The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования - состояние и качество водных ресурсов Каратомарского и Верхне-Тобольского водохранилищ Костанайской области

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қостанай облысының Қаратомар және Жоғарғы Тобыл су қоймаларының су ресурстарының жай-күйі мен сапасы зерттеу объектісі болып табылады

Aim of work (in Russian) : Целью исследований в 2024 году явилось проведение мероприятий по комплексному экологическому и гидрологическому мониторингу Каратомарского и Верхнетобольского водохранилищ Костанайской области.

Aim of work (in Kazakh) : 2024 жылы жүргізілген зерттеулердің мақсаты: Қостанай облысының Қаратомар және Жоғарғы Тобыл су қоймаларына кешенді экологиялық және гидрологиялық мониторинг жүргізу.

Методы исследования (на русском) : Методология проведения работы: анализ и обработка данных дистанционного зондирования, ГИС-моделирование и картографический анализ, экспертный анализ и полевые исследования и измерения.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыс әдістемесі: қашықтықтан зондтау деректерін талдау және өңдеу, ГАЖ модельдеу және картографиялық талдау, сараптамалық талдау және далалық зерттеулер мен өлшеулер.

Obtained results and novelty (in Russian) : Каратомарское и Верхнетобольское водохранилища, аккумулирующие до 95% водных ресурсов Костанайской области, являются стратегически важными для региона. Проведены комплексные исследования качества воды, донных отложений, почв прибрежной зоны, а также мониторинг и картирование рельефа дна с использованием современных геоинформационных технологий. Выявлено значительное содержание агрессивных инвазионных видов растений и повышенные концентрации отдельных тяжелых металлов. При этом содержание пестицидов и радионуклидов в водоемах соответствует нормативам. Оценка рельефа дна и объемов воды показала высокую точность данных, что позволяет использовать предложенные алгоритмы для эффективного управления водными ресурсами. Программа обладает высокой степенью новизны благодаря интеграции новейших технологий для комплексного многоуровневого мониторинга и управления водными ресурсами и гидротехническими сооружениями.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Қостанай облысының су ресурстарының 95%-ына дейін жинақталған Қаратомар және Жоғарғы Тобол су қоймалары облыс үшін стратегиялық маңызы бар. Судың, түп шөгінділерінің, жағалық аймақ топырағының сапасын кешенді зерттеу, сондай-ақ қазіргі заманғы геоақпараттық технологияларды пайдалана отырып, түптік рельефті мониторингтеу және картографиялау жүргізілді. Өсімдіктің агрессивті инвазиялық түрлерінің едәуір құрамы және белгілі бір ауыр металдар концентрациясының артуы анықталды. Бұл ретте су айдындарындағы пестицидтер мен радионуклидтердің құрамы нормативтерге сәйкес келеді. Судың төменгі бедері мен көлемін бағалау деректердің жоғары дәлдігін көрсетті, бұл су ресурстарын тиімді басқару үшін ұсынылған алгоритмдерді пайдалануға мүмкіндік береді. Бағдарлама су ресурстары мен гидротехникалық құрылыстарды кешенді көпдеңгейлі мониторингтеу мен басқарудың жаңа технологияларын интеграциялау есебінен жоғары дәрежеде жаңалыққа ие.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Результаты работы и их новизна: программа обладает высокой степенью новизны благодаря интеграции новейших технологий для комплексного многоуровневого мониторинга и управления водными ресурсами и гидротехническими сооружениями.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жұмыс нәтижелері және олардың жаңалығы: бағдарламада су ресурстары мен гидротехникалық құрылыстарды кешенді көпдеңгейлі мониторингтеу мен басқарудың жаңа технологияларын интеграциялау есебінен жаңалықтың жоғары дәрежесі бар.

Level of implementation (in Russian) : Область применения результатов: при управлении водными ресурсами и контроле качества воды, выявлении нарушений экологических норм, определении зон риска при проектировании и строительстве новых объектов гидротехнических сооружений, прогнозировании чрезвычайных ситуаций и защите от природных катастроф, прогнозировании изменений климата, устойчивом ведении сельского хозяйства.

Level of implementation (in Kazakh) : Нәтижелерді қолдану саласы: су ресурстарын басқару және су сапасын бақылау, экологиялық стандарттардың бұзылуын анықтау, жаңа гидротехникалық құрылыстарды жобалау және салу, төтенше жағдайларды болжау және дүлей зілзаладан қорғау, климаттың өзгеруін болжау, ауыл шаруашылығын орнықты жүргізу кезінде тәуекел аймақтарын анықтау.

Efficiency (in Russian) : Экономическая эффективность и значимость работы подтверждена публикациями в высокорейтинговых зарубежных научных и отечественных изданиях и обеспечивает основу для устойчивого развития региона и эффективного управления водными ресурсами с целью предотвращения экологических катастроф, снижения ущерба экосистемам и сохранения биоразнообразия.

Efficiency (in Kazakh) : Жұмыстың экономикалық тиімділігі мен маңыздылығын жоғары лауазымды шетелдік ғылыми және отандық журналдардағы жарияланымдар растайды және экологиялық апаттардың алдын алу, экожүйелердің бүлінуін азайту және биологиялық алуан түрлілікті сақтау мақсатында өңірдің тұрақты дамуы мен су ресурстарын тиімді басқару үшін негіз болып табылады.

Field of application (in Russian) : Научно-исследовательские организации, государственные и региональные органы исполнительной власти Республики Казахстан, производственные предприятия, региональные хозяйствующие субъекты, задействованные в рамках Концепции по «зеленой экономике» и градостроительству, население городов и крупных населенных пунктов

Field of application (in Kazakh) : Қазақстан Республикасының ғылыми-зерттеу ұйымдары, мемлекеттік және өңірлік атқарушы билік органдары, "Жасыл экономика" және қала құрылысы жөніндегі тұжырымдама шеңберінде іске қосылған өндірістік кәсіпорындар, өңірлік шаруашылық субъектілері, қалалар мен ірі елді мекендердің халқы