The object of research, development or design (in Russian) : Технология подземного скважинного выщелачивания урановых руд

The object of research, development or design (in Kazakh) : Уран кендерін жерасты ұңғымалық шаймалау технологиясы

Aim of work (in Russian) : Целью работы является повышение эффективности подземного скважинного выщелачивания урановых руд, основанной на разработке инновационной технологии воздействия на прифильтровую зону скважин с применением полимерных и вяжущих компонентов.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты полимерлі және тұтқыр компоненттерді қолдана отырып, ұңғымалардың сүзгі аймағына әсер етудің инновациялық технологиясын әзірлеуге негізделген уран кендерін жерасты ұңғымалық шаймалау тиімділігін арттыру болып табылады.

Методы исследования (на русском) : При проектировании вращающегося инструмента для разрушения осадкообразований во внутренней полости скважин, изучались характеристики аналогичного оборудования, применяемого в условиях скважинной разработки полезных ископаемых. При подборе эффективных химических реагентов позволяющие разрушать и предотвращать осадкообразования при скважинной добыче урана, производился поиск химических реагентов применимых при интенсификации подземного скважинного выщелачивания урана. Проведение лабораторных опытов по подбору эффективных параметров химических реагентов осуществлялось по специально разработанной методике, для установления эффективных свойств на пробах осадкообразованиях из скважины Сырдарьинской депрессии.

Методы исследования (на казахском) : Ұңғымалардың ішкі қуысында тұнбаны бұзуға арналған айналмалы құралды жобалау кезінде пайдалы қазбаларды ұңғымалық игеру жағдайында қолданылатын ұқсас жабдықтың сипаттамалары зерттелді. Уранды ұңғымалық өндіру кезінде пайда болған шөгінделердің бұзылуына және түзілуін алдын алуға мүмкіндік беретін тиімді химиялық реагенттерді іріктеу барсында уранның жерасты ұңғымалық сілтісізденуін қарқындатуға қолданылатын химиялық реагенттерді іздеу жүргізілді. Химиялық реагенттердің тиімді параметрлерін таңдау бойынша зертханалық тәжірибелер Сырдария депрессиясының ұңғымасынан алынған түзілген шөгінді үлгілерінде тиімді қасиеттерді анықтау үшін арнайы әзірленген әдістеме бойынша жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Разработано специальное роторное оборудование для разрушения и удаления осадкообразований при интенсификации подземного скважинного выщелачивания урана. Определены полимерные химические реагенты применимые в условиях сернокислотного выщелачивания урановых руд. В лабораторных условиях определены эффективные параметры декольматирующих растворов для обработки скважин вскрывающие продуктивные горизонты месторождения Сырдаринской и Шу-Сарысуйской депрессии.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Уранды жерасты ұңғымалық шаймалау қарқындылығы кезінде түзілген шөгінділерді бұзу және жою үшін арнайы айналмалы жабдық құрастырылды. Уран кендерін күкірт қышқылымен шаймалау жағдайында қолданылатын полимерлі химиялық реагенттер анықталды. Зертханалық жағдайда Сырдария және Шу-Сарысу депрессиясы кенорындарының өнімді горизонттарын ашатын ұңғымаларды өңдеуге арналған декольматциялау ерітінділерінің тиімді параметрлері анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработана конструкторская документация вращающего роторного инструмента для разрушения и удаления осадкообразований. Проведенные лабораторные опыты по определению эффективных параметров, составов и концентраций химических реагентов на пробах осадков Сырдарьинской депрессии для разрушения и предотвращения осадкообразования, позволяет повысить эффективность подземного скважинного выщелачивания урана в сложных горно-геологических условиях.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Түзілген шөгінділерді бұзу және жою үшін айналмалы ротор құралдың конструкторлық құжаттамасы жасалды. Шөгінділердің пайда болуын болдырмау және жою үшін Сырдария депрессиясының шөгінді үлгілерінде химиялық реагенттердің тиімді параметрлерін, құрамы мен концентрацияларын анықтау бойынша жүргізілген зертханалық тәжірибелер күрделі тау-кен-геологиялық жағдайларда уранды жерасты ұңғымалық шаймалау тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) : подана заявка и получено положительное решение экспертной комиссии на изобретение по теме: «многофункциональный состав для химической обработки скважин и способ его применения» в институт интеллектуальной собственности Республики Казахстан.

Level of implementation (in Kazakh) : Қазақстан Республикасының зияткерлік меншік институтына "ұңғымаларды химиялық өңдеуге арналған көпфункционалды құрам және оны қолдану тәсілі" тақырыбы бойынша изобретениеге өтінім берілді және сараптау комиссиясының оң шешімі алынды.

Efficiency (in Russian) : Разработка инновационной технологии интенсификации подземного скважинного выщелачивания урановых руд с применением полимерных и вяжущих компонентов позволит сократить эксплуатационные расходы на добычу на 5-10 %.

Efficiency (in Kazakh) : Полимерлі және тұтқыр компоненттерді қолдана отырып, уран кендерін жерасты ұңғымалық шаймалауды интенсивтендірудің инновациялық технологиясын әзірлеу өндіруге арналған пайдалану шығындарын 5-10% - ға қысқартуға мүмкіндік береді

Field of application (in Russian) : Значимость работы определяется увеличивающимся спросом внедрения эффективных методов интенсификации, на предприятиях скважинной разработки урановых месторождений в Республике Казахстан, при проектировании и отработке технологических блоков пластово-инфильтрационных месторождений урана

Field of application (in Kazakh) : Жұмыстың маңыздылығы Қазақстан Республикасындағы уран кен орындарын ұңғымалық игеру кәсіпорындарында, уранның қабаттық-инфильтрациялық кен орындарының технологиялық блоктарын жобалау және пысықтау кезінде интенсификациялаудың тиімді әдістерін енгізудің өсіп келе жатқан сұранысымен айқындалады