жангир Хана»
Abbreviated name of the service recipient НАО "ЗКАТУ им. Жангир хана"
Abstract

Агропромышленные предприятия РК

ҚР агроөнеркәсіптік кәсіпорындары

Цель проекта: Разработка теоретико-методического обоснования процесса цифровой трансформации агропромышленного предприятия Казахстана на основе принятия управленческих решений в условиях адаптации к требованиям потребителей, регуляторов и экономической конъюнктуры.

Жобаның мақсаты: Тұтынушылардың, реттеушілердің және экономикалық конъюктура талаптарына бейімделген басқару шешімдерін қабылдау негізінде Қазақстандағы агроөнеркәсіптік кәсіпорынды цифрлық трансформациялау үдерісінің теориялық және әдістемелік негіздемесін әзірлеу.

Методология исследования строится на основе интеграции нескольких аналитических и управленческих подходов, способствующих систематизированному подходу к цифровой трансформации агропромышленных предприятий. Метод анализа иерархий Саати (AHP) позволяет структурировать и количественно оценить факторы, влияющие на трансформацию, расставляя приоритеты среди технологических инноваций и изменений в бизнес-процессах. Дополнительно, применение системного инжиниринга обеспечивает целостное проектирование моделей трансформации с учетом сложных взаимосвязей между компонентами бизнес-процессов и их адаптивностью к внешним изменениям. Использование Agile-методологии позволяет гибко тестировать модели в кратких циклах, что помогает оперативно реагировать на изменения требований. Смешанный подход качественного и количественного анализа оценивает как текущие состояния и потенциал цифровизации, так и экономическую эффективность внедрения, дополняясь кейс-стади и пилотными внедрениями для минимизации рисков. Также предусмотрено взаимодействие с пользователями и стейкхолдерами через интервью и опросы для учета их мнений. Внедрение искусственного интеллекта и методологии "Сбалансированная система показателей" (BSC) направлено на улучшение процессов и стратегическое развитие предприятий, что способствует успешной цифровой трансформации и устойчивому развитию отрасли.

Зерттеу әдістемесі агроөнеркәсіптік кәсіпорындарды цифрлық трансформациялауға жүйелі көзқарасқа ықпал ететін бірнеше аналитикалық және басқарушылық тәсілдерді біріктіру негізінде құрылады. Саати иерархиясын талдау әдісі (AHP) технологиялық инновациялар мен бизнес-процестердегі өзгерістерге басымдық бере отырып, трансформацияға әсер ететін факторларды құрылымдауға және сандық бағалауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, жүйелік инженерияны қолдану бизнес-процестердің компоненттері мен олардың сыртқы өзгерістерге бейімделуі арасындағы күрделі қатынастарды ескере отырып, трансформация модельдерінің біртұтас дизайнын қамтамасыз етеді. Agile әдістемесін қолдану қысқа циклдарда модельдерді икемді түрде тексеруге мүмкіндік береді, бұл талаптардың өзгеруіне жедел жауап беруге көмектеседі. Сапалық және сандық талдаудың аралас тәсілі тәуекелдерді азайту үшін кейс-стади мен пилоттық енгізулермен толықтырыла отырып, цифрландырудың ағымдағы жай-күйі мен әлеуетін де, енгізудің экономикалық тиімділігін де бағалайды. Сондай-ақ, олардың пікірлерін ескеру үшін сұхбаттар мен сауалнамалар арқылы пайдаланушылармен және стейкхолдерлермен өзара әрекеттесу қарастырылған. Жасанды интеллект пен "Теңдестірілген көрсеткіштер жүйесі" (BSC) әдіснамасын енгізу процестерді жақсартуға және кәсіпорындарды стратегиялық дамытуға бағытталған, бұл саланың табысты цифрлық трансформациясы мен тұрақты дамуына ықпал етеді.

1. Направления бизнес-моделирования в цифровой экономике: предложен подход к моделированию, адаптированный к условиям цифровой трансформации Казахстана. Определение ключевых направлений повышает конкурентоспособность и устойчивость агропредприятий в условиях цифровизации. 2. Оценка готовности агропредприятий к цифровой трансформации: комплексное анкетирование, охватывающее такие аспекты, как тип предприятия, технологическая инфраструктура и квалификация персонала, позволяет всесторонне оценить уровень готовности агропредприятий к цифровизации и выявить их специфические потребности. 3. Документирование бизнес-процессов агрокластера: системное описание производственных, логистических и финансовых процессов создает уникальную базу данных, служащую основой для их последующей оптимизации с учетом реальных условий в Казахстане. 4. Научный подход к управлению бизнес-процессами: интеграция современных технологий в управление агропредприятиями позволяет создать обоснованную методику для повышения эффективности и устойчивости сельскохозяйственного бизнеса.

