The object of research, development or design (in Russian) : BMAA в различных компонентах экосистемы водоемов; BMAA в аквакультуре

The object of research, development or design (in Kazakh) : Су объектілерінің экожүйесінің әртүрлі құрамдас бөліктеріндегі BMAA; BMAA аквакультурада

Aim of work (in Russian) : Целью данного проекта является разработка эффективных методов определения токсина ВМАА в различных компонентах экосистемы, анализе микробного сообщества и изучение распространения BМАА в водоемах Казахстана.

Aim of work (in Kazakh) : Бұл жобаның мақсаты – экожүйенің әртүрлі компоненттеріндегі BMAA токсинін анықтаудың тиімді әдістерін әзірлеу, микробтар қауымдастығын талдау және Қазақстанның су айдындарында ВМАА таралуын зерттеу.

Методы исследования (на русском) : В ходе реализации проекта предусматривается использование физико-химических и биологических методов исследования, а также статистические методы для анализа полученных данных

Методы исследования (на казахском) : Жобаны іске асыру барысында зерттеудің физика-химиялық және биологиялық әдістерін, сондай-ақ алынған деректерді талдау үшін статистикалық әдістерді пайдалану көзделеді

Obtained results and novelty (in Russian) : За отчетный период был проведен анализ научно-технической литературы по теме проекта и на его основе подготовлен материал для публикации в международном журнале. Разработана методика пробоподготовки и анализа ВМАА и его структурных аналогов методом УВЭЖХ-МС в аквакультуре и образцах из водоемов. Проведен сбор образцов аквакультуры, воды и фитопланктона в двух водоемах Казахстана - Капчагайском и Самаркандском водохранилищах в условиях экспедиций. Был проведен тренинг части членов исследовательской группы в экспедиционных и лабораторных условиях.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Есепті кезеңде жоба тақырыбы бойынша ғылыми-техникалық әдебиеттерге талдау жүргізілді және оның негізінде халықаралық журналда жариялау үшін материал дайындалды. Аквамәдениетте және су айдындарынан алынған үлгілерде ВМАА және оның құрылымдық аналогтарын АЖТСХ-МС әдісімен сынама дайындау және талдау әдістемесі әзірленді. Экспедициялар жағдайында Қазақстанның екі су айдынында - Қапшағай және Самарқанд су қоймаларында аквамәдениет, су және фитопланктон үлгілерін жинау жүргізілді. Экспедициялық және зертханалық жағдайларда зерттеу тобы мүшелерінің бір бөлігіне тренинг өткізілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Технические и экономические выгоды включают повышение безопасности водных ресурсов и продуктов аквакультуры за счёт своевременного детектирования и минимизации воздействия токсина. Результаты этого проекта могут помочь государственным и международным организациям в разработке регулирующих норм и стандартов для безопасного использования водных ресурсов Казахстана, и это может снизить риск заболевания нейродегенеративными заболеваниями у населения.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Техникалық және экономикалық артықшылықтарға уақтылы анықтау және токсиннің әсерін азайту арқылы су ресурстары мен аквамәдениет өнімдерінің қауіпсіздігін арттыру кіреді. Бұл жобаның нәтижелері мемлекеттік және Халықаралық ұйымдарға Қазақстанның су ресурстарын қауіпсіз пайдалану үшін реттеуші нормалар мен стандарттарды әзірлеуге көмектесе алады және бұл халықтың нейродегенеративті аурулармен ауыру қаупін төмендетуі мүмкін.

Level of implementation (in Russian) : На текущий момент проект находится на начальной стадии технологической готовности. Эффект при внедрении результатов будет достигаться за счет защиты населения от потенциального воздействия BMAA, при условии интегрирования разработанных рекомендаций по внедрению методологии определения BMAA в водоемах и аквакультуре.

Level of implementation (in Kazakh) : Қазіргі уақытта жоба технологиялық дайындықтың бастапқы сатысында. Нәтижелерді енгізудегі әсерге су айдындары мен аквамәдениетте BMAA анықтау әдістемесін енгізу бойынша әзірленген ұсыныстарды интеграциялау шартымен халықты BMAA ықтимал әсерінен қорғау есебінен қол жеткізілетін болады.

Efficiency (in Russian) : Проект расширит знания о BMAA, а также позволит впервые исследовать его распространение в водоёмах Казахстана. Научные результаты будут иметь положительное влияние на качество публикуемых работ, что усилит конкурентноспособность казахстанских исследователей. Результаты проекта будут полезны для экологического мониторинга и международных исследований, а также послужат базой для разработки новых стандартов безопасности водных ресурсов.

Efficiency (in Kazakh) : Жоба BМAA туралы білімді кеңейтеді, сондай-ақ оның Қазақстан су айдындарында таралуын алғаш рет зерттеуге мүмкіндік береді. Ғылыми нәтижелер жарияланатын жұмыстардың сапасына оң әсер етеді, бұл қазақстандық зерттеушілердің бәсекеге қабілеттілігін күшейтеді. Жобаның нәтижелері экологиялық мониторинг пен халықаралық зерттеулер үшін пайдалы болады және су ресурстары қауіпсіздігінің жаңа стандарттарын әзірлеуге негіз болады.

Field of application (in Russian) : наука и образование, здравоохранение

Field of application (in Kazakh) : ғылым мен білім, денсаулық сақтау