Inventory number IRN Number of state registration
0324РК01155 AP22682939-KC-24 0124РК00093
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 8306950 AP22682939
Name of work
Исследование общерелятивистких эффектов при движении орбитальных спутников (пробных тел) в аксиально-симметричных гравитационных полях
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Утепова Дания Сабырбековна
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
НАО "Казахский национальный педагогический университет имени Абая"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНПУ им.Абая"
Abstract

Отклонение ближайших геодезических траекторий пробных тел в аксиально-симметричных гравитационных полях.

Осьтік-симметриялы гравитациялық өрістерде сынақ денелерінің жақын геодезиялық траекторияларының ауытқуы.

Целью проекта является аналитическое и численное исследование общерелятивистских наблюдаемых эффектов при движении спутников (пробных тел) в аксиально-симметричных гравитационных полях, путём решения уравнения геодезического отклонения в рамках q - метрики и метрики Хартла-Торна.

Жобаның мақсаты – геодезиялық ауытқу теңдеуін шешу арқылы аксиальды-симметриялы гравитациялық өрістерде спутниктердің (сынақ денелерінің) қозғалысындағы жалпы салыстырмалылық эффектілерін аналитикалық және сандық зерттеу. Зерттеу барысында q- метрикасы және Хартл-Торн метрикасы қолданылатын болады.

Основные методы в проведении исследований включают комбинацию аналитических и численных методов для анализа движения пробных тел в аксиально-симметричных гравитационных полях согласно общей теории относительности. Аналитический метод опирается на формализм общей теории относительности, методы дифференциальной геометрии и методы возмущения для получения приближенных решений. В численном методе акцент делается на методах Рунге-Кутты, Адамса и спектральных методов, учитывая специфику рассматриваемых уравнений.

Зерттеулерді жүргізудегі негізгі әдістерге жалпы салыстырмалылық теориясына сәйкес осьтік-симметриялы гравитациялық өрістердегі сынақ денелерінің қозғалысын талдау үшін аналитикалық және сандық әдістердің комбинациясы кіреді. Аналитикалық әдіс жалпы салыстырмалылық теориясының формализміне, дифференциалдық геометрия және жуықтап шешімдер алу үшін ауытқу әдістеріне негізделген. Сандық әдісте Рунге-Кутта, Адамс және спектрлік әдістерге баса назар аударылады, қарастырылатын теңдеулердің ерекшеліктері ескеріледі.

Были выведены уравнения геодезического отклонения первого порядка в рамках q-метрики и метрики Хартла-Торна а также были подобраны численные методы и построены разностные схемы для численного решения уравнений геодезического отклонения. Результаты получены впервые и являются новыми.

q-метрика және Хартл-Торн метрикасы аясында бірінші ретті геодезиялық ауытқу теңдеулері шығарылды, сондай-ақ геодезиялық ауытқу теңдеулерін сандық шешу үшін сандық әдістер таңдалып, айырымдық схемалар құрылды. Нәтижелер алғаш рет алынып, жаңалық болып табылады.

Результаты проекта внесут существенный вклад в современное представление о влиянии ОТО на движение спутников.

Жобаның нәтижелері спутниктердің қозғалысына жалпы салыстырмалылық теориясының әсері туралы қазіргі түсініктерге елеулі үлес қосады.

Не планируется, так как проект относится к области фундаментальной теоретической физики.

Жоспарланбаған, себебі жоба іргелі теориялық физика саласына жатады.

Проект является эффектным, так как применимые методы численного расчета апробированы во многих астрофизических задачах.

Жоба эффективті болып табылады, себебі қолданылатын сандық есептеу әдістері көптеген астрофизикалық тапсырмаларда сынақтан өткен.

Общая теория относительности, теоретическая физика.

Жалпы салыстырмалылық теориясы, теориялық физика.

UDC indices
539.12-17; 52:531.51; 52:530.12
International classifier codes
29.05.41; 41.17.41;
Key words in Russian
Общая теория относительности; Релятивистская астрофизика; Геодезические линии; Компактные объекты; Аксиально-симметричные гравитационные поля;
Key words in Kazakh
Жалпы салыстырмалылық теориясы; Релятивистік астрофизика; Геодезиялық сызықтар; Компакт объекттер; Осьтік симметриялы гравитациялық өрістер;
Head of the organization Тілеп Болат Анапияұлы к.полит.н. / нет
Head of work Утепова Дания Сабырбековна Доктор философии (PhD) / Нет