The object of research, development or design (in Russian) : Выступают казахстанские и иностранные компании, предоставляющие отчетность об устойчивом развитии, а также компании, которые не формируют самой отчетности, но публикуют информацию о результатах деятельности, так или иначе освещающие их приверженность к ESG. Для достижения всех поставленных целей в качестве объектов исследования также обозначены регионы Казахстана с позиции изучения потенциала их развития

The object of research, development or design (in Kazakh) : Тұрақты даму туралы есеп беретін қазақстандық және шетелдік компаниялар, сондай-ақ есептіліктің өзін қалыптастырмайтын, бірақ ESG-ге деген міндеттемесін қандай да бір түрде және қызмет нәтижелері туралы ақпаратты жариялайтын компаниялар. Қойылған барлық мақсаттарға қол жеткізу үшін зерттеу объектілері ретінде Қазақстанның өңірлері де олардың даму әлеуетін зерттеу тұрғысынан белгіленді

Aim of work (in Russian) : Разработка инструментов и механизмов реализации принципов ESG для обеспечения условий устойчивого развития казахстанских регионов

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстандық өңірлердің тұрақты дамуы үшін жағдайларды қамтамасыз ету үшін ESG қағидаттарын іске асыру құралдары мен тетіктерін әзірлеу

Методы исследования (на русском) : Описательные типы исследований (сравнение, критический обзор, аргументация и др.) используются в проекте при проведении аргументации выводов и предложений особенностей применения ESG принципов с учетом мировых и отечественных тенденций, а также при оценке ресурсного обеспечения развития регионов страны и их роли в достижении целей устойчивого развития. - Корреляционно-регрессионные методы анализа использованы при изучении степени зависимости и чувствительности зависимых и независимых, модифицированных переменных, воздействующих на устойчивость развития региона с учетом его ресурсного потенциала. Также корреляционные методы применены при оценке структуры источников регионального финансирования и выявлении потребности в структурированных финансовых инструментах, их разработке и использованию в качестве источников ответственного инвестирования, - Экспериментальные типы исследований применены при разработке проекта Национальной методологии рейтинга ESG регионов, позволяющей оценить реальные и потенциальные инвестиционные возможности развития казахстанских регионов (апробирование проведено на материалах сравнения с республиками Центральной Азии) . Организация экспертных опросов и работа с экспертами в фокус группах (качественные экспертные методы) позволило получить экспертное мнение относительно состоятельности, валидности и релевантности полученных первоначальных результатов проекта.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеудің сипаттамалық түрлері (салыстыру, сыни шолу, дәлелдеу және т.б.) жобада әлемдік және отандық тенденцияларды ескере отырып, ESG принциптерін қолдану ерекшеліктері туралы тұжырымдар мен ұсыныстарды дәлелдеу кезінде, сондай-ақ ел өңірлерінің дамуын ресурстық қамтамасыз етуді және олардың орнықты даму мақсаттарына қол жеткізудегі рөлін бағалау кезінде қолданылады. - Корреляциялық-регрессиялық талдау әдістері аймақтың ресурстық әлеуетін ескере отырып, оның даму тұрақтылығына әсер ететін тәуелді және тәуелсіз, өзгертілген айнымалылардың тәуелділік дәрежесі мен сезімталдығын зерттеуде қолданылады. Сондай-ақ, корреляциялық әдістер аймақтық қаржыландыру көздерінің құрылымын бағалау және құрылымдық қаржы құралдарына қажеттілікті анықтау, оларды әзірлеу және жауапты инвестициялау көздері ретінде пайдалану кезінде қолданылады, - Зерттеулердің эксперименттік түрлері Қазақстан өңірлерін дамытудың нақты және әлеуетті инвестициялық мүмкіндіктерін бағалауға мүмкіндік беретін өңірлердің ESG рейтингінің Ұлттық әдіснамасы жобасын әзірлеу кезінде қолданылды (байқаудан өткізу Орталық Азия республикаларымен салыстыру материалдарында жүргізілді). Сараптамалық сауалнамаларды ұйымдастыру және фокус-топтарда сарапшылармен жұмыс (сапалы сараптамалық әдістер) жобаның алынған бастапқы нәтижелерінің дұрыстығына және өзектілігіне қатысты сараптамалық пікір алуға мүмкіндік берді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Изучены отчеты об устойчивом развитии около 380 мировых и казахстанских компаний. Установлена закономерность между стремлением компаний формировать отчетность по ESG для целей преимущественно для привлечения инвесторов. Проведены интервью и анкетирования в двух заявленных в проекте регионах Карагандинской и ВКО. Выводы показали неоднозначность понимания данной проблемы. На основе сбора данных и изучения особенностей социально-экономических и экологических условий развития регионов (ЗКО, ВКО, Карагандинская и Кзыл-Ординская области) построены