The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследований являлись молочнокислые бактерий выделенные из традиционных кисломолочных продуктов (кумыс, шубат, творог, козье молоко) доставленные в асептических условиях из крестьянских хозяйств Акмолинской и Алматинской области.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны Ақмола және Алматы облыстарының шаруа қожалықтарынан асептикалық жағдайда жеткізілген дәстүрлі ашытылған сүт өнімдерінен (қымыз, шұбат, ірімшік, ешкі сүті) бөлініп алынған сүтқышқылды бактериялары болды.

Aim of work (in Russian) : Скрининг штаммов молочнокислых бактерий, продуцирующих экзополисахариды (далее- ЭПС) и определение их основных пробиотических свойств.

Aim of work (in Kazakh) : Экзополисахаридтер (әрі қарай - ЭПС) шығаратын сүтқышқылды бактерияларының штаммдарын скринингілеу және олардың негізгі пробиотикалық қасиеттерін анықтау.

Методы исследования (на русском) : В работе были использованы общепринятые методики в микробиологии, физико-химические и органолептические методы исследования: 1) Выделение новых штаммов молочнокислых бактерий проводилось методом серийных разведений с использованием глубинных посевов на чашке Петри. 2) Тестирование на продуцирование экзополисахаридов чистых культур молочнокислых бактерий проводилось методом визуального скрининга с использованием агара с конго красным (AKK). 3) Антагонистическую активность штаммов определяли методом диффузии в агар на плотной питательной среде путем сравнения размеров зон угнетения роста тест-микроорганизмов. 4) Профиль антибиотикорезистентности штаммов молочнокислых бактерий был исследован с использованием метода дисковой диффузии.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыста микробиологияда жалпы қабылданған әдістер, физико-химиялық және органолептикалық әдістер қолданылды: 1) Сүтқышқылды бактерияларының жаңа штаммдарын оқшаулау Петри табақшасында терең дақылдарды қолдана отырып, сериялық сұйылту әдісімен жүргізілді. 2) Сүтқышқылды бактерияларының таза өсінділерінің экзополисахаридтерді өндіруіне тестілеу конго қызыл қосылған агарды пайдалана отырып, визуалды скрининг әдісімен жүргізілді. 3) Штамдардың антагонистік белсенділігі тест микроорганизмдерінің өсуін тежейтін аймақтардың өлшемдерін салыстыру арқылы тығыз қоректік ортада агарға диффузия әдісімен анықталды. 4) Сүтқышқылды бактериялар штаммдарының антибиотикке төзімділік профилі дискілі диффузия әдісін қолдану арқылы зерттелді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Новые природные штаммы молочнокислых бактерий были выделены из традиционных кисломолочных продуктов (кумыс, шубат, творог, козье молоко) доставленные в асептических условиях из крестьянских хозяйств Акмолинской и Алматинской области. Физико-химические свойства образцов определялись с помощью анализатора Клевера-2. В общей сложности из различных традиционных кисломолочных продуктов, было выделено 350 изолятов. Изучены экзополисахарид продуцирующие свойства имеющихся 24 коллекционных штаммов с высокими пробиотическими свойствами. Определены основные пробиотические свойства отобранных 10 штаммов молочнокислых бактерий, продуцирующие ЭПС. Задача достигалось путем изучения антагонистической активности и антибиотикорезистентности отобранных штаммов молочнокислых бактерий. Результаты исследований оказали значительное влияние на развитие научно-технического потенциала страны, в том числе за счёт подготовки высококвалифицированного кадра в области микробиологии и пищевой биотехнологии. Коллекция молочнокислых бактерии дополнена новыми пробиотическими отечественными штаммами, продуцирующими ЭПС. Результаты исследования открыли возможности для создания инновационных продуктов питания на основе экзополисахарид продуцирующих молочнокислых бактерий, которые будут не только функциональными, но и полезными для здоровья, и таким образом внесет вклад в развитие отечественной биотехнологической базы.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ақмола және Алматы облыстарының шаруа қожалықтарынан асептикалық жағдайда жеткізілген дәстүрлі ашытылған сүт өнімдерінен (қымыз, шұбат, ірімшік, ешкі сүті) сүтқышқылды бактерияларының жаңа табиғи штамдары оқшауланды. Үлгілердің физико-химиялық қасиеттері КЛЕВЕР-2 анализаторының көмегімен анықталды.Жалпы алғанда, әртүрлі дәстүрлі ашытылған сүт өнімдерінен 350 изолят бөлініп алынды. Жоғары пробиотикалық қасиеттері бар 24 коллекциялық штаммдардың экзополисахарид түзу белсенділіктері анықталды. ЭПС шығаратын сүтқышқылды бактерияларының таңдалған 10 штаммының негізгі пробиотикалық қасиеттері анықталды. Тапсырмаға сүт қышқылы бактерияларының таңдалған штамдарының антагонистік белсенділігі мен антибиотикке төзімділігін зерттеу арқылы қол жеткізілді. Зерттеу нәтижелері елдің ғылыми-техникалық әлеуетін дамытуға, оның ішінде микробиология және тамақ биотехнологиясы саласында жоғары білікті кадр даярлау есебінен елеулі әсер етті. Сүтқышқылды бактерияларының коллекциясы жаңа ЭПС шығаратын отандық штамдармен толықтырылды. Зерттеу нәтижелері экзополисахарид синтездейтін сүтқышқылды бактериялар негізінде функционалды ғана емес, сонымен қатар денсаулыққа пайдалы инновациялық тамақ өнімдерін құруға мүмкіндіктер ашты және осылайша отандық биотехнологиялық базаның дамуына үлес қосады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Важными из микробиологических показателей, по результатам которого можно судить о лечебно-профилактических свойствах производственного штамма, являются антагонистическая активность и антибиотикорезистентность. Полученные отечественные экзополисахарид продуцирующие пробиотические молочнокислые бактерий (МКБ), будут использоваться при производстве кисломолочных продуктов, это дает возможность снижения себестоимости и увеличения производства молочнокислых продуктов питания, что будет способствовать улучшению покупной способности среди населения, импортозамещение и улучшение покупной способности в пользу отечественной продукции. Проект обладает потенциалом для масштабирования, выпуска MVP (minimum viable product).

