Inventory number IRN Number of state registration
0324РК00375 AP19679267-KC-24 0123РК00438
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 4
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 21023285 AP19679267
Name of work
Нелегальная и вынужденная миграция в Казахстане: вызовы безопасности и меры противодействия
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Хамзин Амангельды Шапиевич
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Торайгыров университет"
Abbreviated name of the service recipient НАО "Торайгыров университет"
Abstract

Объект исследования – общественные отношения, складывающиеся с участием мигрантов, а также в области государственного управления миграцией, в том числе вынужденной, международного сотрудничества в этой сфере, а также отношения по противодействию нелегальной (незаконной) миграции.

Зерттеу объектісі – көшіп-қонушылардың қатысуымен, сондай-ақ көші-қонды мемлекеттік басқару саласында, оның ішінде осы саладағы мәжбүрлі, халықаралық ынтымақтастықта қалыптасатын қоғамдық қатынастар, сондай-ақ заңсыз көші-қонға қарсы іс-қимыл жөніндегі қатынастар.

Совершенствование правового регулирования процессов нелегальной и вынужденной миграции на территории Республики Казахстан с позиций модернизации государственной миграционной политики и соблюдения интересов национальной безопасности, а также правовое решение проблем, связанных с нарушением прав человека, возникающих вследствие таких социальных явлений, как нелегальная и вынужденная миграция.

Мемлекеттік көші-қон саясатын жаңғырту және Ұлттық қауіпсіздік мүдделерін сақтау тұрғысынан Қазақстан Республикасының аумағында заңсыз және мәжбүрлі көші-қон процестерін құқықтық реттеуді жетілдіру, сондай-ақ заңсыз және мәжбүрлі көші-қон сияқты әлеуметтік құбылыстардың салдарынан туындайтын адам құқықтарының бұзылуына байланысты проблемаларды құқықтық шешу.

В качестве методологической основы исследования авторами проекта использовался комплекс традиционных общенаучных и специальных юридических методов. Использование системно-структурного метода способствовало формированию целостного представления о нелегальной и вынужденной миграции, как социальных явлениях, а также будет способствовать выявлению множественности внутренних корреляционных связей, с целью выявления их единства во взаимосвязи между собой. Историко-правовой анализ использовался при проведении научного исследования необходимых с целью исследования генезиса происхождения и развития таких социальных явлений, как нелегальная и вынужденная миграция, а также негативных проявлений их недостаточной правовой урегулированности в виде посягательств на права и свободы личности в различных сферах деятельности человеческого социума. Используя сравнительно-правовой метод в процессе исследования, авторский научный коллектив провел анализ зарубежного опыта правовой регламентации проблем, связанных с нелегальной и вынужденной миграцией, а также опыта зарубежных государств по противодействию негативным последствиям этих социальных явлений.

Зерттеудің әдіснамалық негізі ретінде жоба авторлары дәстүрлі жалпы ғылыми және арнайы құқықтық әдістер кешенін қолданды. Жүйелік-құрылымдық әдісті қолдану заңсыз және мәжбүрлі көші-қонды әлеуметтік құбылыс ретінде тұтас түсінуді қалыптастыруға ықпал етті, сондай-ақ олардың бір-бірімен өзара байланысындағы бірлігін анықтау үшін ішкі корреляцияның көптігін анықтауға көмектеседі. Тарихи-құқықтық талдау заңсыз және мәжбүрлі көші-қон сияқты әлеуметтік құбылыстардың шығу тегі мен дамуының генезисін, сондай-ақ олардың адамзат қоғамы қызметінің әртүрлі салаларындағы жеке адамның құқықтары мен бостандықтарына қол сұғу түріндегі жеткіліксіз құқықтық реттелуінің теріс көріністерін зерттеу мақсатында қажетті ғылыми зерттеулер жүргізу кезінде пайдаланылды. Зерттеу барысында салыстырмалы-құқықтық әдісті қолдана отырып, авторлық ғылыми топ заңсыз және мәжбүрлі көші-қонға байланысты мәселелерді құқықтық реттеудің шетелдік тәжірибесіне, сондай-ақ осы әлеуметтік құбылыстардың жағымсыз салдарына қарсы тұру үшін шет мемлекеттердің тәжірибесіне талдау жасады.

Исследована современная миграционная ситуация в Казахстане. Сделан вывод, что Республика Казахстан на сегодняшний день является страной со смешанным миграционным статусом, но большей частью позиционирующая себя как страна приема и транзита мигрантов. Проанализирована государственная миграционная политика, с целью выработки мероприятий, направленных на разрешение правовых проблем, связанных с нелегальной и вынужденной миграцией, с целью обеспечения прав человека и гражданина, а также национальных интересов Республики Казахстан. Новизна результатов обусловлена востребованностью комплексного изучения и рассмотрения как миграционной ситуации в целом, так и миграционной политики государства, с учетом процессов нелегальной и вынужденной миграции, изучения механизмов ее правового регулирования, причин миграционных процессов. При формировании миграционной политики государству обязательно необходимо учитывать прямую связь с проблемами обеспечения национальной безопасности, поскольку государственная миграционная политика является одним из инструментов обеспечения национальной безопасности страны.