карты ресурсного обеспечения. По регионам Казахстана был сделан анализ природно-климатических условий и географических условий, ресурсов. Модель карты по ЗКО была представлена и обсуждена на международной выставке проектов в гУрумчи (Китай). По результатам оценки ресурсного потенциала выявлены наиболее благоприятные факторы для развития региона по Целям устойчивого развития и даны общие и индивидуальные рекомендации для развития регионов. Результаты проведенных исследований позволили подготовить и издать ESG-Guidebook -Путеводитель для бизнеса, который был представлен на организованном проектной группой столе в НПП Атамекен и Гражданском Альянса Казахстана. Изучение инвестиционного потенциала развития регионов позволило разработать предложения по выпуску зеленых муниципальных облигаций и задействованию потенциала ESG приверженных компаний регионов.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 380-ге жуық әлемдік және қазақстандық компаниялардың тұрақты дамуы туралы есептер зерделенді. Компаниялардың негізінен инвесторларды тарту мақсатында ESG бойынша есептілікті қалыптастыруға деген ұмтылысы арасында заңдылық белгіленді. Жобада мәлімделген екі өңірде Қарағанды және ШҚО-да сұқбат және сауалнама жүргізілді. Қорытындылар бұл мәселені түсінудің екіұштылығын көрсетті. Деректерді жинау және өңірлерді (БҚО, ШҚО, Қарағанды және Қызылорда облыстары) дамытудың әлеуметтік-экономикалық және экологиялық жағдайларының ерекшеліктерін зерделеу негізінде ресурстық қамтамасыз ету карталары жасалды. Қазақстан өңірлері бойынша табиғи-климаттық жағдайларға және географиялық жағдайларға, ресурстарға талдау жасалды. БҚО бойынша карта моделі Үрімші қаласында (Қытай) өткен Халықаралық жобалар көрмесінде ұсынылып, талқыланды. Ресурстық потенциалды бағалау нәтижелері бойынша өңірді дамыту үшін неғұрлым қолайлы факторлар анықталды және өңірлерді дамыту үшін жалпы және жеке ұсынымдар берілді. Жүргізілген зерттеулердің нәтижелері ESG-Guidebook-Бизнеске арналған нұсқаулықты дайындауға және шығаруға мүмкіндік беріп, Атамекен ҰКП мен Қазақстанның Азаматтық альянсында жобалық топ ұйымдастырған үстелде таныстырылды. Аймақтарды дамытудың инвестициялық әлеуетін зерттеу жергілікті жасыл облигациялар шығару және аймақтардың адал компанияларының ESG әлеуетін тарту бойынша ұсыныстар жасауға мүмкіндік берді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Изучены более 500 статей по проблемам и особенностям достижения ЦУР и реализации принципов ESG, а также отчеты об устойчивом развитии около 380 мировых и казахстанских компаний. Анализ отчетов об устойчивом развитии и сайтов казахстанских компаний показал, что из 47 обследованных компаний только 18 представляют отчеты об устойчивом развитии, и это крупные субъекты бизнеса (минимальная годовая прибыль 36 млн тенге, максимальная 1344 млрд тенге). При изучении данных о природно-климатических особенностях регионов и географических условий было установлены различия в данных характеристиках развития регионов, обуславливающих особенности формирования того или иного направления бизнеса, которые обуславливают сложности экологичного ведения бизнеса в регионе. Анализ трудовых ресурсов регионов показал что, в ЗКО уровень участия рабочей силы составляет 69,8%, что выше среднего показателя по Казахстану, а уровень безработицы составляет 4,9%, что близко к среднему уровню по стране. В Кызылординской области доля участия в рабочей силе составляет 63,8%, что объясняется высоким уровнем миграции и демографическими особенностями.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : ТДМ-ға қол жеткізу және ESG қағидаттарын іске асыру мәселелері мен ерекшеліктері бойынша 500-ден астам мақала, сондай-ақ 380-ге жуық әлемдік және қазақстандық компаниялардың тұрақты дамуы туралы есептер зерделенді. Қазақстандық компаниялардың тұрақты даму туралы есептері мен сайттарын талдау көрсеткендей, зерттелген 47 компанияның тек 18-і ғана тұрақты даму туралы есептерді ұсынады және бұл ірі бизнес субъектілері (ең төменгі жылдық пайда 36 млн теңге, ең жоғары пайда 1344 млрд теңге). Өңірлердің табиғи-климаттық ерекшеліктері мен географиялық жағдайлар туралы деректерді зерделеу кезінде өңірде бизнесті экологиялық тұрғыдан жүргізудің күрделілігін анықтайтын бизнестің қандай да бір бағытын қалыптастыру ерекшеліктерін анықтайтын өңірлерді дамытудың осы сипаттамаларында айырмашылықтар анықталды. Өңірлердің еңбек ресурстарын талдау көрсеткендей, БҚО-да жұмыс күшінің қатысу деңгейі 69,8%. құрайды, бұл Қазақстан бойынша орташа көрсеткіштен жоғары, ал жұмыссыздық деңгейі 4,9% құрайды, бұл ел бойынша орташа деңгейге жақын. Қызылорда облысында жұмыс күшіне қатысу үлесі 63,8% құрайды, бұл көші-қонның жоғары деңгейімен және демографиялық ерекшеліктерімен түсіндіріледі.

