The object of research, development or design (in Russian) : вновь выделенные и коллекционных культур фототрофных микроорганизмов

The object of research, development or design (in Kazakh) : жаңадан бөлінген және коллекциялық микробалдырлар мен цианобактериялар штаммдары

Aim of work (in Russian) : Получить биологически активные добавки на основе фототрофных микроорганизмов для создания новых отечественных биопрепаратов в пищевых и медицинских целях.

Aim of work (in Kazakh) : Отандық жаңа тағам және медициналық биопрепараттарды құрастыру үшін фототрофты микроорганизмдер негізінде биологиялық белсенді қоспалар алу.

Методы исследования (на русском) : микробиологические, молекулярно-генетические, биотехнологические и биохимические.

Методы исследования (на казахском) : микробиологиялық, генетикалық, биотехнологиялық, биохимиялық

Obtained results and novelty (in Russian) : Выделены 19 аксеничных чистых культур фототрофных микроорганизмов относяшиеся к родам Chlorella, Dunaliella и Chlamydomonas, Scenedesmus, Oscillatoria, Phormidium, Nostoс, Anabaena, Synechocystis, Spirulina, Tolypothrix и Synechococcus. Идентифицированы 5 новых штаммов цианобактерии, обозначенные как Oscillatoria subbrevis CZS 2201, Phormidium ambiguum CZS 2205, Nostoc calcicola TSZ 2203, Trichormus variabilis BK-1 и Synechococcus sp. CZS 2204. Отобранные штаммы цианобактерий, такие как Oscillatoria subbrevis CZS 2201, Phormidium ambiguum CZS 2205 и Synechococcus sp. CZS 2204, обладают высоким содержанием белка, липидов и биологически активных пигментов рекомендуется для получения биологически активных добавок. Разработан регламент получения гликозилированного каротиноида – миксоксантофилла на основе биомассы клеток цианобактерии Oscillatoria subbrevis CZS 2201 в лабораторных условиях.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 19 аксеникалық таза фототрофты микроорганизмдердің дақылдары бөлініп алынды, олар Chlorella, Dunaliella, Chlamydomonas, Scenedesmus, Oscillatoria, Phormidium, Nostoc, Anabaena, Synechocystis, Spirulina, Tolypothrix және Synechococcus туыстарына жатады. 5 жаңа цианобактериялардың Oscillatoria subbrevis CZS 2201, Phormidium ambiguum CZS 2205, Nostoc calcicola TSZ 2203, Trichormus variabilis BK-1 және Synechococcus sp. CZS 2204 сияқты штамдары идентфикацияланып алынды. Жоғары ақуыз, липидтер және биологиялық белсенді пигменттер құрамымен сипатталатын цианобактериялардың Oscillatoria subbrevis CZS 2201, Phormidium ambiguum CZS 2205 және Synechococcus sp. CZS 2204 штамдары сұрыпталып алынып, олар биологиялық белсенді қоспаларды алу үшін қолдануға ұсынылады. Зертханалық жағдайда Oscillatoria subbrevis CZS 2201 цианобактерия жасушалары биомассасы негізінде гликозильденген каротиноид – миксоксантофил алу регламенті әзірленді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Технико-экономическая эффективность внедрения данных разработок заключается в значительном сокращении затрат на импорт биопрепаратов за счет создания отечественных аналогов. Использование местных культур фототрофных микроорганизмов Казахстана позволяет снизить себестоимость производства и создать конкурентоспособную продукцию. В частности, штаммы, такие как Oscillatoria subbrevis CZS 2201 и Phormidium ambiguum CZS 2205, показали высокую продуктивность по выходу биомассы и биоактивных веществ, что делает их перспективными для промышленного культивирования.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Осы әзірлемелерді енгізудің техникалық-экономикалық тиімділігі отандық аналогтарды жасау арқылы биопрепараттарды импорттауға жұмсалатын шығындарды едәуір қысқарту болып табылады. Қазақстанда фототрофты микроорганизмдердің жергілікті дақылдарын қолдану өндіріс шығындарын азайтуға және бәсекеге қабілетті өнім жасауға мүмкіндік береді. Атап айтқанда, Oscillatoria brevis CSS 2201 және Phormidium ambiguum CS 2205 сияқты штамдар биомасса мен биоактивті заттардың жоғары өнімділігін көрсетті, бұл оларды өнеркәсіптік өсіруге перспективалы етеді.

Level of implementation (in Russian) : Полученные данные по экстракции гликозилированного каротиноида – миксоксантофилла на основе биомассы Oscillatoria subbrevis CZS 2201 и по жирнокислотноному составу Nostoc calcicola TSZ 2203 соответствуют лучшим мировым стандартам для получения пищевых добавок. Научно-технический уровень выполнения НИР подтверждается получением патента на штамм Oscillatoria subbrevis CZS 2201, что свидетельствует о новизне и значимости работы в сравнении с существующими достижениями в области биотехнологии. Работа также отмечена внесением данных в международную базу NCBI, что подтверждает высокий уровень научных исследований и их признание на международной арене. Также, депонированы вновь полученых 7 штаммов фототрофных микроорганизов в ТОО «Республиканская коллекция микроорганизмов» (РКМ) при АО «Национальный холдинг «QazBioPharm».

Level of implementation (in Kazakh) : Oscillatoria subbrevis CZS 2201 биомассасына негізделген гликозилденген каротиноид – миксоксантофиллді экстракциялау және Nostoc calcicola TSZ 2203 биомассының май қышқылы құрамы бойынша алынған деректер тағамдық қоспаларды алудың ең жақсы әлемдік стандарттарына сәйкес келеді. Зерттеу жұмысының ғылыми-техникалық деңгейі Oscillatoria brevis CZS 2201 штаммына патент алумен расталады, ол биотехнология саласындағы қолданыстағы жетістіктермен салыстырғанда жұмыстың жаңалығы мен маңыздылығын көрсетеді. Сонымен қатар, жұмыс ғылыми зерттеулердің жоғары деңгейін және оның халықаралық аренада мойындалуын растайтын мәліметтердің халықаралық NCBI деректер базасына қосылуымен ерекшеленді. Сондай-ақ жаңадан алынған фототрофты микроорганизмдердің 7 штаммы «QazBioPharm» Ұлттық холдингі» АҚ жанындағы «Республикалық микроорганизмдер коллекциясы» ЖШС-де депонирленді.

Efficiency (in Russian) : Биопрепараты, полученные из новых выделенных штаммов фототрофных микроорганизмов, могут быть востребованы как на внутреннем рынке, так и за рубежом, что способствует экономическому развитию и укреплению позиций Казахстана в сфере биотехнологий.

Efficiency (in Kazakh) : Фототрофты микроорганизмдердің жаңа бөлініп алынған штамдарынан алынған биопрепараттар ішкі нарықта да, шетелде де сұранысқа ие болуы мүмкін, бұл Қазақстанның биотехнология саласындағы экономикалық дамуы мен позициясын нығайтуға ықпал етеді.

Field of application (in Russian) : Результаты исследования могут быть применены в производстве биологически активных добавок для пищевой промышленности и медицины.

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері тағам өнеркәсібінде және медицинада биологиялық белсенді қоспаларды өндіруде қолданылуы мүмкін.