Қазақстандағы қазіргі көші-қон жағдайы зерттелді. Қазақстан Республикасы бүгінде аралас көші-қон мәртебесі бар ел болып табылады, бірақ көп жағдайда өзін көшіп-қонушыларды қабылдау және транзиттік ел ретінде көрсетеді деген тұжырым жасалды. Адам мен азаматтың құқықтарын, сондай-ақ Қазақстан Республикасының ұлттық мүдделерін қамтамасыз ету мақсатында заңсыз және мәжбүрлі көші-қонмен байланысты құқықтық мәселелерді шешуге бағытталған іс-шараларды әзірлеу мақсатында мемлекеттік көші-қон саясаты талданған. Нәтижелердің жаңалығы заңсыз және мәжбүрлі көші-қон процестерін, оны құқықтық реттеу тетіктерін, көші-қон процестерінің себептерін ескере отырып, тұтастай алғанда көші-қон жағдайын да, мемлекеттің көші-қон саясатын да кешенді зерделеу мен қараудың қажеттілігіне байланысты. Көші-қон саясатын қалыптастыру кезінде мемлекет ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мәселелерімен тікелей байланысты міндетті түрде ескеруі керек, өйткені мемлекеттік көші-қон саясаты елдің ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету құралдарының бірі болып табылады.

Результаты проекта позволили вносить изменения и дополнения в действующие нормативные правовые акты составляющие конституционное, административное, трудовое и уголовное законодательство регулирующее общественные отношения в сфере миграционных процессов; могут оказать помощь при проведении дальнейших исследований правового регулирования вынужденной миграции и противодействия нелегальной миграции; при проведении эффективной государственной миграционной политики. Полученные научные результаты в виде научных статей с содержащимися в них рекомендациями могут быть применены государственными и правоохранительными органами, заинтересованными в научно-обоснованных предложениях в сфере правового регулирования миграционных процессов.

Жобаның нәтижелері көші-қон процестері саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейтін конституциялық, әкімшілік, еңбек және қылмыстық заңнаманы құрайтын қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізуге мүмкіндік берді; мәжбүрлі көші-қонды құқықтық реттеу және заңсыз көші-қонға қарсы іс-қимыл бойынша одан әрі зерттеулер жүргізу кезінде; тиімді мемлекеттік көші-қон саясатын жүргізу кезінде көмек көрсете алады. Оларда қамтылған ұсынымдары бар ғылыми мақалалар түріндегі алынған ғылыми нәтижелерді көші-қон процестерін құқықтық реттеу саласындағы ғылыми негізделген ұсыныстарға мүдделі мемлекеттік және құқық қорғау органдары қолдануы мүмкін.

Проблемы решаемые проектом способствуют удовлетворению социальных и научных потребностей в области совершенствования миграционной политики государства и правового регулирования миграционных процессов (включая вынужденную миграцию), а также противодействия нелегальной миграции. Результаты проекта способствуют восполнению недостаточного опыта государственного регулирования процессов нелегальной миграции. Результаты проекта оказали влияние на дальнейшее развитие научных основ правового регулирования вынужденной и нелегальной миграции. Последствия реализации проекта позволят разработать: рекомендации для государственных и правоохранительных органов в области противодействия нелегальной миграции; предложения по совершенствованию нормативно-правовой базы Республики Казахстан в области законодательного регулирования нелегальной и вынужденной миграции; будут способствуют нормативному решению проблем, связанных с нарушением прав человека, возникающих в связи с существованием таких социальных явлений, как нелегальная и вынужденная миграция.

Жоба шешетін мәселелер мемлекеттің көші-қон саясатын жетілдіру және көші-қон процестерін құқықтық реттеу (мәжбүрлі көші-қонды қоса алғанда), сондай-ақ заңсыз көші-қонға қарсы іс-қимыл саласындағы әлеуметтік және ғылыми қажеттіліктерді қанағаттандыруға ықпал етеді. Жобаның нәтижелері заңсыз көші-қон процестерін мемлекеттік реттеудің жеткіліксіз тәжірибесін толтыруға ықпал етеді. Жобаның нәтижелері мәжбүрлі және заңсыз көші-қонды құқықтық реттеудің ғылыми негіздерін одан әрі дамытуға әсер етті. Жобаны іске асыру келесілерді әзірлеуге мүмкіндік береді: заңсыз көші-қонға қарсы іс-қимыл саласындағы мемлекеттік және құқық қорғау органдары үшін ұсынымдарды; заңсыз және мәжбүрлі көші-қонды заңнамалық реттеу саласындағы Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық базасын жетілдіру жөніндегі ұсыныстарды; заңсыз және мәжбүрлі көші-қон сияқты әлеуметтік құбылыстардың болуына байланысты туындайтын адам құқықтарының бұзылуына байланысты мәселелерді нормативтік шешуге ықпал ететін болады.

Область применения результатов – проведение эффективной государственной миграционной политики, правотворческий процесс, деятельность субъектов законодательной инициативы, правоохранительная деятельность уполномоченных органов, занимающихся раскрытием и расследованием правонарушений, связанных с незаконной миграцией и нарушениями прав мигрантов, а также судебными органами при рассмотрении дел по защите прав мигрантов.

Нәтижелерді қолдану саласы-тиімді мемлекеттік көші-қон саясатын жүргізу, заң шығару процесі, заң шығару бастамасы субъектілерінің қызметі, заңсыз көші-қон мен көшіп-қонушылардың құқықтарын бұзумен байланысты құқық бұзушылықтарды ашумен және тергеумен айналысатын уәкілетті органдардың, сондай-ақ сот органдарының көшіп-қонушылардың құқықтарын қорғау жөніндегі істерді қарау кезіндегі құқық қорғау қызметі.

UDC indices
343.35:342.9
International classifier codes
10.87.00; 10.63.00; 10.77.00;
Key words in Russian
права человека; вынужденная миграция; миграционные процессы; нарушение прав человека; мигранты; нелегальная миграция;
Key words in Kazakh
адам құқықтары; мәжбүрлі көші-қон; көші-қон процестері; адам құқықтарының бұзылуы; мигранттар; заңсыз көші-қон;
Head of the organization Ержанов Нурлан Тельманович Доктор биологических наук / профессор
Head of work Хамзин Амангельды Шапиевич Доктор юридических наук / профессор