The object of research, development or design (in Russian) : Основной научный вклад программы заключается в применении современных методов для анализа эволюции рыночной власти в Казахстане на различных уровнях агрегирования. Это включает документирование изменений совокупных наценок и наценок на отраслевом уровне (сравнение промышленного сектора и сектора услуг). На уровне отдельных фирм программа исследует, как наценки зависят от размера фирмы и формы собственности (государственная, частная, иностранная).

The object of research, development or design (in Kazakh) : Бағдарламаның негізгі ғылыми үлесі Қазақстандағы нарықтық биліктің эволюциясын әртүрлі агрегаттау деңгейлерінде талдау үшін заманауи әдістерді қолдануда жатыр. Бұл жиынтық наценкалардың және салалық деңгейдегі наценкалардың өзгерістерін құжаттауды қамтиды (өнеркәсіп секторы мен қызмет көрсету секторын салыстыру). Жеке фирмалар деңгейінде бағдарлама наценкалардың фирма мөлшеріне және меншік түріне (мемлекеттік, жеке, шетелдік) тәуелділігін зерттейді.

Aim of work (in Russian) : Проект оценивает надбавки для Казахстана на различных уровнях агрегирования с течением времени, связывает эту динамику рыночной власти с политическими реформами, начиная с 2015 года, и исследует макроэкономические последствия.

Aim of work (in Kazakh) : Жоба уақыт бойынша жинақтаудың әртүрлі деңгейлеріндегі Қазақстан үшін үстеме бағаларды бағалайды, нарықтық биліктің осы динамикасын 2015 жылдан бергі саяси реформалармен байланыстырады және макроэкономикалық салдарларды зерттейді.

Методы исследования (на русском) : Прямое измерение наценки через соотношение продаж и переменных затрат. Эконометрический подход со стороны предложения с учетом структуры затрат. Эконометрическая модель со стороны спроса, оценивающая эластичность спроса. Анализ политики с панельными данными для оценки воздействия на рыночные наценки.

Методы исследования (на казахском) : "Сатылым мен айнымалы шығындар қатынасы арқылы тікелей үстеме бағаны өлшеу. Шығын құрылымын ескере отырып, ұсыныс тарапынан эконометрикалық әдіс. Сұраныс икемділігін бағалайтын сұраныс тарапынан эконометрикалық модель. Нарықтық үстемеге әсерін бағалау үшін панельдік деректермен саясатты талдау."

Obtained results and novelty (in Russian) : Использование передовых методов оценки наценок для развивающихся рынков, что позволяет более точно измерять рыночную власть и анализировать влияние политики в области конкуренции на экономику Казахстана, обеспечивая значительный вклад в научные исследования и поддержку государственной стратегии экономического развития.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Қазақстан экономикасына бәсекелестік саясатының әсерін талдау және нарықтық билікті дәлірек өлшеуге мүмкіндік беретін дамушы нарықтар үшін алдыңғы қатарлы бағалау әдістерін қолдану арқылы ғылыми зерттеулерге және экономикалық дамудың мемлекеттік стратегиясын қолдауға елеулі үлес қосу.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Бағдарлама Қазақстандағы нарықтық биліктің эволюциясын зерттеу үшін деректерді жинау мен талдауды қарастырады. Әртүрлі мәліметтер жинақтарына, соның ішінде жалпы үстеме бағалар мен салалық деңгейдегі үстеме бағаларға қолданылатын әртүрлі метрикалар қолданылады. Талдау регрессиялық талдау көмегімен, соның ішінде сұраныстың икемділігін бағалайтын модельдер және шығындар құрылымын ескере отырып ұсыныс жағынан эконометрикалық тәсіл арқылы жүргізіледі. Мемлекеттік саясаттың нарықтық үстеме бағаларға әсерін бағалау үшін панельдік деректерді талдау қолданылады.Қолдану саласы – экономика және құқық.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Программа предполагает сбор и анализ данных для исследования эволюции рыночной власти в Казахстане. Используются различные метрики, которые применяются к разным наборам данных, включая совокупные наценки и наценки на отраслевом уровне. Анализ проводится с использованием регрессионного анализа, включая модели, оценивающие эластичность спроса, и эконометрический подход со стороны предложения с учётом структуры затрат. Для оценки воздействия государственной политики на рыночные наценки применяется анализ с панельными данными.

Level of implementation (in Russian) : На текущий момент не внедрено, однако возможна реализация на втором или третьем годах проекта.

Level of implementation (in Kazakh) : Қазіргі уақытта іске асырылмаған, алайда жобаның екінші немесе үшінші жылдарында жүзеге асырылуы мүмкін.

Efficiency (in Russian) : Предполагается, что проект продемонстрирует свою эффективность в предоставлении ценных аналитических данных о рыночной власти в Казахстане, что позволит получить более точное представление о динамике наценок в разрезе отраслей и размеров компаний. Результаты проекта будут полезны для формирования рекомендаций, способных укрепить конкурентоспособность и устойчивость экономики. В случае использования выводов исследования для поддержки реформ, связанных с улучшением бизнес-среды и регулированием рыночной власти, проект может способствовать повышению экономической эффективности и прозрачности рыночных процессов.

Efficiency (in Kazakh) : Жоба Қазақстандағы нарықтық билік туралы құнды аналитикалық деректерді ұсынуда өзінің тиімділігін көрсетеді деп болжануда, бұл салалар мен компаниялардың көлемі бойынша үстемеақылар динамикасы туралы дәлірек түсінік алуға мүмкіндік береді. Жобаның нәтижелері экономиканың бәсекеге қабілеттілігін және тұрақтылығын арттыруға бағытталған ұсынымдар әзірлеуге пайдалы болады. Зерттеу қорытындыларын бизнесті дамыту және нарықтық билікті реттеу жөніндегі реформаларды қолдау үшін қолданған жағдайда, жоба экономикалық тиімділікті және нарықтық үдерістердің ашықтығын арттыруға ықпал ете алады.

Field of application (in Russian) : Результаты программы немедленно применимы к стратегическим целям Казахстана, информируя политику Агентства по защите и развитию конкуренции Республики Казахстан. Оцененные наценки могут выявить потенциальные антиконкурентные последствия, новые микроэкономические и макроэкономические показатели воздействия реформ в области конкуренции в Казахстане могут послужить основой для будущих реформ.

Field of application (in Kazakh) : Бағдарламаның нәтижелері Қазақстан Республикасы Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің саясатын ақпараттандыру арқылы Қазақстанның стратегиялық мақсаттарына бірден қолданылады. Бағдарламаның болжалды үстеме бағалары қазіргі уақытта әлеуетті бәсекелестікке қарсы нәтижелерді көрсетуі мүмкін және жаңа микроэкономикалық және макроэкономикалық талдау болашақ реформалар туралы хабардар етеді.