The object of research, development or design (in Russian) : Грипп птиц, эпидемиология, птицеводство, миграция птиц, информационно-коммуникационные технологии, пространственный анализ, контроль инфекционных болезней

The object of research, development or design (in Kazakh) : Құс тұмауы, эпидемиология, құс шаруашылығы, құстардың миграциясы, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар, кеңістіктік талдау, жұқпалы ауруларды бақылау

Aim of work (in Russian) : Изучить эпидемиологию гриппа птиц на территории Республики Казахстан во взаимосвязи со странами Восточной Азии и Европы, и разработать превентивные меры на основе методов количественной эпидемиологии и информационно-коммуникационных технологии.

Aim of work (in Kazakh) : Шығыс Азия және Еуропа елдерімен өзара байланыста Қазақстан Республикасының аумағында құс тұмауының эпидемиологиясын зерттеу және сандық эпидемиология әдістері мен ақпараттық-коммуникациялық технологиялар негізінде алдын алу шараларын әзірлеу

Методы исследования (на русском) : При реализации проекта используюnся следующие методы и программные продукты: - Эпидемиологические исследования и мониторинг эпизоотической ситуации по птичьему гриппу на территории республики; - GPS-технология для сбора данных об основных эпидемически значимых объектах на территории РК ; -Геоинформационная система ArcGIS для упорядочивания и хранения баз данных, построения маршрутов миграции дикой птицы, пространственного анализа данных, а также визуализации результатов; - Геоинформационная платформа ArcGIS Online для создания и публикации интерактивных карт.

Методы исследования (на казахском) : Жобаны іске асыру кезінде мынадай әдістер мен бағдарламалық өнімдер пайдаланылады: - Республика аумағындағы құс тұмауы бойынша эпизоотиялық жағдайды эпидемиологиялық зерттеу және мониторингілеу; - ҚР аумағындағы негізгі эпидемиялық маңызы бар объектілер туралы деректерді жинауға арналған GPS-технология; - дерекқорларды ретке келтіру және сақтау, жабайы құстардың көші-қон маршруттарын құру, деректерді кеңістіктік талдау үшін ArcGIS геоақпараттық жүйесі, сондай - ақ нәтижелерді визуализациялау; - интерактивті карталарды жасауға және жариялауға арналған ArcGIS Геline геоақпараттық платформасы.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведен сбор эпидемиологических данных о распространении птичьего гриппа на территории Республики Казахстан в разрезе административных районов, с определением точных географических координат и видов заболевших птиц. На основании полученных данных составлена база данных в формате Excel с указанием эпизоотологических показателей для дальнейшего использования в моделировании и прогнозировании вспышек гриппа птиц в Казахстане. Создана база данных вспышек ВПГП в РК, странах Азии и Европы. В рамках проекта был проведен сбор и систематизация данных о птицефабриках на территории Республики Казахстан. Структура базы данных включает поля: название, местоположение, тип производства, численность поголовья, производственные мощности и контактные данные. Получены данные о местах кольцевания и восстановления перелетных птиц в Восточной Азии и Европе, связанных с РК и Казахстаном, от института Зоологии КН МНВО, сотрудничающего с агентством EURING. Полученные данные были систематизированы, оцифрованы и приведены к единому формату для дальнейшего пространственного анализа и моделирования миграционных маршрутов. На основании анализа данных были идентифицированы ключевые места кольцевания и повторных встреч 30 видов птиц в регионах Восточной Азии и Европы. В общей сложности было выявлено более 50 точек. Проведен сбор данных о температуре в РК по ходу основных путей маршрутов миграции птиц.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ауру құстардың нақты географиялық координаттары мен түрлерін айқындай отырып, әкімшілік аудандар бөлінісінде Қазақстан Республикасының аумағында құс тұмауының таралуы туралы эпидемиологиялық деректер жиналды. Алынған деректердің негізінде Қазақстанда құс тұмауының өршуін модельдеу мен болжауда одан әрі пайдалану үшін эпизоотологиялық көрсеткіштерді көрсете отырып, Excel форматындағы деректер базасы жасалды. ҚР-да, Азия және Еуропа елдерінде ЖПҚТ дерекқоры құрылды. Жоба аясында Қазақстан Республикасының аумағында құс фабрикалары туралы деректерді жинау және жүйелеу жүргізілді. Деректер базасының құрылымына өрістер кіреді: атауы, орналасқан жері, өндіріс түрі, мал саны, өндірістік қуаты және байланыс деректері. ГАЖ-ға бейімделген. ҚР және Қазақстанмен байланысты Шығыс Азия мен Еуропадағы қоныс аударатын құстарды айналып өту және қалпына келтіру орындары туралы деректер EURING агенттігімен ынтымақтасатын ҚР ҒжЖБМ Зоология институтынан алынды. Алынған мәліметтер жүйеленді, цифрландырылды және көші-қон маршруттарын одан әрі кеңістіктік талдау және модельдеу үшін бірыңғай форматқа келтірілді. Деректерді талдау негізінде Шығыс Азия мен Еуропа аймақтарында құстардың 30 түрінің негізгі сақиналары мен қайта кездесулері анықталды. Барлығы 50-ден астам нүкте анықталды. ҚР-да құстардың көші-қон бағыттарының негізгі жолдары бойынша температура туралы деректер жиналды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Сбор, анализ и статистическая обработка геоинформационных данных характеризующих эпизоотический процесс гриппа птиц. Оценка риска и разработка превентивных мер на основе методов количественной эпидемиологии и информационно-коммуникационных технологии.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Құс тұмауының эпизоотиялық процесін сипаттайтын геоақпараттық деректерді жинау, талдау және статистикалық өңдеу. Тәуекелді бағалау және сандық эпидемиология әдістері мен ақпараттық-коммуникациялық технологиялар негізінде алдын алу шараларын әзірлеу.