Level of implementation (in Russian) : В рамках реализуемого проекта за отчетный период опубликовано 4 статьи в журналах из перечня ККНВО, 1 статья в журнале индексируемом в базе Scopus и 1 учебное пособие, получены 6 авторских свидетельств: 1) «Scientific justification for the specific application of ESG principles» Вестник КазНУ, №4, 2023; 2) Regional resource provision Map: Methodology and key approaches //Вестник Туран, 2024, №2; 3) ESG commitment: scientific rationale for relevance and review of practice \\ Вестник КазУЭФМТ, 2024, №2; 4) «Investment Analysis Methodology: Overview and Application» Вестник ЕНУ №4,2023, 5) The impact of financial decentralization and investments in green power on the ecology in the European union: How does the governance of institutions moderate this relationship? Heliyon, Volume 10, Issue 16, 30 August 2024, e35892. процентиль 82% на 2023 год, Q1. CiteScore 4.5.; 6) Методическое пособие ESG Guidebook,- ISBN 978-601-329-340-0, 158 с. 19,75 п.л. На основе полученных выводов по изучению трудовых ресурсов регионов и оценки их инвестиционного потенциала подготовлены 2 статьи и поданы в журналы из перечня ККНВО: 1)«The role of companies and government programs in the development of Labor resources and social responsibility» подана в журнал КОКНВО – CAER; 2) «Regional financing: budgetary and alternative opportunities» подана в журнал КОКНВО – CAER.