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Өндірістік штаммның емдік-профилактикалық қасиеттерін бағалауға болатын маңызды микробиологиялық көрсеткіштердің бірі антагонистік белсенділік және антибиотикке төзімділік болып табылады. Алынған отандық пробиотикалық экзополисахарид өндіретін сүтқышқылды бактериялары (СҚБ) сүтқышқылды өнімдерді өндіруде қолданылады, бұл өзіндік құнын төмендетуге және сүтқышқылды өнімдерін өндіруді арттыруға мүмкіндік береді, халық арасында сатып алу қабілетін жақсартуға, импортты алмастыруға және отандық өнімнің пайдасына сатып алу қабілетін жақсартуға ықпал ететін болады. Жоба масштабтау, MVP (minimum viable produc) шығару мүмкіндігіне ие.

Level of implementation (in Russian) : Нет

Level of implementation (in Kazakh) : Жоқ

Efficiency (in Russian) : Пробиотические экзополисахарид продуцирующие молочнокислые бактерии будут рекомендованы в качестве естественной альтернативой коммерческим стабилизаторам в молочной промышленности ферментированных продуктов. Целевыми потребителями полученных результатов могут быть предприятия по производству кисломолочных продуктов, где будут применяться полученные ЭПС.

Efficiency (in Kazakh) : Экзополисахарид өндіретін пробиотикалық сүтқышқылды бактериялары сүт өнеркәсібіндегі ашытылған өнімдердің коммерциялық тұрақтандырғыштарына табиғи балама ретінде ұсынылады. Алынған нәтижелердің мақсатты тұтынушылары алынған экзополисахаридтерді қолданатын сүтқышқылды өнімдер өндіретін кәсіпорындар болуы мүмкін.

Field of application (in Russian) : Пищевая промышленность, пищевая биотехнология, медицина и сельское хозяйство.

Field of application (in Kazakh) : Тамақ өнеркәсібі, тағамдық биотехнология, медицина және ауыл шаруашылығы