The object of research, development or design (in Russian) : Данная программа направлена на всестороннее междисциплинарное исследование в региональном плане культурно-исторических процессов от эпохи камня до позднего средневековья на территории Северного Казахстана.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Аталған бағдарлама Солтүстік Қазақстан аумағындағы тас дәуірінен бастап кейінгі орта ғасырларға дейінгі тарихи-мәдени үдерістерді өңірлік жоспарда жан-жақты пәнаралық зерттеуге бағытталған.

Aim of work (in Russian) : Реконструкция исторической среды и определение преемственности культурно-исторических процессов в Северном Казахстане от эпохи камня до позднего средневековья, обозначение места археологических памятников степной и лесостепной зоны в системе культурного наследия Центральной Евразии, создание методологической основы для сохранения, использования и популяризации культурного наследия степи и лесостепи

Aim of work (in Kazakh) : Солтүстік Қазақстандағы тарихи ортаны реконструкциялау және тарихи-мәдени үрдістердің тас дәуірінен бастап кейінгі орта ғасырларға дейінгі сабақтастығын анықтау, Орталық Еуразияның мәдени мұрасы жүйесіндегі дала және орманды дала аймағының археологиялық ескерткіштерінің орнын белгілеу, дала және орманды дала аймағындағы мәдени мұраны сақтау, пайдалану және көпшілікке тарату үшін әдістемелік негіз құру

Методы исследования (на русском) : Наиболее важными работами были лабораторно-камеральная обработка археологических материалов с последующим их вводом в научный оборот, а также проведение серии анализов на определения возраста памятника в контексте археологического комплекса, отбора образцов на абсолютную датировку, изотопный анализ керамики, хранящийся в фондах областных историко-краеведческих музеев, антропологические определения и палеозоологический анализ костных останков и т.д.

