Inventory number IRN Number of state registration
0324РК00550 AP23486019-KC-24 0124РК00447
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 27167934.5 AP23486019
Name of work
Комплексная экотоксикологическая оценка высокогорно-ледниковых водосборных бассейнов основных рек Северного Тянь-Шаня
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Суворова Мария Александровна
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный университет имени аль-Фараби"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНУ им. аль-Фараби"
Abstract

Образцы поверхностных вод; L. minor, D. magna, M. macrocopa, D. rerio

Жер үсті суларының үлгілері; L. minor, D. magna, M. macrocopa, D. rerio

Целью проекта являются комплексная токсикологическая оценка высокогорно-ледниковых водосборных бассейнов основных рек Северного Тянь-Шаня методами многоуровневого биотестирования и физико-химического анализа, картирование территории и разработка методических рекомендаций по биотестированию высокогорных водных объектов.

Солтүстік Тянь-Шаньның негізгі өзендерінің биік таулы-мұздық су жинау бассейндерін көп деңгейлі биотестілеу және физикалық-химиялық талдау әдістерімен кешенді токсикологиялық бағалау, аумақты картаға түсіру және биік таулы су объектілерін биотестілеу бойынша әдістемелік ұсынымдар әзірлеу болып табылады

физико-химический анализ воды; биотестирование воды с использованием мультитрофической батареи биотестов: тест на подавление роста, метафазный анализ хромосомных аберраций, тест на острую токсичность и/или иммобилизацию, тест на хроническую токсичность, ПЦР, патоморфологический анализ. гистопатологический анализ.

суды физикалық-химиялық талдау; биотесттердің мультитрофиялық батареясын қолдану арқылы суды биотестілеу: өсуді тежеу сынағы, хромосомалық аберрациялардың метафазалық талдауы, жедел уыттылық және/немесе иммобилизация сынағы, созылмалы уыттылық сынағы, ПТР, патоморфологиялық анализ, гистопатологиялық анализ.

Протокол көпдеңгейлі биотестілеу әдісі әзірленіп, табиғи су үлгілерін зерттеудің соңғы нүктелері анықталды; сынақ объектілерінің аналық дақылдарын стандарттау жүргізілді модельдік токсиканттармен (ауыр металдар, ММС, пестицидтер) эксперименттер сериясы биотестілеудің реттілігі мен уақыт шеңберін белгіледі және судың қажетті көлемін есептеді; тест-объектілерінің оңтайлы таңдалымы мен биотестілеудің соңғы нүктелері анықталды; ле Алатауының (Түрген, Есік, Горельник және Кіші Алматы шатқалдары) биік таулы мұздық су қоймаларының суларының физико-химиялық көрсеткіштері анықталды; Іле Алатау (Түрген, Есік, Горельник және Кіші Алматы шатқалдары) жоғары таулы мұздық су жинағыштарының көпдеңгейлі токсикологиялық бағалау жүргізілді; жер бетінде токсикалық әсердің әртүрлі деңгейлерімен ерекшеленетін нүктелер анықталып, ранжирлеу жүргізілді.

разработан протокол многоуровневого биотестирования образцов природной воды и определены конечные точки исследования; проведена установка стандартизация маточных культур тест-объектов, серией экспериментов с модельными токсикантами (тяжелые металлы, ММС, пестициды) установлены последовательность и временные рамки биотестов, рассчитан необходимый объем воды; определены оптимальная выборка тест-объектов и конечные точки биотестирования; определены физико-химические показатели вод высокогорно-ледниковых водосборов Заилийского Алатау (ущелья Тургень, Иссык, Горельник, Малое Алматинское); проведена многоуровневая токсикологическая оценка высокогорно-ледниковых водосборов Заилийского Алатау (ущелья Тургень, Иссык, Горельник, Малое Алматинское); проведено ранжирование и определены точки на территории, обладающие разной степенью выраженности токсического эффекта.

қамтамасыз етілмеген

не предусмотрено

биология және экология, қоршаған ортаны қорғау, гляциология салаларындағы іргелі білімдер

фундаментальные знания в области биологии и экологии, охрана окружающей среды, гляциология

UDC indices
574
International classifier codes
34.47.51; 87.15.03;
Key words in Russian
биотестирование; эмбриотоксичность; генотоксичность; экспрессия генов; водная токсикология; высокогорные экосистемы;
Key words in Kazakh
биотестілеу; эмбриотоксикалық; генотоксикалық; гендік экспрессия; су токсикологиясы; биік таулы экожүйелері;
Head of the organization Айтжанова Жамила Нурматовна Доктор экономических наук / ассоциированный профессор (доцент)
Head of work Суворова Мария Александровна Phd / PhD