The object of research, development or design (in Russian) : Железнодорожная инфраструктура Казахстана и прилегающие к ней природные территории, подверженные антропогенному воздействию.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстанның темір жол инфрақұрылымы және оған іргелес антропогендік әсерге ұшыраған табиғи аумақтар.

Aim of work (in Russian) : Анализ экологической опасности объектов железнодорожной инфраструктуры Республики Казахстан и разработка предложений их снижения.

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстан Республикасының теміржол инфрақұрылымы объектілерінің экологиялық қауіптілігін талдау және оларды төмендету ұсыныстарын әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Анализ существующих исследований по экологическим рискам в железнодорожной инфраструктуре, включая мировой опыт и особенности Казахстана. Проведение анкетирования среди работников железнодорожной инфраструктуры для оценки экологической ситуации на рабочих местах. Статистический анализ результатов анкетирования: Обработка данных в программе STATISTICA. Пространственный анализ: Использование геоинформационных систем для анализа пространственного распределения экологических рисков. Использование математических методов для разработки модели, учитывающей вклад различных факторов в экологическую уязвимость. Создание тематических карт с использованием геоинформационных технологий для визуализации экологической уязвимости территорий.

Методы исследования (на казахском) : Әлемдік тәжірибе мен Қазақстанның ерекшеліктерін қоса алғанда, теміржол инфрақұрылымындағы экологиялық тәуекелдер бойынша қолданыстағы зерттеулерді талдау. Жұмыс орындарындағы экологиялық жағдайды бағалау үшін теміржол инфрақұрылымының қызметкерлері арасында сауалнама жүргізу. Сауалнама нәтижелерін статистикалық талдау: STATISTICA бағдарламасында деректерді өңдеу. Кеңістіктік талдау: экологиялық тәуекелдердің кеңістіктік таралуын талдау үшін геоақпараттық жүйелерді пайдалану. Экологиялық осалдыққа әртүрлі факторлардың үлесін ескеретін модель жасау үшін математикалық әдістерді қолдану. Аумақтардың экологиялық осалдығын визуализациялау үшін геоақпараттық технологияларды пайдалана отырып, тақырыптық карталар жасау.

Obtained results and novelty (in Russian) : Научная новизна проекта заключается в применении комплексного и интегрированного подхода к изучению экологических рисков железнодорожной инфраструктуры в Казахстане, учете мнения персонала через анкетирование, адаптации методик к местным условиям и визуализации результатов для более широкого понимания и принятия решений. Полученные результаты исследования внесут существенный вклад в систему железнодорожной деятельности на территории республики и позволят повысить качество проводимых работ для снижения негативного воздействия прилегающих территорий на окружающую среду.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жобаның ғылыми жаңалығы Қазақстандағы теміржол инфрақұрылымының экологиялық тәуекелдерін зерделеуге кешенді және интеграцияланған тәсілді қолдану, сауалнама арқылы жұмысышлардың пікірін ескеру, әдістемелерді жергілікті жағдайларға бейімдеу және кеңірек түсіну мен шешім қабылдау үшін нәтижелерді визуализациялау болып табылады. Зерттеудің алынған нәтижелері республика аумағындағы теміржол қызметі жүйесіне елеулі үлес қосады және іргелес аумақтардың қоршаған ортаға теріс әсерін азайту үшін жүргізілетін жұмыстардың сапасын арттыруға мүмкіндік береді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико-экономические показатели проекта отражают его научную и социально-экономическую значимость, направленную на снижение экологических рисков в железнодорожной инфраструктуре Казахстана. Проект базируется на современных технологических решениях, включая использование геоинформационных систем (ГИС) для пространственного анализа и визуализации данных, статистическую обработку результатов анкетирования работников с помощью программы STATISTICA, а также разработку математических моделей для оценки экологической уязвимости территории. Запланированы финансовые затраты на оплату труда научного руководителя и ключевых специалистов, приобретение оборудования и программного обеспечения, научное сопровождение и публикацию результатов в международных рецензируемых журналах. Ожидаемая экономическая эффективность заключается в снижении ущерба от экологических рисков на объектах железнодорожной инфраструктуры, что способствует сохранению ресурсов и уменьшению затрат на предотвращение и ликвидацию последствий загрязнений. Научно-техническая значимость проекта заключается в применении инновационных методов анализа и моделирования, что также позволяет расширить возможности международного научного сотрудничества.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның негізгі сындарлы және техникалық-экономикалық көрсеткіштері оның Қазақстанның теміржол инфрақұрылымындағы экологиялық тәуекелдерді төмендетуге бағытталған ғылыми және әлеуметтік-экономикалық маңыздылығын көрсетеді. Жоба деректерді кеңістіктік талдау және визуализациялау үшін геоақпараттық жүйелерді (ГАЖ) пайдалануды, statistica бағдарламасы арқылы жұмысшылардың сауалнамасының нәтижелерін статистикалық өңдеуді және Аумақтың экологиялық осалдығын бағалау үшін математикалық модельдерді әзірлеуді қоса алғанда, заманауи технологиялық шешімдерге негізделген. Ғылыми жетекшінің және негізгі мамандардың еңбегіне ақы төлеуге, жабдықтар мен бағдарламалық қамтамасыз етуді сатып алуға, ғылыми сүйемелдеуге және нәтижелерді халықаралық рецензияланатын журналдарда жариялауға қаржылық шығындар жоспарланған. Күтілетін экономикалық тиімділік теміржол инфрақұрылымы объектілеріндегі экологиялық тәуекелдерден болатын залалды азайту болып табылады, бұл ресурстарды сақтауға және ластанудың алдын алу мен жою шығындарын азайтуға ықпал етеді. Жобаның ғылыми-техникалық маңыздылығы талдау мен модельдеудің инновациялық әдістерін қолдану болып табылады, бұл халықаралық ғылыми ынтымақтастықтың мүмкіндіктерін кеңейтуге мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Результаты анализа помогут транспортным и инфраструктурным компаниям (например, национальным железнодорожным операторам) учитывать экологические риски при строительстве новых и модернизации существующих железнодорожных линий. Министерства экологии и транспорта могут использовать данные исследования для формирования нормативных актов и политик, направленных на устойчивое развитие транспортной инфраструктуры, снижение антропогенного давления и поддержку охраняемых природных территорий.

Field of application (in Kazakh) : Талдау нәтижелері Көлік және инфрақұрылымдық компанияларға (мысалы, ұлттық теміржол операторлары) жаңа теміржол желілерін салу және қолданыстағы теміржол желілерін жаңарту кезінде экологиялық тәуекелдерді ескеруге көмектеседі. Экология және көлік министрліктері зерттеу деректерін көлік инфрақұрылымын тұрақты дамытуға, антропогендік қысымды төмендетуге және қорғалатын табиғи аумақтарды қолдауға бағытталған нормативтік актілер мен саясаттарды қалыптастыру үшін пайдалана алады.