Level of implementation (in Russian) : Полученные научные результаты послужат основой, для ветеринарной службы республики, при совершенствовании ветеринарных мероприятий по контролю за эпизоотической ситуацией по гриппу птиц. В результате научных исследовании будут создана электронная база данных по факторам риска возникновения и/или распространения птичьего гриппа на исследуемых территориях. Созданная база данных позволит обеспечить оперативный мониторинг состояния птицеводческой отрасли и эффективное управление эпизоотическими рисками.

Level of implementation (in Kazakh) : Алынған ғылыми нәтижелер республиканың ветеринариялық қызметі үшін құс тұмауы бойынша эпизоотиялық жағдайды бақылау жөніндегі ветеринариялық іс-шараларды жетілдіру кезінде негіз болады. Ғылыми зерттеулер нәтижесінде зерттелетін аумақтарда құс тұмауының пайда болу және/немесе таралу қаупі факторлары бойынша электрондық деректер базасы құрылады. Құрылған деректер базасы құс шаруашылығы саласының жай-күйіне жедел мониторингті және эпизоотиялық тәуекелдерді тиімді басқаруды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

Efficiency (in Russian) : Научный эффект проекта заключается в разработке превентивных мер на основе методов количественной эпидемиологии и применении компьютерно-аналитических программ в профилактике гриппа птиц. Социальный эффект заключается в улучшении эпизоотической ситуации и снижении экономического ущерба от падежа птиц.

Efficiency (in Kazakh) : Жобаның ғылыми әсері сандық эпидемиология әдістері негізінде алдын алу шараларын әзірлеу және құс тұмауының алдын алуда компьютерлік-аналитикалық бағдарламаларды қолдану болып табылады. Әлеуметтік әсер эпизоотиялық жағдайды жақсарту және құстардың өлімінен болатын экономикалық зиянды азайту болып табылады.

Field of application (in Russian) : Ветеринария, сельское хозяйство, эпизоотология.

Field of application (in Kazakh) : Ветеринария, ауыл шаруашылығы, эпизоотология.