The object of research, development or design (in Russian) : Культурно-репрезентативная подкорпусная разработка, подкорпус рекламных текстов как лингвистическая база копирайтинга на государственном языке, IT-разработки

The object of research, development or design (in Kazakh) : Мәдени-репрезентативті ішкорпус әзірлемесі, мемлекеттік тілдегі копирайтингінің лингвистикалық базасы ретіндегі жарнама мәтіндер ішкорпусы, IT-әзірлемелер

Aim of work (in Russian) : культурно-репрезентативный подкорпус энциклопедического характера, отражающий культуру и мировоззрение казахского народа, и б) разработка подкорпуса на государственном языке рекламных текстов, регулирующих производственные отношения на основе бизнес-коммуникаций в казахском обществе.

Aim of work (in Kazakh) : а) қазақ халқының мәдениеті мен дүниетанымын көрсететін энциклопедиялық сипаттағы мәдени-репрезентативті ішкорпус және ә) қазақ қоғамындағы бизнес коммуникация негізінде өндірістік қатынастарды реттеуші жарнама мәтіндерінің мемлекеттік тілдегі ішкорпусын әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : сбор, приведение в электронную форму, группировка, дефиниция, анализ, синтез, аналитический, статалингвистический контекстуальный распределительный анализ, компьютерно-программный, иллюстративно-мультимедийный, описательный, сопоставительный, идентификационный, интралингвистический анализ, сортировка, методы программирования.

Методы исследования (на казахском) : жинақтау, электронды пішінге келтіру, топтастыру, дефинициялау, анализ, синтездеу, аналитикалық, статалингвистикалық контекстуалды дистрибутивті талдаулар, компьютерлік-бағдарламалық, иллюстративті-мультимедиалық, сипаттамалы, салғастырмалы, сәйкестендіру, интралингвистикалық талдау, сұрыптау, бағдарламалау әдістері.

Obtained results and novelty (in Russian) : По результатам исследования получены научные результаты: - 1 нормативное пособие, 1 сборник рекламных маркеров, 1 лингвокультурный словарь; - разработан усовершенствованный, дополненный 1 сайт НККЯ, на котором внедрена база «лингвокультурно-репрезентативный подкорпус» и «подкорпус рекламных текстов»; - иллюстративная база этнокультурных единиц, обеспеченная мультимедийным оборудованием; - база текстов, состоящая из 1 миллиона слов культурно-познавательного содержания; - объемная база рекламных текстов; - 2 статьи в рецензируемых научных изданиях, имеющих в базе Scopus не менее 35 (тридцати пяти) процентилей по CiteScore; - 5 статей в научных журналах, рекомендованных КОКСНВО МНВО РК; - 3 научные и научно-популярные статьи, интервью в СМИ, ТВ; - проведены 1 научно-практическая конференция, 1 круглый стол, 2 научно-производственных семинара.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу жұмысы бойынша төмендегідей нәтижелер алынды: - 1 нормативтік нұсқаулық, 1 жарнама маркерлерінің жинағы, 1 лингвомәдени сөздік; - «Лингвомәдени-репрезентативті ішкорпус» және «Жарнама мәтіндерінің ішкорпусы» базасы енгізілген 1 ҚТҰК-ның жетілдірілген, толықтырылған сайты әзірленді; - мультимедиялық жасақтамамен қамтамасыз етілген этномәдени бірліктердің иллюстрациялық базасы; - мәдени-танымдық мазмұндағы 1 миллион сөзқолданыстан тұратын мәтіндер базасы; - жарнама мәтіндерінің көлемді базасы; - Scopus базасында CiteScore бойынша кемінде 35 (отыз бес) процентилі бар рецензияланатын ғылыми басылымдарда 2 мақала; - ҚР ҒЖБМ ҒЖБССҚК ұсынған ғылыми журналдарда 5 мақала; - БАҚ-та, ТВ-да 3 ғылыми және ғылыми-көпшілік мақалалар, сұхбаттар; - 1 дөңгелек үстел өткізілді; - 1 ғылыми-практикалық конференция, 1 дөңгелек үстел, 2 ғылыми-өндірістік семинар ұйымдастырылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : -На начальном этапе разработки культурно-репрезентативного подкорпуса НККЯ разработана обширная база текстов культурного содержания, изданных на казахском языке, состоящая из 16 млн. словоупотреблении; - Впервые была глубоко аннотирована электронная база только этнокультурных маркерных текстов и размещена на интернет-ресурсе Национального корпуса казахского языка; - Систематизирована культурная семантика, система когнитивных знаний, прецедентные единицы этнографизма в казахском языке, поставлена культурно-семантическая разметка; - По второму этапу разработана культурно-семантическая разметка с систематизацией культурно-репрезентативных единиц по лексическим слоям (культурные онимы, этнографизмы, заимствованные слова, религиозные слова и варианты). В результате была подготовлена рукопись Лингвокультурного словаря (1500 ед.); - Создана иллюстративная база этнокультурных единиц (800 рисунков, 65 аудио, 65 видеороликов). - Накоплена обширная текстовая база объявлений, на сайт подключена поисковая система, оснащенная метаразметкой. Общий объем-140 000 словоупотреблении; - Разработан "Сборник рекламных маркеров"; - Разработана нормативная инструкция по конструированию рекламы; - Определены коммуникативные стратегии и тактики в рекламе; - Определены модели рекламы, даны активные модели для построения рекламы; Раскрыта Синергия национально-познавательных единиц, используемых в рекламе, и представлены образцы для составления национальной рекламы.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : - ҚТҰК-ның Мәдени-репрезентативті ішкорпусын әзірлеудің алғашқы кезеңінде 16 млн. сөзқолданыстан тұратын қазақ тілінде жарық көрген мәдени мазмұндағы көлемді мәтіндер базасы әзірленді; - Тұңғыш рет тек этномәдени маркерлі мәтіндердің электронды базасы терең аннотацияланып, қазақ тілі ұлттық корпусының интернет ресурсына орналастырылды; - Қазақ тіліндегі этнографизмдердің мәдени семантикасы, когнитивтік білімдер жүйесі, прецедентті бірліктері жүйеленіп, мәдени-семантикалық белгіленімі қойылды; - Екінші кезеңі бойынша мәдени репрезентативті бірліктерді лексикалық қабаттар (мәдени онимдер, этнографизмдер, көнерген сөздер, кірме сөздер, діни сөздер және варианттар) бойынша жүйелеп, мәдени-семантикалық белгіленімі әзірленді. Нәтижесінде Лингвомәдени сөздіктің қолжазбасы дайындалды (1500 бірлік); - Этномәдени бірліктердің иллюстрациялық (800 сурет, 65 аудио, 65 видеоролик) базасы құрылды. - Жарнама ішкорпусының ауқымды мәтіндік базасы жинақталып, метабелгіленімдермен жабдықталған Іздеу жүйесі сайтқа қосылды. Жалпы көлемі – 140 000 сөзқолданыс; - «Жарнама маркерлерінің жинағы» әзірленді; - Жарнама құрастырудың нормативті нұсқаулығы әзірленді; - Жарнамадағы коммуникативтік стратегиялар мен тактикалар анықталды; - Жарнама модельдері анықталып, жарнама құрастыруға арналған белсенді үлгілер берілді; Жарнамада қолданылатын ұлттық-танымдық бірліктердің синергетикасы ашылды және ұлттық жарнамаларды құрастыруға арналған үлгілер ұсынылды.

