The object of research, development or design (in Russian) : Окисленная медная руда месторождения Северный жезказганский рудник.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Солтүстік Жезқазған кенішінің тотыққан мыс кені.

Aim of work (in Russian) : Определение параметров сульфидизации и флотации окисленной медной руды реагентом комплексного действия.

Aim of work (in Kazakh) : Күрделі әсердегі реагент көмегімен тотыққан мыс кенін сульфидтендіру және флотациялау параметрлерін анықтау.

Методы исследования (на русском) : Проведены экспериментальные исследования с использованием методов планирования эксперимента, химического анализа и флотации.

Методы исследования (на казахском) : Эксперименттік зерттеулерді жобалау, химиялық талдау және флотация әдістерін қолдану арқылы эксперименттер жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведены исследования кинетики сульфидирования окисленной медной руды реагентом комплексного действия в условиях измельчения. Получены зависимости степени сульфидирования руды от продолжительности процесса измельчения и общего расхода сульфидизатора. Установлено, что средняя скорость сульфидирования руды в мельнице реагентом комплексного действия при его расходах 20-100 % от стехиометрии в интервале времени 0-15 мин. находится в пределах 0,118-0,342 (г/л)/мин. Методом планирования эксперимента исследовано влияние факторов взаимодействия окисленной медной руды с реагентом комплексного действия в условиях измельчения. Получены частные зависимости степени сульфидирования руды от расхода реагента, его состава и времени измельчения. На основе частных зависимостей построена математическая модель процесса сульфидизации окисленной медной руды реагентом комплексного действия. Методом планирования эксперимента исследована флотация окисленной медной руды предварительно просульфидированной реагентом комплексного действия в условиях измельчения. Получены частные зависимости извлечения меди во флотационный концентрат от расхода сульфидизатора и его состава, от времени измельчения руды и расхода собирателя. На основе частных зависимостей построена математическая модель процесса и определены оптимальные условия операций, которые обеспечивают извлечение меди во флотационный концентрат на уровне 85 %.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Тотыққан мыс кенін ұнтақтау жағдайында кешенді реагентпен сульфидтендіру кинетикасына зерттеулер жүргізілді. Кеннің сульфидтендіру дәрежесінің ұнтақтау процесінің ұзақтығына және сульфидизатордың жалпы шығынына тәуелділіктері алынды. Кешенді реагент бар диірмендегі кеннің сульфидтенуінің орташа жылдамдығы 20-100% стехиометрия шығынында 0-15 минут уақыт ішінде 0,118-0,342 (г/л)/мин аралығында болатыны анықталды. Тәжірибелік жоспарлау әдісімен ұнтақтау жағдайында тотыққан мыс кені мен кешенді реагент арасындағы әрекеттесу факторларының әсері зерттелді. Кеннің сульфидтендіру дәрежесінің реагент шығынына, оның құрамына және ұнтақтау уақытына ішінара тәуелділіктері алынды. Белгілі бір тәуелділіктер негізінде күрделі реагентпен тотыққан мыс кенін сульфидтендіру процесінің математикалық моделі құрастырылды. Тәжірибелік жоспарлау әдісін қолдана отырып, ұнтақтау жағдайында кешенді реагентпен алдын ала сульфидтендірілген тотыққан мыс кенінің флотациясы зерттелді. Мысты флотациялық концентратқа алудың сульфидизатор мен оның құрамына, кенді ұнтақтау уақытына және жинағыш реагент шығынына ішінара тәуелділіктері алынды. Белгілі бір тәуелділіктер негізінде процестің математикалық моделі құрылды және флотациялық концентратқа 85% деңгейінде мысты алуды қамтамасыз ететін оңтайлы жұмыс жағдайлары анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Новизной и основным показателем работы является использование реагента комплексного действия для сульфидизации окисленных медных руд, не требующего принудительного нагрева пульпы и использования отдельного оборудования.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жұмыстың жаңалығы мен негізгі көрсеткіші тотыққан мыс кендерін сульфидтеу үшін пульпаны мәжбүрлеп қыздыруды және бөлек жабдықты қолдануды қажет етпейтін кешенді реагентті қолдану болып табылады.

Level of implementation (in Russian) : Разработка технологии и лабораторного регламента флотационного обогащения окисленных медных руд.

Level of implementation (in Kazakh) : Тотыққан мыс кендерін флотациялық байыту технологиясы мен зертханалық регламентін әзірлеу

Efficiency (in Russian) : Применение реагента комплексного действия позволяет увеличить скорость сульфидирования окисленной медной руды в 2-3 раза и увеличить извлечение меди в концентрат на 10-15% по сравнению с сернистым натрием, как традиционным реагентом.

Efficiency (in Kazakh) : Кешенді әрекет ететін реагентті қолдану дәстүрлі реагент ретінде натрий сульфидімен салыстырғанда тотыққан мыс кенінің сульфидтену жылдамдығын 2-3 есе арттыруға және мысты концентратқа алуды 10-15%-ға арттыруға мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Флотационное обогащение окисленных медных руд.

Field of application (in Kazakh) : Тотыққан мыс кендерін флотациялық байыту.