The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследований являются современные движения земной поверхности территории Казахстана, геодинамические и сейсмические особенности земной коры сейсмоопасных регионов Северного Тянь-Шаня

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны болып Солтүстік Тянь-Шаньнің сейсмикалық қауіпті аймақтарының литосферасы мен жер қыртысының геологиялық, геофизикалық және геодинамикалық құрылу ерекшеліктері мен жер қыртысының заманауи қозғалысы болып табылады

Aim of work (in Russian) : изучить современные геодинамические процессы территории Казахстана с использованием навигационных полей на базе развернутой системы высокоточной спутниковой навигации (СВСН) и разработать модель тектонических напряжений сейсмически активных регионов Казахстана по данным спутниковых мониторинговых наблюдений

Aim of work (in Kazakh) : жоғары дәлдіктегі спутниктік навигация (СВСН) орналастыру негізінде навигациялық өрісті пайдалана отырып, Қазақстанда қазіргі заманғы геодинамикалық үдерістерді зерттеуге және ғарыштық бақылауларға сәйкес Қазақстанның тектоникалық кернеулі-деформациялану облыстарының белсенді үлгісін әзірлеу

Методы исследования (на русском) : Спутниковое позиционирование, обработка наблюдений комплексом программ GAMIT/GLOBK, уравнивание результатов в мировой сети IGS, применение ГИС технологий, математическое моделирование напряженно-деформированного состояния (НДС) земной коры.

Методы исследования (на казахском) : Ғарыштық позициялау, GAMIT / GLOBK бағдарламалық пакетімен бақылауларды өңдеу, ғаламдық IGS желісіндегі нәтижелерді теңестіру, ГАЖ технологияларын қолдану, жер қыртысын математикалық модельдеу.

Obtained results and novelty (in Russian) : Cформирована информационная база данных по составу и условиям применения наземной инфраструктуры СВСН РК для мониторинга геодинамических процессов в системе координат мировой сети GNSS. База данных включает: RINEX файлы региональных и опорных международных GPS станций, навигационные сообщения и точные эфемериды спутников за 2016-2019 гг.; каталог аппаратурных характеристик альтернативных GPS сетей СВСН РК (TRIMBLE, LEICA) на территории Казахстана. Проведена обработка наблюдений 54 опорных GPS станций Казахстана за 2018-2019 гг. пакетом GAMIT/GLOBK. Для стабилизации положения казахстанской сети, полученные решения в виде базовых линий и ковариационных матриц объединены с решениями для 20 пунктов мировой сети IGS. Система отсчета ITRF14_EURA выбрана наиболее эффективной при вычислении поля скоростей для целей геодинамического анализа территории РК. Построены покомпонентные временные ряды координат GPS пунктов с суточной дискретностью. Кроме того, дополнительно разработаны предварительные схематические карты распределения скорости движения земной поверхности территории Казахстана (компоненты SN, WE, UP, горизонтальный модуль) в системе отсчёта координат ITRF14_EURA.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 2019 жылғы міндеттерге сәйкес, GNSS ғаламдық координат жүйесінде геодинамикалық процестерді бақылау үшін Қазақстан Республикасының стратегиялық зымыран күштерінің жер үстіндегі инфрақұрылымын пайдалану шарттары мен құрамы туралы ақпараттық деректер базасы жасалды. Деректер базасына: 2016-2019 жылдарға арналған халықаралық GPS-станциялардың аймақтық және анықтамалық RINEX файлдары, навигациялық хабарламалар және дәл спутниктік эфемерлер; Қазақстандағы (TRIMBLE, LEICA) балама GPS желілерінің аппараттық сипаттамаларының каталогы. 2018-2019 жылдарға арналған Қазақстанның 54 GPS анықтамалық станциясының бақылаулары өңделді. GAMIT / GLOBK пакеті. Қазақстандық желінің жағдайын тұрақтандыру үшін негіздік және ковариялық матрица түрінде алынған шешімдер IGS ғаламдық желісінің 20 нүктесіне арналған шешімдермен біріктірілген. ITRF14_EURA анықтамалық жүйесі Қазақстан Республикасының аумағын геодинамикалық талдау мақсатында жылдамдық өрісін есептеуде ең тиімді болып таңдалды. Күнделікті дискреттілікпен GPS нүктелерінің координаттарының уақыттық компоненттері құрылды. Зерттеудің жаңалығы. Ғаламдық GNSS желісінің координаттар жүйесінде ҚР геодинамикалық мониторингінің GPS нүктелерінің координаттары мен қозғалыс жылдамдығы анықтамалығы құрылды. Алғаш рет ITRF14_EURA жүйесінде Қазақстан территориясының жер бетіндегі жылдамдығын (SN, WE, UP, көлденең модуль) бөлудің алдын-ала схемалық карталары жасалды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : По скоростям СДЗП возможно выделить структурные блоки земной коры с разделяющими их активными тектоническими разломами, где сильные землетрясения наиболее вероятны. GPS данные необходимы как граничные условия при разработке модели НДС земной коры, что позволяет определить координаты и магнитуду возможного землетрясения по распределению сдвиговых деформаций. Результаты GPS мониторинга составляют базовую основу для разработки «Системы оценки безопасности территории Казахстана от природных и техногенных катастроф». Экономическая эффективность и значимость работы, как части более общей проблемы, состоит в уменьшении возможного ущерба для общества, экономики, финансов и т.д. в случае крупномасштабного землетрясения.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : СҚТП жылдамдықтары бойынша жер қыртысының құрылымдық блоктарын, олардың белсенді тектоникалық сынықтарын бөліп көрсетуге болады, онда күшті жер сілкінісі ықтимал. GPS деректері жер қыртысының ҚҚС моделін әзірлеу кезінде шекаралық жағдай ретінде қажет, бұл жылжу деформацияларын бөлу бойынша мүмкін болатын жер сілкінісінің координаттары мен магнитудасын анықтауға мүмкіндік береді. GPS мониторингінің нәтижелері "Қазақстан аумағының табиғи және техногендік апаттардан қауіпсіздігін бағалау жүйесін"әзірлеу үшін базалық негізді құрайды. Жұмыстың экономикалық тиімділігі мен маңыздылығы жалпы проблеманың бір бөлігі ретінде ірі масштабты жер сілкінісі жағдайында қоғам, экономика, қаржы және т.б. үшін ықтимал залалды азайтудан тұрады.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Геодинамика, геофизика, геодезия, сейсмология.

Field of application (in Kazakh) : Геодинамика, геофизика, геодезия, сейсмология.