The object of research, development or design (in Russian) : Назофарингеальные смывы или аспираты бронхо-легочных путей больных со симптомами респираторных инфекций.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Тыныс алу жолдарының инфекцияларының симптомдары бар науқастардан алынған мұрын-жұтқыншақ жұғындылары немесе бронх-өкпе жолдарының аспираттары.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является изучение спектра генетического пула и динамики эволюции коронавирусов и других вирусов респираторных инфекций человека в Казахстане, как теоретического фундамента для научно-обоснованного прогнозирования вспышек и эпидемиологической ситуаций по острым вирусным респираторным инфекциям.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты – жіті вирустық респираторлық инфекциялардың ошақтары мен эпидемиологиялық жағдайларын ғылыми негізделген болжау үшін теориялық негіз ретінде Қазақстандағы коронавирустар мен адамның респираторлық инфекцияларының басқа да вирустарының генетикалық қорының спектрін және эволюциясының динамикасын зерттеу.

Методы исследования (на русском) : В работе использованы современные вирусологические, молекулярно-генетические, метагеномные, виромные, аминокислотные, биоинформационные и эпидемиологические методы анализа, клеточные технологии культивирования вирусов и проведен статистический анализ всех изученных показателей.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыста заманауи вирусологиялық, молекулалық-генетикалық, метагеномдық, вирустық, аминқышқылдық, биоақпараттық және эпидемиологиялық талдау әдістері, вирустарды өсірудің жасушалық технологиялары қолданылып, барлық зерттелген көрсеткіштерге статистикалық талдау жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : В исследовании использованы 347 носоглоточных смывов, собранных от пациентов со симптомами острой респираторной инфекции в поликлиниках г. Алматы в предпандемический период. Проведен ПЦР скрининг клинических образцов на наличие генетических материалов возбудителей аденовирусных, герпесвирусных, гриппозных (вирусы гриппа А, В, С, D), коронавирусных, парамиксовирусных (в т.ч. морбилливирусных), пневмовирусных (орто-, мета-) и риновирусных инфекций человека при помощи родо- и семейство-специфических олигонуклетидных праймеров. В ходе анализа удалось определить наличие фрагментов генома возбудителей вируса гриппа А в 32 смывах, гриппа В - 16, риновирусной инфекции - 12, коронавирусов человека -7.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу барысында Алматы қаласындағы клиникаларда пандемияға дейінгі кезеңде жедел респираторлық инфекция белгілері бар науқастардан жиналған 347 мұрын-жұтқыншақ жағындылары қолданылды. Вирус тұқымдастары мен туыстықтарына тән олигонуклеотидті праймерлерді қолдана отырып клиникалық үлгілер адам аденовирусы, герпесвирусы, тұмау (А, В, С, Д тұмау вирустары), коронавирусы, парамиксовирусы (соның ішінде морбилливирус), пневмовирусы (орто-, мета-), риновирусы инфекцияларының қоздырғыштарының генетикалық материалдарының бар-жоғын анықтау үшін ПТР скринингі жүргізілді. Талдау барысында А тұмауы вирусының қоздырғыштарының геномдық фрагменттері 32, В тұмауы – 16, риновирусты инфекцияның – 12, адам коронавирусының – 7 сынамадан анықтау мүмкін болды. ПТР-да оң нәтиже берген материалдар респираторлық патогендерді түпкілікті идентификациялау және салыстырмалы талдау үшін секвенделеді. ПТР-да теріс болған үлгілер адамның тыныс алу жолдарының диагностикасы қиын патогендерін анықтау үшін метагеномдық секвендеу үшін пулдарға біріктірілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Реализация проекта позволит определять спектр актуальных вирусов острых респираторных инфекций человека и их эволюционную изменчивость для инициирования возможных ответных мер, включая предварительную разработку вакцин и тестирование эффективности противовирусных препаратов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаны іске асыру вакциналарды алдын ала әзірлеуді және вирусқа қарсы препараттардың тиімділігін сынауды қоса алғанда, ықтимал жауап беру шараларын бастау үшін адамның жіті респираторлық инфекцияларының ағымдағы вирустарының ауқымын және олардың эволюциялық өзгергіштігін анықтауға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Дифференциальная диагностика возбудителей респираторных инфекций человека позволяет скорректировать противоэпидемические мероприятие, схему лечения и более эффективно использовать ресурсы системы здравоохранения, что определяет экономический эффект реализации проекта.

Efficiency (in Kazakh) : Адамның респираторлық инфекцияларының қоздырғыштарын дифференциалды диагностикалау эпидемияға қарсы шараларды, емдеу режимдерін түзетуге және жобаның экономикалық тиімділігін анықтайтын денсаулық сақтау жүйесінің ресурстарын тиімдірек пайдалануға мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Вирусология, медицинская вирусология, молекулярная биология, эпидемиология.

Field of application (in Kazakh) : Вирусология, медициналық вирусология, молекулалық биология, эпидемиология.