Методы исследования (на казахском) : Археологиялық материалдарды зертханалық-камералдық өңдеу, содан кейін оларды ғылыми айналымға енгізу, сондай-ақ археологиялық кешен контекстінде ескерткіштің жасын анықтауға бірқатар талдаулар жүргізу, абсолютті даталауға үлгілерді іріктеу, облыстық тарихи-өлкетану мұражайларының қорларында сақталатын керамиканың изотоптық талдауы, сүйек қалдықтарының антропологиялық анықтамалары мен палеозоологиялық талдауы және т. б. аса маңызды жұмыстар болады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Программа позволила систематизировать колоссальный объем археологического наследия Северного Казахстана, который отражен в основных концептуальных и методологических изданиях. Реализация программы позволила инициировать новое серийное издание – «Археологическая коллекция Казахстана», в рамках которой опубликованы три тома научного каталога из собрания Северо-Казахстанского, Павлодарского и Костанайского областных историко-краеведческих музеев, а также музеев Торайгыров и Байтурсынов университетов. Было инициировано серийное издание научно-энциклопедического характера – «Свод памятников историко-культурного наследия Северо-Казахстанской области». В первый выпуск Свода включены ранее зафиксированные и новые памятники археологии, и сакральные объекты Айыртауского района Северо-Казахстанской области. Немаловажным является разработка специализированного научно-методологического пособия – «Методические рекомендации по сохранению, использованию и популяризации историко-культурного наследия Северного Казахстана», которые разработаны с целью сохранения объектов историко-культурного наследия в процессе современного использования. В целом, реализация программы поспособствовала сохранению уникальных традиций, укреплению национальной идентичности и повышению туристической привлекательности Республики, а также передаче культурных ценностей будущим поколениям.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Бағдарлама негізгі тұжырымдамалық және әдістемелік басылымда жарық көрген Солтүстік Қазақстанның археологиялық мұрасының орасан зор көлемін жүйелеуге мүмкіндік берді. Бағдарламаны жүзеге асыру «Қазақстанның археологиялық коллекциялары» деген жаңа сериялық басылымның шығуына бастама болды. Бұл бастаманың аясында Солтүстік Қазақстан, Павлодар және Қостанай облыстық тарихи-өлкетану музейлері, сондай-ақ С. Торайғыров ат. және А. Байтұрсынұлы ат. университет музейлеріндегі жәдігерлердің ғылыми каталогының үш томы жарыққа шықты. «Солтүстік Қазақстан облысының тарихи-мәдени мұрасы ескерткіштерінің жинағы» деген ғылыми-энциклопедиялық сипаттағы сериялық басылымды шығару туралы бастама көтерілді. Жинақтың бірінші басылымына бұрын тіркелген және жаңа археологиялық ескерткіштер, Солтүстік Қазақстан облысы Айыртау ауданындағы киелі нысандар енді. Қазіргі замандағы тарихи-мәдени мұра нысандарын сақтау мақсатында жасалған «Солтүстік Қазақстанның тарихи-мәдени мұрасын сақтау, пайдалану және дәріптеу бойынша әдістемелік нұсқаулықтар» деген арнайы ғылыми-әдіснамалық оқу құралының да маңызы зор. Жалпы алғанда, бағдарламаны жүзеге асыру ерекше дәстүрді сақтап қалуға, ұлттық бірегейлікті нығайтуға және Республиканың туристік тартымдылығын арттыруға, сондай-ақ мәдени құндылықтарды келер ұрпаққа тапсыруға мүмкіндік тудырды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Соответствие стратегически важной государственной задаче, разработанной для решения программы, использование результатов для решения стратегически важной государственной задачи, значимость программы в национальном и международном масштабе, влияние ожидаемых результатов на развитие науки и технологий, ожидаемая социальная и экономическая эффективность: изучение первых этапов истории человечества формирование научного мировоззрения студентов и школьников, просвещение населения страны, патриотическое воспитание молодежи, необходимо для устранения археологической неграмотности.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бағдарламаны шешу үшін әзірленген стратегиялық маңызды мемлекеттік міндетке сәйкестігі, нәтижелердің стратегиялық маңызды мемлекеттік міндетті шешу үшін қолданылуы, бағдарламаның ұлттық және халықаралық ауқымда маңыздылығы, күтілетін нәтижелердің ғылым мен технологиялардың дамуына әсері, күтілетін әлеуметтік және экономикалық тиімділік: Адамзат тарихының алғашқы кезеңдерін зерттеу студенттер мен мектеп оқушыларының ғылыми дүниетанымын қалыптастыру, ел тұрғындарын ағарту, жастарды патриоттық тәрбиелеу, археологиялық сауатсыздықты жою үшін қажет.

Level of implementation (in Russian) : нет

Level of implementation (in Kazakh) : жоқ

Efficiency (in Russian) : нет

Efficiency (in Kazakh) : жоқ

Field of application (in Russian) : Практическая значимость программы связана с созданием методологической основы для разработки образовательных программ о богатом историко-культурном наследии Северного региона Казахстана, так и для популяризации и пропаганды национального достояния и культурного наследия в музеях страны посредством демонстрации экспонатов, выпуску научных каталогов, что в свою очередь будет иметь большой социальный эффект, который позволяет сформировать у народа Казахстана гражданское самосознание и патриотизм.

Field of application (in Kazakh) : Бағдарламаның практикалық маңыздылығы Қазақстанның солтүстік өңірінің бай тарихи-мәдени мұрасы туралы білім беру бағдарламаларын әзірлеу үшін, сондай-ақ экспонаттарды көрсету, ғылыми каталогтар шығару арқылы елдің мұражайларында ұлттық игілік пен мәдени мұраны танымал ету және насихаттау үшін әдіснамалық негіз құрумен байланысты, бұл өз кезегінде Қазақстан халқының бойында қалыптастыруға мүмкіндік беретін үлкен әлеуметтік әсерге ие болады азаматтық өзін-өзі тану және патриотизм.