1. Цифрлық экономикадағы бизнес-модельдеу бағыттары: Қазақстанның цифрлық трансформация жағдайларына бейімделген модельдеуге тәсіл ұсынылды. Цифрландыру жағдайында негізгі бағыттарды анықтау агроөнеркәсіп кәсіпорындарының бәсекеге қабілеттілігі мен тұрақтылығын арттырады. 2. Агроөнеркәсіптердің цифрлық трансформацияға дайындығын бағалау: кәсіпорын түрі, технологиялық инфрақұрылым және персоналдың біліктілігі сияқты аспектілерді қамтитын кешенді сауалнама агроөнеркәсіптердің цифрландыруға дайындық деңгейін жан-жақты бағалауға және олардың нақты қажеттіліктерін анықтауға мүмкіндік береді. 3. Агрокластердің бизнес-процестерін құжаттау: өндірістік, логистикалық және қаржылық процестердің жүйелі сипаттамасы Қазақстандағы нақты жағдайларды ескере отырып, оларды кейіннен оңтайландыру үшін негіз болатын бірегей деректер базасын жасайды. 4. Бизнес-процестерді басқарудың ғылыми тәсілі: агроөнеркәсіптік басқарудағы заманауи технологияларды интеграциялау ауылшаруашылық бизнесінің тиімділігі мен тұрақтылығын арттырудың негізделген әдістемесін жасауға мүмкіндік береді.

Уровень автоматизации производственных процессов и используемые технологии Уровень использования и интеграции цифровых решений Квалификация персонала и наличие ИТ-специалистов. Процент бюджета на цифровизацию Уровень готовности к изменениям и трудности, с которыми сталкиваются предприятия Этап цифровой трансформации

Өндірістік процестерді автоматтандыру деңгейі және қолданылатын технологиялар Цифрлық шешімдерді пайдалану және интеграциялау деңгейі Персоналдың біліктілігі және IТ-мамандарының болуы. Цифрландыруға арналған бюджет пайызы Өзгерістерге және кәсіпорындар кездесетін қиындықтарға дайындық деңгейі Цифрлық трансформация кезеңі

Научные результаты проекта находятся на этапе апробации. Проведенное анкетирование и документирование бизнес-процессов создали базу данных, которая используется для анализа и оптимизации процессов на агропредприятиях региона. Стандарты и процедуры управления бизнес-процессами, основанные на лучших мировых практиках, готовы к внедрению на предприятии ТОО «КТК-888» и других, что позволяет тиражировать полученные решения. Перспективы внедрения включают масштабирование разработанных моделей и стандартов на другие агропредприятия Казахстана, а также использование полученных данных для учебной дисциплины «Моделирование бизнес процессов» образовательной программы «Экономика»

Жобаның ғылыми нәтижелері апробация кезеңінде. Жүргізілген сауалнамалар мен бизнес-процестерді құжаттау аймақтың агроөнеркәсіптік кешендеріндегі процестерді талдау және оңтайландыру үшін қолданылатын мәліметтер базасын құрды. Үздік әлемдік тәжірибелерге негізделген бизнес-процестерді басқару стандарттары мен рәсімдері «КТК-888» ЖШС-де және басқа кәсіпорындарында енгізуге дайын, бұл алынған шешімдерді қайталауға мүмкіндік береді. Енгізу перспективалары әзірленген модельдер мен стандарттарды Қазақстанның басқа агроөнеркәсіптік кешендеріне масштабтауды, сондай-ақ алынған деректерді "Экономика" білім беру бағдарламасының "Бизнес-процестерді модельдеу" оқу пәні үшін пайдалануды қамтиды

С точки зрения научной эффективности, проект вносит вклад в развитие теории и практики цифровой трансформации агропромышленного сектора. Полученные результаты могут быть использованы в образовательных и исследовательских программах, что будет способствовать подготовке высококвалифицированных специалистов.

Ғылыми тиімділік тұрғысынан жоба агроөнеркәсіптік секторды цифрлық трансформациялау теориясы мен практикасын дамытуға үлес қосады. Алынған нәтижелер жоғары білікті мамандарды даярлауға ықпал ететін білім беру және зерттеу бағдарламаларында қолданылуы мүмкін.

Область применения результатов проекта включает использование разработанных моделей и методик для цифровой трансформации агропромышленных предприятий Казахстана, что повысит эффективность и устойчивость бизнес-процессов. Полученные результаты могут быть применены для оптимизации производственных, логистических и управленческих процессов, внедрения цифровых технологий и повышения квалификации сотрудников. Эти результаты будут полезны не только для агропредприятий, но и для государственных органов, которые смогут формировать стратегии поддержки цифровизации в агропромышленном секторе, что способствует устойчивому развитию отрасли Научные результаты первого года могут быть применены для оценки текущей цифровой зрелости агропредприятий и выявления направлений для улучшения их готовности к цифровой трансформации. Эти данные будут полезны для агропредприятий в определении приоритетов цифровизации и для государственных органов при разработке стратегий поддержки цифрового развития в агропромышленном секторе.

Бірінші жылдың ғылыми нәтижелері агроөнеркәсіптік кешендердің ағымдағы цифрлық жетілуін бағалау және олардың цифрлық трансформацияға дайындығын жақсарту бағыттарын анықтау үшін қолданылуы мүмкін. Бұл деректер агроөнеркәсіптік секторда цифрлық дамуды қолдау стратегияларын әзірлеу кезінде цифрландырудың басымдықтарын анықтауда және мемлекеттік органдар және агроөнеркәсіптік кәсіпорындар үшін пайдалы болады.

UDC indices
338.43
International classifier codes
06.81.25;
Key words in Russian
цифровая трансформация; моделирование; бизнес-процессы; агропромышленные предприятия; экономическая эффективность;
Key words in Kazakh
цифрлық трансформация; модельдеу; бизнес-процестер; агроөнеркәсіптік кәсіпорындар; экономикалық тиімділік;
Head of the organization Наметов Аскар Мырзахметович Доктор ветеринарных наук / Профессор
Head of work Рустенова Эльвира Амангельдыевна Кандидат экономических наук, доцент