The object of research, development or design (in Russian) : литийсодержащие керамик полученные методом механохимического синтеза.

The object of research, development or design (in Kazakh) : механохимиялық синтез әдісімен алынған құрамында литий бар керамикала

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является изучение перспектив применения метода механохимического синтеза для получения двухфазных литийсодержащих керамик с управляемым фазовым составом

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты басқарылатын фазалық құрамы бар құрамында екі фазалы литий бар керамиканы алу үшін механохимиялық синтез әдісін қолдану перспективаларын зерттеу болып табылады

Методы исследования (на русском) : рентгенофазовый анализ, растровая электронная микроскопия, определение прочности методом индентирования

Методы исследования (на казахском) : рентгендік фазалық талдау, расторлық электронды микроскопия, индентирлеу арқылы беріктігін анықтау.

Obtained results and novelty (in Russian) : Рассмотрено изменение прочностных и теплофизических свойств литийсодержащих xLi2ZrO3 – (1-x)Li4SiO4 керамик при накоплении радиационных повреждений, связанных с агломерацией гелия и водорода в приповерхностном слое. В ходе проведенных исследований было установлено, что для двухкомпонентных керамик показатели устойчивости к внешним воздействиям и деструкции, связанной с накоплением радиационных повреждений, значительно выше, чем для однокомпонентных керамик. При этом наиболее оптимальным составом для двухкомпонентных керамик, обладающих максимальными показателями устойчивости к разупрочнению, является равное соотношение компонент 0.5Li2ZrO3 – 0.5Li4SiO4 керамик. В случае двухфазных керамик при испытаниях образцов на кинетику изменений прочностных параметров при высокодозном облучении в случае вариации температуры облучения, было установлено, что наличие межфазных границ приводит к увеличению сопротивляемости к разупрочнению, а также увеличению устойчивости к формированию микротрещин, увеличение которых обусловлено процессами термического расширения

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Құрамында литий бар xLi2ZrO3 – (1-x)Li4SiO4 керамикаларының беріктігі мен жылуфизикалық қасиеттерінің өзгеруі бетүсті қабатта гелий мен сутектің агломерациясымен байланысты радиациялық зақымданулардың жинақталуы кезінде қарастырылады. Жүргізілген зерттеулер барысында екі компонентті керамика үшін радиациялық зақымданудың жиналуымен байланысты сыртқы әсерлерге және деструкцияға төзімділік көрсеткіштері бір компонентті керамикаға қарағанда едәуір жоғары екендігі анықталды. Сонымен қатар, ретсізденуге төзімділіктің максималды көрсеткіштері бар екі компонентті керамика үшін ең оңтайлы – 0.5Li2ZrO3 – 0.5Li4SiO4 керамикасының тең қатынасы. Екі фазалы керамика жағдайында үлгілерді жоғары дозалы сәулелену кезінде беріктік параметрлерінің өзгеру кинетикасына сынау кезінде, сәулелену температурасы өзгерген жағдайда, фазааралық шекаралардың болуы ретсізденуге төзімділіктің жоғарылауына, сондай-ақ микрожарықтардың пайда болуына төзімділіктің артуына әкелетіні анықталды, олардың ұлғаюы термиялық кеңею процестеріне байланысты.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Экономический эффект предлагаемой технологии получения литийсодержащих двухфазных керамик позволит решить ряд вопросов, связанных с увеличением устойчивости литиевых керамик к механической деструкции

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Құрамында литий бар екі фазалы керамиканы алудың ұсынылған технологиясының экономикалық әсері литий керамикасының механикалық деструкцияға төзімділігін арттыруға байланысты бірқатар мәселелерді шешуге мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) : не предусмотрено

Level of implementation (in Kazakh) : қамтамасыз етілмеген

Efficiency (in Russian) : Эффективность предлагаемого метода заключается в получении двухфазных керамик с управляемым фазовым составом

Efficiency (in Kazakh) : Ұсынылған әдістің тиімділігі басқарылатын фазалық құрамы бар екі фазалы керамиканы алу болып табылады

Field of application (in Russian) : Область применения: термоядерный синтез, бланкетные материалы, производство трития

Field of application (in Kazakh) : Қолдану облысы: термоядролық синтез, бланкеттік материалдар, тритий өндірісі