The object of research, development or design (in Russian) : Биологический материал крупного рогатого скота (кровь) разной породной принадлежности (не менее 300 проб), разводимого в хозяйствах Республики Казахстан.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстан Республикасының шаруашылықтарында өсірілетін әр түрлі тұқымдық (300 сынамадан кем емес) ірі қара малдың (қанның) биологиялық материалы.

Aim of work (in Russian) : Определить взаимосвязь полиморфизма гена BoLA-DRB3 с уровнем провирусной нагрузки и с течением лейкозного процесса и разработать рекомендации по маркерной геномной селекции, направленной на устойчивость к вирусу лейкоза крупного рогатого скота.

Aim of work (in Kazakh) : BoLA-DRB3 генінің полиморфизмінің провирустық жүктеме деңгейімен және лейкоз үрдісінің ағымымен байланысын анықтау және ірі қара малдың лейкоз вирусына төзімділікке бағытталған маркерлік геномдық селекция бойынша ұсыныстар жасау.

Методы исследования (на русском) : Приготовление реакционной смеси и определение параметров амплификации проводили с использованием Taq ДНК-полимеразы (diaGene, Россия) согласно инструкции. Амлпификацию проводили на CFX96 Touch (Bio-Rad, США), с детекцией по каналу ROX. Обработку полученных данных, проводили с использованием встроенного программного обеспечения Bio-Rad CFX Maestro Software. Число копий целевого фрагмента рассчитывали при помощи DNA Copy Number and Dilution Calculator (Thermo Fisher Scientific Inc). Прочтение нуклеотидных последовательностей выполняли методом Сэнгера. Результаты ПЦР-ПДРФ анализа визуализировали с помощью агарозного геля. Для количественной оценки уровня провирусной нагрузки, использовался метод количественной ПЦР.

Методы исследования (на казахском) : Реакциялық қоспаны дайындау және амплификация параметрлерін анықтау нұсқаулыққа сәйкес Taq ДНҚ полимеразасының (diaGene, Ресей) көмегімен жүргізілді. Күшейту CFX96 Touch (Bio-Rad, АҚШ), ROX каналы арқылы детекциямен жүргізілді. Алынған деректерді өңдеу Bio-Rad CFX Maestro Software бағдарламалық жасақтамасының көмегімен жүзеге асырылды. Мақсатты фрагменттің көшірмелерінің саны Copy Number and Dilution Calculator (Thermo Fisher Scientific Inc) көмегімен есептелді. Нуклеотидтер тізбегін оқу Сэнгер әдісімен орындалды. Провирустық жүктеме деңгейін сандық бағалау үшін сандық ПТР әдісі қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Разработаны и оптимизированы протоколы лабораторных исследований с целью изучения провирусной нагрузки у животных при BLV. Проведено секвенирование коротких участков ДНК. Изучен аллельный полиморфизм гена BoLA-DRB3 в популяции крупного рогатого скота Республики Казахстан. Дана оценка частоты встречаемости аллельных вариантов гена устойчивости BoLA-DRB3 к BLV. Ранжированы экспериментальные животные по уровню провирусной нагрузки.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : BLV кезінде жануарлардағы провирустық жүктемені зерттеу мақсатында зертханалық зерттеулер хаттамаларын әзірленді және оңтайландырылды. ДНҚ-ның қысқа учаскелерін секвендеу жүргізілді. Қазақстан Республикасының ірі қара мал популяциясындағы BoLA - DRB3 генінің аллельді полиморфизмін зерделенді. BLV-ге Bola-DRB3 төзімділік генінің аллельді нұсқаларының жиілігі бағаланды. Тәжірибелік жануарларды провирустық жүктеме деңгейі бойынша сараланды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В разработке оздоровительных мероприятий с учетом полученных знаний о полиморфизме гена BoLA-DRB3 и влияния уровня провирусной нагрузки у животных разводимых на территории Республики и включения животных-носителей предпочтительных аллелей гена BoLA-DRB3 в селекционные программы.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : BoLA-DRB3 генінің полиморфизмі және Республика аумағында өсірілетін жануарлардағы провирустық жүктеме деңгейінің әсері және селекциялық бағдарламаларға BoLA-DRB3 генінің таңдаулы аллельдерін тасымалдаушы жануарлардың қосылуы туралы алынған білімді ескере отырып, сауықтыру іс-шараларын әзірленуде.

Level of implementation (in Russian) : Данные исследования позволят создать перспективные разработки и научно-обоснованую систему ранней оценки наследственной устойчивости крупного рогатого скота разных пород к лейкозу за счет применения в качестве генетических маркеров гена BoLA-DRB3.

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеу деректері BoLA-DRB3 генінің генетикалық маркерлері ретінде қолдану арқылы әртүрлі тұқымды ірі қара малдың лейкозға тұқым қуалайтын төзімділігін ерте бағалаудың перспективалық әзірлемелері мен ғылыми негізделген жүйесін құруға мүмкіндік береді

Efficiency (in Russian) : Заключается в получении новых фундаментальных знаний о характере взаимодействия генотип - среда при формировании иммунного ответа на возбудителя лейкоза крупного рогатого скота.

Efficiency (in Kazakh) : Бұл ірі қара лейкозының қоздырғышына иммундық жауапты қалыптастыру кезінде генотип - ортаның өзара әрекеттесу сипаты туралы жаңа іргелі білім алудан тұрады.

Field of application (in Russian) : Ветеринария, биология, животноводство, молекулярная генетика.

Field of application (in Kazakh) : Ветеринария, биология, мал шаруашылығы, молекулярлық генетика.