The object of research, development or design (in Russian) : В качестве основного объекта исследования выбраны соединения, содержащие ионы Yb3+, т.к. на них продемонстрирован ряд преимуществ по сравнению с другими редкоземельными ионами, используемыми в твердотельных лазерах.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеудің негізгі нысаны ретінде құрамында Yb3 + иондары бар қосылыстар таңдалады, өйткені олар қатты күйдегі лазерлерде қолданылатын басқа сирек жер иондарына қарағанда бірқатар артықшылықтарды көрсетеді.

Aim of work (in Russian) : Выявление взаимосвязей между химическим составом, атомной структурой и физическими свойствами Yb содержащих кристаллов ортоборатов, изоструктурных минералу хантит, для их применения в качестве источников лазерного излучения, нелинейно оптических и люминесцентных материалов.

Aim of work (in Kazakh) : Лазерлік сәулелену көздері, сызықты емес оптикалық және люминесцентті материалдар ретінде қолдану үшін хантит минералына изоқұрылымды, құрамында Yb бар ортоборат кристалдарының химиялық құрамы, атомдық құрылысы мен физикалық қасиеттері арасындағы өзара байланысты анықтау.

Методы исследования (на русском) : Методы высокотемпературного твердофазного синтеза, выжигания раствора и спонтанной кристаллизации были использованы для получения целевых соединений. Метод рентгенофазового анализа на порошке применялись для идентификации фаз и структурного анализа. Морфологические особенности и фазовый состав были изучены методом электронной микроскопии. Для получения информации о фазовом составе были проведены диффузионные эксперименты путем отжига спрессованных двухкомпонентных таблеток.

Методы исследования (на казахском) : Мақсатты қосылыстарды алу үшін жоғары температуралы қатты фазалық синтез, ерітіндіні жағу әдісі және спонтандық кристалдану әдістері қолданылды. Ұнтақтағы рентгендік фазалық талдау әдісі фазаларды анықтау және құрылымдық талдау үшін қолданылды. Морфологиялық ерекшеліктері мен фазалық құрамы электронды микроскопия әдісімен зерттелді. Фазалық құрамы туралы ақпарат алу үшін сығылған екі компонентті таблеткаларды күйдіру арқылы диффузиялық эксперименттер жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Новизна проекта заключается в систематическом исследовании систем боратов-хантитов и выявлении взаимосвязи между химическим составом, атомной структурой и физическими свойствами Yb содержащих кристаллов ортоборатов Yb(Al,Ga,Sc)3(BO3)4. В соответствии с календарным планом были: 1. Кристаллы были получены путем синтеза и подвергнуты характеризации с использованием методов твердофазного синтеза, диффузионных экспериментов и раствор-расплавный синтез. 2. Были определены кристаллическая структура и фазовые составы твердых растворов Yb(Al,Ga)3(BO3)4 и Yb(Al,Sc)3(BO3)4. 3. Были определены оптимальные условия для синтеза кристаллов в системе Yb(Al,Ga)3(BO3)4 и Yb(Al,Sc)3(BO3)4. 4. Были исследованы изменения параметров кристаллической решетки при различных соотношениях Al/Ga и Al/Sc. Результаты рентгенофазового анализа подтвердили наличие хантитоподобной структуры в смешанных фазах.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жобаның жаңалығы - хантит-борат жүйелерін жүйелі түрде зерттеу және иттербий ортоборат кристалдарыының Yb(Al, Ga,Sc)3(BO3)4 химиялық құрамы,атомдық құрылымы және физикалық қасиеттері арасындағы байланысты анықтау. Күнтізбелік жоспарға сәйкес : 1. Кристалдар қатты фазалық синтез, диффузиялық тәжірибе және ерітінді-балқыма синтезі әдістерін қолдану арқылы алынды және сипатталды. 2. Yb(Al,Ga)3(BO3)4 және Yb(Al,Sc)3(BO3)4 қатты ерітінділерінің кристалдық құрылымы мен фазалық құрамы анықталды. 3. Yb(Al,Ga)3(BO3)4 және Yb(Al,Sc)3(BO3)4 жүйесінде кристалдарды синтездеудің оңтайлы шарттары анықталды. 4. Әртүрлі Al/Ga және Al/Sc қатынасында кристалл торларының параметрлерінің өзгеруі зерттелді. Рентгенфазалық талдаудың нәтижелері аралас фазаларда хантит тәрізді құрылымның болуын растады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Решение поставленных в проекте задач позволит значительно продвинуться в практическом освоении люминесцентных и нелинейно-оптических свойств исследуемого класса ортоборатов

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобада қойылған міндеттерді шешу ортобораттардың зерттелетін класының люминесцентті және сызықтық емес-оптикалық қасиеттерін практикалық игеруде айтарлықтай ілгерілеуге мүмкіндік береді

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Проект продемонстрировал высокую эффективность в достижении научных и практических результатов. Незначительная задержка с публикацией в отечественном журнале не оказывает существенного влияния на общий успех работы. Все ключевые задачи выполнены в срок, результаты получены и опубликованы, что подтверждает успешную реализацию проекта.

Efficiency (in Kazakh) : Жоба ғылыми және практикалық нәтижелерге қол жеткізуде жоғары тиімділікті көрсетті. Отандық журналда жариялаудың шамалы кешігуі жұмыстың жалпы табысына айтарлықтай әсер етпейді. Барлық негізгі міндеттер уақытында орындалды, нәтижелер алынды және жарияланды, бұл жобаның сәтті жүзеге асырылуын растайды.

Field of application (in Russian) : Фотоника

Field of application (in Kazakh) : Фотоника