The object of research, development or design (in Russian) : Термоядерные процессы Вселенной

The object of research, development or design (in Kazakh) : Ғаламның термоядролық процестері

Aim of work (in Russian) : Сравнительный анализ скоростей реакций радиационного захвата нейтронов на изотопах бора и углерода при переходе от статистики Максвелла-Больцмана к слабо-неравновесной статистике Цаллиса для оценки условий протекания термоядерных процессов в звездной среде.

Aim of work (in Kazakh) : Жұлдыздық ортадағы термоядролық процестердің жағдайларын бағалау үшін Максвелл-Больцман статистикасынан әлсіз тепе-теңдіксіз Цаллис статистикасына көшу кезінде бор және көміртегі изотоптары бойынша радиациялық нейтронды ұстау реакцияларының жылдамдығын салыстырмалы талдау.

Методы исследования (на русском) : Все методы и подходы, используемые для описания термоядерных процессов в рамках МПКМ, описаны в монографиях руководителя проекта и некоторых обзорах сотрудников лаборатории Ядерной астрофизики. Данная модель, краткое писание которой занимает 20-30 страниц, развивается руководителем проекта, начиная с конца 80-х годов прошлого века и однозначно и неоднократно показала свою работоспособность и обоснованность. Ранее полученные результаты (2009-2023 г.) уже опубликованы в десятках статей в международных рецензируемых журналах.

Методы исследования (на казахском) : MPCM шеңберіндегі термоядролық процестерді сипаттау үшін қолданылатын барлық әдістер мен тәсілдер жоба жетекшісінің монографияларында және Ядролық астрофизика зертханасы қызметкерлерінің кейбір шолуларында сипатталған. Қысқаша сипаттамасы 20-30 бетті құрайтын бұл модельді өткен ғасырдың 80-жылдарының аяғынан бастап жоба жетекшісі әзірледі және өзінің тиімділігі мен негізділігін анық және бірнеше рет көрсетті. Бұрын алынған нәтижелер (2009-2023) халықаралық рецензияланған журналдарда ондаған мақалаларда жарияланған.

Obtained results and novelty (in Russian) : Теоретические результаты проводимых исследований представляют собой новое направление в ядерной астрофизике для описания процессов радиационного захвата нуклонов на легких ядрах, которые охватывают пост-BBN период эволюции Вселенной, а также определяют современные представления о распространенности химических элементов.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ағымдағы зерттеулердің теориялық нәтижелері Әлем эволюциясының BBN-тен кейінгі кезеңін қамтитын жеңіл ядролардағы нуклондарды радиациялық басып алу процестерін сипаттау үшін ядролық астрофизиканың жаңа бағыты болып табылады, сондай-ақ олардың көптігі туралы заманауи идеяларды анықтайды. химиялық элементтер.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : нет

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : жок

Level of implementation (in Russian) : нет

Level of implementation (in Kazakh) : жок

Efficiency (in Russian) : Теоретические результаты проводимых исследований дадут возможность оценить поправки к скоростям ядерных реакций в условиях неравновесной среды, обосновать необходимость обновления международных специализированных баз данных (таких как, JINA REACLIB, STARLIB, TENDL KADONIS, FIRE и. др.), которые широко используются научно-техническим сообществом как в исследовательских, так и прикладных целях.

Efficiency (in Kazakh) : Жүргізіліп жатқан зерттеулердің теориялық нәтижелері тепе-теңсіз орта жағдайында ядролық реакциялардың жылдамдығына түзетулерді бағалауға, халықаралық мамандандырылған деректер қорын жаңарту қажеттілігін негіздеуге мүмкіндік береді (мысалы, JINA REACLIB, STARLIB, TENDL KADONIS, FIRE және т.б.). .), ғылыми-техникалық қоғамдастық зерттеу үшін де, қолданбалы мақсаттарда да кеңінен қолданылады.

Field of application (in Russian) : Любые другие Проекты, связанные с термоядерным синтезом, например, общеевропейский Проект «международный экспериментальный термоядерный реактор» (ITER), членом которого недавно стал Казахстан, (http://www.iter.org/ , http://www.iterrf.ru/ ), и который уже начал реализоваться. Научные работы и другие Проекты, связанные с изучением короткоживущих изотопов легких ядер, термоядерных реакций и их применением в науке и технике.

Field of application (in Kazakh) : Термоядролық синтезге қатысты кез келген басқа жобалар, мысалы, Қазақстан жақында мүше болған жалпыеуропалық халықаралық термоядролық тәжірибелік реактор (ITER) жобасы (http://www.iter.org/, http://www. iterrf.ru / ) және ол қазірдің өзінде жүзеге асырыла бастады. Жеңіл ядролардың қысқа мерзімді изотоптарын, термоядролық реакцияларды зерттеуге және оларды ғылым мен техникада қолдануға байланысты ғылыми жұмыстар және басқа жобалар.