Level of implementation (in Russian) : степень внедрения отсутствует

Level of implementation (in Kazakh) : енгізу дәрежесі жоқ

Efficiency (in Russian) : В ходе разработки лингвокультурного подкорпуса он был определен не только как один из инструментов более глубокого познания дальнего этнокультурного пути развития казахского этноса, предметных и духовных ценностей, корней этнографических, культурно-познавательных понятий, но и как важный механизм познания, характеризующий связующую деятельность языковой сокровищницы. Несомненно, это вклад в личностное познание, духовное развитие нации, в познание искусства, культуры, профессии, природы и через них понимание процессов, протекающих в нашем обществе. Мы надеемся, что этот проект также станет помощником для рекламодателей на казахском языке, рекламных агентств и копирайтеров-составителей текста рекламы. Материалы рекламного подкорпуса представляют собой базу данных, отражающую динамику развития рекламного языка в Казахстане, характеризующие социально-экономическую ситуацию в обществе через язык рекламы и остаются открытой системой, которая будут пополнятся в дальнейшем.

Efficiency (in Kazakh) : Лингвомәдени ішкорпусты әзірлеу барысында ол тек қазақ этносының ұзақ этномәдени даму жолын, заттық және рухани құндылықтарын, этнографиялық, мәдени-танымдық ұғымдардың түп-тамырын неғұрлым тереңірек танудың бір құралы ретінде ғана емес, тілдік қазынаның елді тұтастырушылық қызметін сипаттайтын маңызды таным тетігі ретінде құндылығы анықталды. Ұлттың өзін-өзі жеке танып-білуіне, рухани дамуына бастайтын бұл ішкорпустың өнерді, мәдениетті, кәсіпті, табиғатты тануына және осылар арқылы қоғамымызда өтіп жатқан үдерістерді түсініп-пайымдауға үлкен үлес қосары сөзсіз. Бұл жоба қазақ тіліндегі жарнама берушілер, жарнама агенттіктері мен жарнама мәтінін құрастырушы копирайтерлер үшін көмекші құрал болады деген ойдамыз. Жарнама ішкорпусы материалдары Қазақстандағы жарнама тілінің даму динамикасын көрсететін, жарнама тілі арқылы қоғамдағы әлеуметтік-экономикалық жағдайды сипаттайдын деректер қоры болып табылады және алдағы уақытта толықтырылып отыратын ашық жүйе болып қала бермек.

Field of application (in Russian) : Результаты проекта будут способствовать углублению национально-мировоззренческих знаний изучающих язык по культурным слоям казахского языка, тем самым укреплению статуса государственного языка как языка межэтнического общения, повышению статуса, авторитета казахского языка в отечественном и мировом культурном пространстве.

Field of application (in Kazakh) : Жоба нәтижелері тіл үйренушілердің қазақ тілінің мәдени қабаттары бойынша ұлттық-дүниетанымдық білімдерін тереңдетуге, сол арқылы мемлекеттік тілдің этносаралық қатынас тілі мәртебесін нығайтуға, отандық және әлемдік мәдени кеңістікте қазақ тілінің мәртебесін, беделін көтеруге септігін тигізеді.