The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является порошки тройной системы на основе Ti-Ni-Cu в различных соотношениях, подвергаемы на различных этапах высокоэнергетической обработке

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі – әр түрлі кезеңдерде жоғары энергиялық өңдеуге ұшыраған, әртүрлі қатынастағы Ti-Ni-Cu негізіндегі үштік жүйенің ұнтақтары.

Aim of work (in Russian) : Разработка технологических процессов получения изделий на основе сплавов системы Ti-Ni-Cu с памятью формы и управляемой структурой на основе метода искрового плазменного спекания (ИПС)

Aim of work (in Kazakh) : Ұшқынды плазмалық агломерациялау (SPS) әдісі негізінде пішінді есте сақтау және басқарылатын құрылымы бар Ti-Ni-Cu жүйесінің қорытпалары негізінде өнімдерді алудың технологиялық процестерін әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования: анализ современной научно-технической литературы, высокоэнергетическая обработка металлических порошков в планетарной мельнице, металлографический анализ, Рентгеновская дифракция (XRD)

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері: қазіргі заманғы ғылыми-техникалық әдебиеттерді талдау, планетарлық диірменде металл ұнтақтарын жоғары энергиямен өңдеу, металлографиялық талдау, рентгендік дифракция (XRD)

Obtained results and novelty (in Russian) : В результате проведенного анализа современного состояния получения сплавов с эффектом памяти формы установлено, что порошковая металлургия (ПМ) становится все более актуальным методом их производства благодаря высокой степени контроля свойств и структуры материалов. В результате проведенного анализа литературы была разработана методика получения сплавов с эффектом памяти формы из металлических порошков системы Ti-Ni-Cu. На основе методики подготовлены несколько видов порошковых смесей с различным соотношением элементов. В соответствии по разработанной методике, была проведена предварительное смешивание и высокоэнергетическая обработка порошков системы Ti-Ni-Cu на планетарной мельнице. Увеличение шероховатости и активных центров на поверхности частиц может повысить реакционную способность при последующих процессах, таких как спекание или синтез. Далее проведена консолидация порошков методом искрового плазменного спекания для получения сплавов с эффектом памяти формы на основе системы Ti-Ni-Cu. Шаровая мельница способствует более равномерному распределению компонентов в смеси, что важно для последующих процессов спекания и формирования. Также обработка порошковых смесей Ti-Ni-Cu в шаровой мельнице значительно изменяет их морфологию, что, в свою очередь, влияет на физико-химические свойства материалов. Эти изменения критически важны для достижения желаемых характеристик в конечных продуктах, таких как сплавы с памятью формы

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Пішінді есте сақтау қабілеті бар қорытпаларды алудың қазіргі жағдайын талдау нәтижесінде ұнтақ металлургиясы (PM) материалдардың қасиеттері мен құрылымын бақылаудың жоғары дәрежесінің арқасында оларды өндірудің барған сайын өзекті әдісіне айналатыны анықталды. Әдебиеттерді талдау нәтижесінде Ti-Ni-Cu жүйесінің металл ұнтақтарынан пішінді есте сақтау қабілеті бар қорытпаларды алу әдістемесі жасалды. Әдістеме негізінде элементтердің әр түрлі қатынасы бар ұнтақ қоспаларының бірнеше түрі дайындалады. Әзірленген әдістемеге сәйкес, планетарлық диірменде Ti-Ni-Cu жүйесінің ұнтақтарын алдын-ала араластыру және жоғары энергетикалық өңдеу жүргізілді. Бөлшектердің бетіндегі кедір-бұдырлар мен белсенді орталықтардың көбеюі агломерация немесе синтез сияқты кейінгі процестерде реактивтілікті арттыруы мүмкін. Әрі қарай, Ti-Ni-Cu жүйесі негізінде пішінді есте сақтау қабілеті бар қорытпаларын алу үшін ұшқынды плазмалық агломерация әдісімен ұнтақтарды біріктіру жүргізілді. Шар диірмені қоспадағы компоненттердің біркелкі таралуына ықпал етеді, бұл кейінгі агломерация және қалыптасу процестері үшін маңызды. Сондай-ақ, шар диірменіндегі Ti-Ni-Cu ұнтақ қоспаларын өңдеу олардың морфологиясын айтарлықтай өзгертеді, бұл өз кезегінде материалдардың физика-химиялық қасиеттеріне әсер етеді. Бұл өзгерістер пішінді есте сақтау қорытпалары сияқты соңғы өнімдерде қажетті сипаттамаларға қол жеткізу үшін өте маңызды

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработана методика получения сплавов с эффектом памяти формы из металлических порошков системы Ti-Ni-Cu

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Ti-Ni-Cu жүйесінің металл ұнтақтарынан пішінді есте сақтау қабілеті бар қорытпаларды алу әдістемесі жасалды

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Сплавы с памятью формы применяются в медицине (стенты, ортопедические устройства), авиакосмической отрасли (адаптивные аэродинамические элементы), робототехнике (актуаторы), строительстве (сейсмостойкие конструкции) и бытовой технике (термостаты, автоматические приводы)

Field of application (in Kazakh) : Пішінді есте сақтау қорытпалары медицинада (стенттерде, ортопедиялық құрылғыларда), аэроғарышта (бейімделетін аэродинамикалық элементтерде), робототехникада (жетектерде), құрылыста (жер сілкінісіне төзімді құрылымдар) және тұрмыстық техникада (термостаттар, автоматты жетектер) қолданылады.