The object of research, development or design (in Russian) : клещи (Acari), выделенные из них препараты ДНК, а также сыворотки и цельная кровь людей и выделенные из крови препараты ДНК

The object of research, development or design (in Kazakh) : кенелер (Acari), олардан бөлініп алынған ДНҚ молекуласының препараттары, сонымен қатар адамдардың қан сарысулары мен толық қаны және қаннан бөлінген ДНҚ молекуласының препараттары

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является изучение распространения боррелий группы клещевых возвратных лихорадок (TBRFGB, tick-borne relapsing fever Borrelia) в южном регионе Казахстана, проведение их генотипирования, определение серопревалентности антител к RF-боррелиям у населения южного региона страны и разработка стратегии эпидемиологического надзора за этой группой инфекций в Республике Казахстан.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты – Қазақстанның оңтүстік аймағындағы кенелік қайталанатын (TBRFGB, tick-borne relapsing fever Borrelia) безгек тобындағы боррелиялардың таралуын зерттеу, олардың генотиптеуін жүргізу, RF - боррелиясына антиденелердің серопреваленттігін анықтау. Сонымен қатар оңтүстік өңірінің тұрғындарына және осы тобтағы инфекциялардың ҚР эпидемиологиялық қадағалау стратегиясын әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования: сбор клещей методом «флага», а также с укушенных людей и животных, морфологическая видовая идентификация клещей, гомогенизация клещей, экстракция препаратов ДНК, спектрофотометрия, забор крови у людей и получение из нее сыворотки, ИФА, иммуночип, методы описательной и аналитической эпидемиологии, классическая ПЦР и ПЦР в реальном времени, электрофорез нуклеиновых кислот в агарозном геле, элюция ДНК из геля, секвенирование ДНК.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері: «ту» әдісімен, сондай-ақ шаққан адамдар мен жануарлардан кенелерді жинау, кенелердің морфологиялық түрлерін анықтау, кенелерді гомогенизациялау, ДНҚ препараттарын алу, спектрофотометрия, адамдардан қан алу және одан сарысу алу, ИФА, иммуночип, сипаттамалық және аналитикалық әдістер эпидемиология, классикалық ПТР және нақты уақыттағы ПТР, нуклеин қышқылдарының агарозды гель электрофорезі, гельден ДНҚ молекуласының элюциясы, ДНҚ секвенирлеу.

Obtained results and novelty (in Russian) : Впервые изучена распространенность TBRFGB среди жителей и клещей в южном регионе Казахстана. Для этого: 1) Проведен полевой сбор иксодовых и аргасовых клещей потенциальных переносчика возбудителей TBRFGB. Собрано 942 клеща, определена их видовая принадлежность. 2) Из 942 индивидуальных клещей получены гомогенаты, из которых выделены препараты ДНК и проведен их анализ методом классическорй ПЦР на наличие ДНК TBRFGB, выявлено 6,4% положительных образцов. ДНК TBRFGB была вывлена в клещах Ixodes persulcatus (7,7%; 39/505) в Алматинской и Жетысуской областях, Haemaphysalis punctata (5,6%; 1/18) в Алматинской области, Ornithodoros tartazovskyi (6%; 2/36) и Argas persicus (13,4%; 18/134) в Туркестанской области. 3) Проведена генетическая характеризация циркулирующих штаммов TBRFGB. Частичное секвенирование генов flaB, glpQ и P66 выявило Borrelia miyamotoi в I. persulcatus и Borrelia anserina в A. persicus. 4) Проведен сбор образцов сыворотки у 605 жителей южного региона Казахстана, общая серопревалентность антител к боррелиям составила 8.1%, общая серопревалентность антител к Borrelia miyamotoi cоставила 10,9%. 5) Проведена оценка рисков распространения TBRFGB, составлена карта рисков в южном регионе Казахстана. 6) Разработаны стандартное определение случая и алгоритм диагностики клещевых возвратных лихорадок.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Қазақстанның оңтүстік аймағындағы тұрғындар мен кенелер арасында TBRFGB таралуы алғаш рет зерттелді. Осы мақсатта: 1) TBRFGB қоздырғыштарының потенциалды тасымалдаушылары иксод және аргас кенелерінің далалық жинау жүргізілді. 942 кене жиналып, олардың түрлері анықталды. 2) 942 жеке кенеден гомогенаттар алынып, олардан ДНҚ препараттары бөлініп алынды және TBRFGB ДНҚ бар-жоғы классикалық ПТР әдісімен тексеріліп 6,4% үлгілер оң нәтижие көрсетті; TBRFGB ДНҚ Алматы және Жетісу облыстарында I.persulcatus (7,7%; 39/505), Алматы облысында H.punctata (5,6%; 1/18), O.tartazovii (6%; 2/36) және Түркістан облысында A.persicus (13,4% 18/134) кенелерінде анықталды. 3) Айналымдағы TBRFGB штаммдарының генетикалық сипаттамасы жүргізілді. flaB, glpQ және P66 гендерінің ішінара реттілігі I.persulcatus - та B. miyamotoi-ды және A. persicus - та B.anserina-ны анықтады. 4) Қазақстанның оңтүстік аймағының 605 тұрғынынан сарысу үлгілері алынды, нәтижесінде Borrelia-ға антиденелердің жалпы серопреваленттігі 8,1%, B.miyamotoi антиденелерінің жалпы серопреваленттігі 10,9% құрады. 5) TBRFGB таралу тәуекелдеріне бағалау жүргізілді, Қазақстанның оңтүстік өңіріне тәуекел картасы құрастырылды. 6) Кене арқылы қайталанатын безгектін стандартты жағдайда анықтау және диагностикалық алгоритмі әзірленді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Полученные результаты помогут разработать систему эпидемиологического надзора за TBRFGB в Казахстане.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Алынған нәтижелер Қазақстанда TBRFGB эпидемиологиялық қадағалау жүйесін дамытуға көмектеседі.

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено.

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілмеген.

Efficiency (in Russian) : Все запланированные работы выполнены в срок.

Efficiency (in Kazakh) : Барлық жоспарланған жұмыстар уақытында орындалды.

Field of application (in Russian) : Инфектология, эпидемиология, микробиология.

Field of application (in Kazakh) : Инфектология, эпидемиология, микробиология.