The object of research, development or design (in Russian) : крупный рогатый скот абердин-ангусской породы

The object of research, development or design (in Kazakh) : абердин-ангус тұқымды ірі қара мал

Aim of work (in Russian) : Разработать подходы генетического тестирования крупного рогатого скота абердин-ангусской породы, разводимой в условиях Казахстана, по ДНК-маркерам, ассоциированным с качеством продовольственного сырья и выявить генетические маркеры мясной продуктивности и качества говядины для использования в селекции.

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстанда өсірілетін абердин-ангус тұқымды ірі қара малды азық шикізатының сапасымен байланысты ДНҚ маркерлері бойынша генетикалық тестілеу тәсілдерін әзірлеу және селекцияда пайдалану үшін ет өнімділігі мен сиыр етінің сапасының генетикалық маркерлерін анықтау.

Методы исследования (на русском) : Выделения ДНК из волосяных луковиц и крови проводили коммерческими наборами, а также провели выделение ядерной ДНК из лейкоцитов крупного рогатого скота комбинированно-щелочными способами. Качественный анализ выделенной ДНК проводили методом гель-электрофореза (1 %-ный агарозный гель). Количественный анализ ДНК проводили спектрофотометрическим методом на приборе Agilent Cary 60. Генотипирование крупного рогатого скота проводили методом АС-ПЦР и ПЦР-ПДРФ.

Методы исследования (на казахском) : ДНҚ-ны қыл түктерінен және қандағы үлгілерден алу коммерциялық жиынтықтардың көмегімен жүзеге асырылды. Сонымен қатар, ірі қара малдың лейкоциттерінен ядролық ДНҚ шығару үшін комбинирленген-сілтілік әдістер қолданылды. Алынған ДНҚ сапалық талдауы 1%-дық агарозды гельде гель-электрофорез әдісімен жүргізілді. ДНҚ сандық талдауы Agilent Cary 60 спектрофотометрлік құралы арқылы жүргізілді. Ірі қара малды генотиптеу АС-ПТР және ПТР-ПДРФ әдістерімен орындалды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Апробированы существующие и разрабатываемые способы пробоподготовки и экстракции нуклеиновых кислот. Апробирован способ АС-ПЦР для генотипирования крупного рогатого скота абердин-ангусской породы по гену лептина (LEP), в контексте оценки мясной продуктивности и качества продовольственного сырья. Апробирован способ ПЦР-ПДРФ для генотипирования крупного рогатого скота абердин-ангусской породы по гену тиреоглобулина (TG5) в контексте оценки мясной продуктивности и качества продовольственного сырья.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Нуклеин қышқылдарын сынама дайындау және экстракциялау бойынша қолданыстағы және жаңадан әзірленген әдістер апробациядан өтті. Ет өнімділігі мен азықтық шикізат сапасын бағалау контекстінде абердин-ангус тұқымды ірі қара малды лептин (LEP) гені бойынша генотиптеу үшін АС-ПТР әдісі сыналды. Ет өнімділігі мен азықтық шикізат сапасын бағалау мақсатында абердин-ангус тұқымды ірі қара малды тиреоглобулин (TG5) гені бойынша генотиптеу үшін ПТР-ПДРФ әдісі қолданылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Результаты исследований станут основой для разработки программ разведения и эффективного управления селекционным процессом в мясном скотоводстве, сохранения и совершенствования генетических ресурсов с целью социально-экономического развития в масштабах Республики Казахстан.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері Қазақстан Республикасы ауқымында әлеуметтік-экономикалық даму мақсатында генетикалық ресурстарды сақтау және жетілдіру, етті ірі қара мал шаруашылығындағы селекциялық процесті тиімді басқару және өсіру бағдарламаларын әзірлеуде негіз болады.

Level of implementation (in Russian) : Данные исследования позволят скотоводам вести селекцию крупного рогатого скота абердин-ангусской породы основываясь на выявленных животных с высоким генетическим потенциалом продуктивности и качеством получаемой от них продукции за счет использования маркер-ассоциированного отбора, а также результаты реализации проекта помогут определить современное состояние абердин-ангусской породы для разработки будущих программ по увеличению её численности.

Level of implementation (in Kazakh) : Бұл зерттеу деректері мал өсірушілерге маркерлік-ассоциациялық сұрыптау әдісін пайдалану арқылы жоғары генетикалық өнімділік потенциалы және алынған өнімнің сапасы жоғары абердин-ангус тұқымды ірі қара малын іріктеуге мүмкіндік береді, сондай-ақ жобаны жүзеге асыру нәтижелері абердин-ангус тұқымының қазіргі жағдайын анықтауға және оның санын арттыруға бағытталған болашақ бағдарламаларды әзірлеуге көмектеседі.

Efficiency (in Russian) : Заключается в оценке влияния отдельных и комплексных генотипов по генам лептина, тиреоглобулина и диацилглицерол О-ацилтрансферазы1 на мясную продуктивность и качество сырья, а также выявления генетических маркеров для использования в селекции. Таким образом, обеспечивается добавленная стоимость на продукцию за счет повышения мясной продуктивности и качества мяса, что является основным доходом для сельхозтоваропроизводителей, занимающихся разведением крупного рогатого скота абердин-ангусской породы.

Efficiency (in Kazakh) : Лептин, тиреоглобулин және диацилглицерол О-ацилтрансфераза1 гендері бойынша жеке және кешенді генотиптердің ет өнімділігі мен шикізат сапасына әсерін бағалау, сондай-ақ селекцияда пайдалану үшін генетикалық маркерлерді анықтау қарастырылады. Осылайша, ет өнімділігі мен сапасын арттыру арқылы өнімге қосымша құн беріледі, бұл абердин-ангус тұқымды ірі қара мал өсірумен айналысатын ауылшаруашылық өндірушілер үшін негізгі табыс көзі болып табылады.

Field of application (in Russian) : сельское хозяйство, животноводство, молекулярная биология.

Field of application (in Kazakh) : ауыл шаруашылығы, мал шаруашылығы, молекулалық биология.