Level of implementation (in Kazakh) : Іске асырылып жатқан жоба шеңберінде есепті кезеңде ҒЖБССҚК тізбесіндегі журналдарда 4 мақала, Scopus базасында индекстелетін журналда 1 мақала және 1 оқу құралы жарияланды, 6 авторлық куәлік алынды: 1) «Scientific justification for the specific application of ESG principles» Вестник КазНУ, №4, 2023 2) Regional resource provision Map: Methodology and key approaches //Вестник Туран, 2024, №2; 3) ESG commitment: scientific rationale for relevance and review of practice \\ Вестник КазУЭФМТ, 2024, №2; 4) «Investment Analysis Methodology: Overview and Application» Вестник ЕНУ №4,2023, 5) The impact of financial decentralization and investments in green power on the ecology in the European union: How does the governance of institutions moderate this relationship? Heliyon, Volume 10, Issue 16, 30 August 2024, e35892. процентиль 82% на 2023 год, Q1. CiteScore 4.5.; 6) Методическое пособие ESG Guidebook,- ISBN 978-601-329-340-0, 158 с. 19,75 б.б. Өңірлердің еңбек ресурстарын зерделеу және олардың инвестициялық әлеуетін бағалау бойынша алынған қорытындылар негізінде 2 мақала дайындалып ҒЖБССҚК тізбесіндегі журналдарға берілді: 1)«The role of companies and government programs in the development of Labor resources and social responsibility» ҒЖБССҚК журналы – CAER-ге берілді; 2) «Regional financing: budgetary and alternative opportunities» ҒЖБССҚК журналы – CAER-ге берілді.

Efficiency (in Russian) : Эффективность выразится в повышении ESG грамотности через выступление на конференциях, публикацию результатов исследования раскрывающих научную и прикладную основу триединой роли ESG в достижении целей устойчивого развития. Эффективность полученных результатов за второй год исследования отразится в возможностях применения карт ресурсного обеспечения регионов Казахстана, также отражается в текущей деятельности компаний по совершенствованию экологической политики и корпоративной культуры, тех компаний кто активно принимал участие в анкетировании и опросе касательно понимания Целей устойчивого развития и принципов ESG.

Efficiency (in Kazakh) : тиімділік ESG-дің тұрақты даму мақсаттарына жетудегі үштұғырлы рөлінің ғылыми және қолданбалы негізін ашатын конференцияларда сөз сөйлеу, зерттеу нәтижелерін жариялау арқылы сауаттылықты арттырудан көрінеді. Зерттеудің екінші жылында алынған нәтижелердің тиімділігі Қазақстан өңірлерін ресурстық қамтамасыз ету карталарын қолдану мүмкіндіктерінде көрініс табады, сондай-ақ экологиялық саясат пен корпоративтік мәдениетті жетілдіру жөніндегі компаниялардың, тұрақты даму мақсаттары мен ESG қағидаттарын түсінуге қатысты сауалнамаға белсенді қатысқан компаниялардың ағымдағы қызметінде көрініс табады.

Field of application (in Russian) : Полученные результаты могут быть применены при разработки и совершенствовании во внутренних нормативно-правовых документах предприятий и компаний, для внедрения в экологическую политику компании по повышению экологической и социальной ответственности, повышения уровня корпоративного управления, также в национальных и региональных программах, в социальных бизнес-проектах. Полученные данные были использованы при построении карт ресурсного обеспечения регионов, что станет основой определяющей устойчивое развитие регионов Казахстана и приверженность бизнеса к ESG ответственности.

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелер кәсіпорындар мен компаниялардың ішкі нормативтік-құқықтық құжаттарын әзірлеу және жетілдіру кезінде, компанияның экологиялық және әлеуметтік жауапкершілігін арттыру, корпоративтік басқару деңгейін арттыру жөніндегі экологиялық саясатына енгізу үшін, сондай-ақ ұлттық және өңірлік бағдарламаларда, әлеуметтік бизнес-жобаларда қолданылуы мүмкін. Алынған деректер өңірлерді ресурстық қамтамасыз ету карталарын құру кезінде пайдаланылды, бұл Қазақстан өңірлерінің тұрақты дамуын және бизнестің ESG жауапкершілігіне бейілділігін айқындайтын негіз болады.