The object of research, development or design (in Russian) : Отвальные металлургические шлаки, угольные шламы и опытные испытания по выплавке комплексных ферросплавов, содержащих щелочноземельные металлы, одностадийным бесшлаковым способом в полупромышленных условиях.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Үйінді металлургиялық шлактар, көмір шламдары, күлділігі жоғары көмір және құрамында сілтілі жер металдары бар кешенді ферроқорытпаларды бір сатылы шлаксыз тәсілмен балқыту технологиясының шарттарын әзірлеу.

Aim of work (in Russian) : Проведение опытов по выплавке комплексных ферросплавов с ЩЗМ карботермическим способом в полупромышленных условиях.

Aim of work (in Kazakh) : Жартылай өнеркәсіптік жағдайларда карботермиялық тәсілмен СЖМ бар кешенді ферроқорытпаларды балқыту бойынша тәжірибе жүргізу.

Методы исследования (на русском) : Рудно-термическая электроплавка, химический анализ, термодинамически-диаграммный анализ, прогнозирование фазового состава.

Методы исследования (на казахском) : Кенді-термиялық электр балқыту, химиялық талдау, термодинамикалық-диаграммалық талдау, фазалық құрамды болжау.

Obtained results and novelty (in Russian) : Установлена принципиальная возможность получения нового вида комплексного сплава с ЩЗМ. В результате крупно-лабораторных испытаний на печи мощностью 0,2 МВА наработана опытная партия сплава со средним химическим составом, %: Ca – 13,38;Si – 47,03; Al – 19,51; Fe – 16,23; Mg и Ba не менее 2. После проведения серии полупромышленных испытаний печи с мощностью 300 кВА была выплавлена опытная партия сплава с ЩЗМ (с Са 10-15 %, Mg и Ba до 2,5 %). В результате прогнозирования установили, что конечный фазовый состав сплава будет представлен CaSi, CaSi2, Mg2Si и Mg17Ba2. Научная новизна: впервые изучается возможность вовлечения недефицитных техногенных отходов металлургического и угольных производств для выплавки комплексных ферросплавов, содержащих щелочноземельные металлы. В полупромышленных масштабах впервые была наработана партия нового ферросплава с ЩЗМ из некондиционного сырья и были изучены основные его физико-химические свойства и спрогнозирован конечный фазовый состав сплава.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Қуаты 0,2 МВА пеште ірі-зертханалық сынақтар нәтижесінде орташа химиялық құрамы бар қорытпаның тәжірибелік партиясы өңделді, %: Ca – 13,38;Si – 47,03; Al – 19,51; Fe – 16,23; Mg және Ba кемінде 2. Қуаты 300 кВА болатын пештің жартылай өнеркәсіптік сынақтар сериясын өткізгеннен кейін СЖМ (Са 10-15 %, Mg және Ba-дан 2,5% - ға дейін) бар қорытпаның тәжірибелік партиясы балқытылды. Нәтижесінде қорытпаның соңғы фазалық құрамы CaSi, CaSi2, Mg2Si және Mg17Ba2 ұсынылатыны анықталды. Ғылыми жаңалығы: алғаш рет металлургиялық және көмір өндірісінің тапшы емес техногендік қалдықтарын құрамында сілтілі жер металдары бар кешенді ферроқорытпаларды балқыту үшін еліктіру мүмкіндігі зерттеледі. Жартылай өнеркәсіптік ауқымда жаңа СЖМ бар ферроқорытпа партиясы өңделіп, оның негізгі физика-химиялық қасиеттері зерттелді және қорытпаның соңғы фазалық құрамы болжаланылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Крупно-лабораторные и полупромышленные испытания по выплавке ферросплавов с ЩЗМ c использованием высокозольных углей, углистых пород, некондиционных руд и отвальных шлаков одностадийным способом.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Күлділігі жоғары көмірді, көмір жыныстарын, кондициялық емес кендерді және үйінді қождарды бір сатылы тәсілмен пайдалана отырып, СЖМ бар ферроқорытпаларды балқыту бойынша ірі зертханалық және жартылай өнеркәсіптік сынақтар жүргізу.

Level of implementation (in Russian) : Отработана технология карботермической выплавки ферросплавов с ЩЗМ в руднотермических печах, моделирующей промышленные условия. Производство ТОО «QazQarbon» (Казкарбон) уже проявили интерес к новому комплексному ферросплаву с ЩЗМ на замену импортному силикокальцию марки СК15 и ферросилицию с барием марки ФС54Ба4.

Level of implementation (in Kazakh) : Өнеркәсіптік жағдайларды модельдейтін кенді термиялық пештерде сілтілі жер металдары бар ферроқорытпаларды карботермиялық балқыту технологиясы пысықталды. ЖШС «QazQarbon» (Казкарбон) өндірісі жаңа импортталған СК15 кремний және ФС54Бa4 барий ферросилиций орнына СЖМ бар жаңа ферроқорытпаға қызығушылық танытты.

Efficiency (in Russian) : Преимуществом получаемых комплексных ферросплавов является применение дешевых шихтовых материалов - отвальные металлургические шлаки (до 5 $ за тонну), угольные шламы и высокозольные угли (5 $ до 15 $ за тонну).

Efficiency (in Kazakh) : Құрамында сілтілі жер металдары бар кешенді ферроқорытпалардың бәсекелі артықшылығы үйінді металлургиялық шлактар (тоннасына 5 $ дейін), көмір шламдары және күлділігі жоғары көмір (тоннасына 5 $ бастап 15 $дейін) сияқты арзан шихта материалдарын қолдану болып табылады.

Field of application (in Russian) : Полученный новый комплексный ферросплав с ЩЗМ может быть применен как эффективный сплав для обработки стали в качестве раскислителя и модификатора.

Field of application (in Kazakh) : СЖМ бар жаңа кешенді ферроқорытпа қышқылдатқыш және модификатор ретінде болатты өңдеуге арналған тиімді қорытпа ретінде қолданылуы мүмкін.